Zorgorganisaties moeten stoppen iedere beroepskracht professional te noemen en iedere vrijwilliger niet. Dat zegt Lucas Meijs in het themanummer van Markant over de zorgzame samenleving, dat in december verschijnt. Meijs is hoogleraar vrijwilligerswerk aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.
De status van professionals gaat volgens Meijs omlaag doordat zorginstellingen tegenwoordig iedere beroepskracht professional noemen. ‘Wat zegt dat woord dan nog? Ooit zijn we begonnen om beroepskrachten die niet tot de klassieke professies behoren paraprofessionals te noemen: de alfahulpen en dergelijke. Daarna hebben we dat “para” geschrapt. Dit leidt tot gevolgen die soms zeer komisch zijn.’
Meijs noemt als voorbeeld een instelling waar mensen werden geweigerd als vrijwilliger, omdat ze onvoldoende sociale vaardigheden hadden. ‘Daarna kwamen ze via het uitzendbureau als schoonmaker binnen en werden ze professional genoemd. Ze gingen zich ook gedragen alsof ze beter waren dan vrijwilligers!’
Het verbaast Meijs niet dat de zorg binnen het vrijwilligerswerk weinig populair is: ‘Je zult toch maar iedere dag te horen krijgen dat je geen professional bent! Terwijl iedereen die langs loopt, bijvoorbeeld om koffie te serveren, wel professional is. Ik was een keer bij een instelling waar alle medewerkers een keurig naamkaartje droegen, met onder hun naam ook hun functie. Terwijl de vrijwilligers een kaartje hadden waarop alleen heel groot stond: VRIJWILLIGER. Ik zou zijn weg gegaan.’
Zorgorganisaties zijn slecht in het binnenhalen van vrijwilligers, zegt Meijs. ‘Als ik met ze praat, dan zeggen ze: vrijwilligers, dat is lastig.’ Volgens de hoogleraar is dat schadelijk voor de legitimiteit van deze organisaties: ‘Als je burgers niet binnen laat als vrijwilligers, krijgen ze het gevoel dat er iets niet pluis is. Vrijwilligers van de Zonnebloem stappen in rotweer op de fiets om naar iemand toe te gaan. Die vragen zich niet af of wat zij doen wel goed terechtkomt. Als je nou veel van dit soort mensen verbindt aan je organisatie, dan bouw je legitimiteit op. Veel maatschappelijke organisaties zijn vergeten om hun legitimiteit te onderhouden onder gewone burgers.’
Bent u het eens met Lucas Meijs? In december publiceert Markant een themanummer over de zorgzame samenleving, waarin hij en andere mensen aan het woord komen. Lezers worden uitgenodigd om te reageren op dit nummer, of op de artikelen die wij over dit onderwerp publiceren op de website. Ook eigen ervaringen met de zorgzame samenleving zijn welkom. Mail naar: markant@tijdschriftmarkant.nl.
