De Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN) heeft dinsdag 2 juli de Toolkit Ouderen over veroudering van mensen met een verstandelijke beperking gelanceerd. De toolkit, die bedoeld is voor gemeenten en de sector zorg en welzijn, bevat informatie over zorg- en ondersteuningsbehoeften van ouderen met een verstandelijke beperking en hoe daar op in te spelen.
Mensen met een verstandelijke beperking worden - net als mensen zonder beperking - steeds ouder. De ouderdomskenmerken zijn bij beide dezelfde, maar het grote verschil is dat de kans op ouderdomsaandoeningen bij mensen met een beperking groter is en dat ze veel eerder verschijnen. Zo krijgt iemand met het syndroom van Down vaak al rond zijn veertigste met bijvoorbeeld dementie te maken. Dat geldt ook voor kwalen als depressies, diabetes en slechthorendheid.
Andere zorg- en ondersteuningsbehoefte
Gemeenten worden vanaf 2015 verantwoordelijk voor de zorg en ondersteuning van een grote groep ouderen met een verstandelijke beperking. Hun zorg en ondersteuning is bij lange na niet dezelfde als die van hun medemens zonder verstandelijke beperking. ‘Ouderen met een verstandelijke beperking hebben bijvoorbeeld andere behoeften bij de invulling van hun dag’, vertelt VGN-directeur Hans Schirmbeck. ‘Ze hebben daar vaak ondersteuning bij nodig en zonder die ondersteuning zullen ze minder in de buurt participeren.’ De VGN vindt het daarom belangrijk dat gemeenten specifiek aandacht hebben voor deze doelgroep in de Wmo.
Voor de sector zorg en welzijn geldt dat zij vanaf 2015 in toenemende mate te maken krijgen met ouderen met een verstandelijke beperking. Gemeenten zullen vanaf dan meer naar samenwerkingsverbanden zoeken tussen organisaties, zoals ouderenzorg, gezondheidscentra en huisartsenpraktijken. Om de kwaliteit van leven van ouderen met een verstandelijke beperking te waarborgen, wil de VGN dat zorg- en welzijnsorganisaties specifiek aandacht hebben voor deze doelgroep en relevante informatie snel weten te vinden. 'Zodat bijvoorbeeld een welzijnsorganisatie haar activiteiten kan aanpassen aan ouderen met een verstandelijke beperking, legt Hans Schirmbeck uit.
Zorg op maat
De Toolkit Ouderen geeft gemeenten aandachtspunten over zorg- en ondersteuningsbehoeften op allerlei onderdelen van het leven van ouderen met een verstandelijke beperking: wonen, vervoer, participatie, daginvulling en bewegen. Ook aan ondersteuning van hun mantelzorgers is gedacht en verder wordt duidelijk welke specifieke expertise organisaties voor gehandicaptenzorg te bieden hebben.
Voor zorgprofessionals en welzijnswerkers geldt dat zij er informatie vinden die de gehandicaptensector belangrijk vindt in de zorg en ondersteuning van ouderen met een verstandelijke beperking. Bijvoorbeeld over ouderdomsaandoeningen, begeleidingsmethodieken, dagbesteding, het stimuleren van maatschappelijke participatie en eigen netwerken. Ook komen de verschillen in zorgplannen en good practises van samenwerking tussen de ouderen- en gehandicaptenzorg aan bod.
Beide doelgroepen vinden de informatie in de vorm van beknopte teksten met verwijzingen naar andere documenten en websites. Met deze bundeling van kennis over verouderen met een verstandelijke beperking moet het voor beide mogelijk zijn om een op maat gesneden zorg- en ondersteuningsaanbod te bieden.
Ook interessant voor gehandicaptenzorg
Ook voor medewerkers in de gehandicaptenzorg is de informatie uit de toolkit interessant. Bijvoorbeeld voor de begeleider die meer wil weten over de ouder wordende cliënt. Alle informatie is in opdracht van de VGN door Maria Hornman van bureau PROF, Ondersteuning van Zorgprofessionals geselecteerd op relevantie voor de doelgroep. Daarbij waren ook deskundigen uit de gehandicaptenzorg, ouderenzorg en welzijnswerk betrokken.
Ga voor de Toolkit Ouderen naar www.vgn.nl/toolkit-ouderen
