Bij de behandeling van het wetsvoorstel 'Vergroten investeringsmogelijkheden medisch-specialistische zorg' heeft de Tweede Kamer via een amendement artikel 18 WTZi aangescherpt: de taken van het College Sanering (CSZ; toezicht bij verkoop van vastgoed) worden uitgebreid met toezicht op aankoop en huur van vastgoed. De VGN heeft zich daar sterk tegen verzet. De Raad van State (RvS) heeft over dit amendement advies uitgebracht en minister Schippers concludeert nu: de voorlichting van de RvS is dermate kritisch dat ik heb besloten artikel 18 alsnog te schrappen. De VGN is hier erg content mee.
Op woensdag 9 maart 2016 stuurde minister Schippers een brief naar de Tweede Kamer over het wetsvoorstel 'Vergroten investeringsmogelijkheden medisch-specialistische zorg'. Dat wetsvoorstel werd in de loop van 2014 in de Tweede Kamer behandeld. De VGN heeft zich met dit wetsvoorstel nauwelijks bemoeid, omdat het met name de ziekenhuizen betreft. En vanwege de inhoud van het voorstel (zorginstellingen worden meer risicodragend over hun investeringen in vastgoed en over hun vermogen) wilde minister Schippers eigenlijk artikel 18 van de WTZi schrappen. De VGN vond dat een prima insteek. Voor de tekst van artikel 18 WTZi: zie bijlage. Echter, voor de VGN werd belangrijk dat de Tweede Kamer bij de behandeling van dit wetsvoorstel artikel 18 WTZi juist aanscherpte (in tegenstelling tot de visie van de minister). De aanscherping (amendement Bruins Slot) hield in: er komen extra goedkeuringsbepalingen waardoor niet alleen verkoop, maar ook kopen en huren van vastgoed onder het toezicht van het CSZ worden gebracht.
De VGN heeft toen samen met de andere zorgbranches de Eerste Kamer benaderd. Kern van onze kritiek: als instellingen risicodragend worden, heeft de overheid zich niet te bemoeien met investeringen en inzet van vermogen. We schreven o.a. aan de Eerste Kamer: de Raad van State sprak in 2007 al uit dat de overheid ten principale geen bemoeienis heeft met de vraag naar de besteding van het eigen vermogen van een instelling (de kwestie van de ‘vermogensklem’). Bovendien leidt de uitbreiding tot extra en onnodige bureaucratie en tot toenemende onduidelijkheid over de reikwijdte van de bemoeienissen door het CSZ.
De minister heeft naar aanleiding van de scherpe kritiek van met name de VVD en D’66, bij de behandeling in de Eerste Kamer (december 2014) het wetsvoorstel aangehouden. In afwachting van een nieuw advies van de RvS over deze kwestie van artikel 18 WTZi. De RvS heeft advies uitgebracht op 2 maart 2015. Vorig jaar konden we geen inzage krijgen in dit advies. Nu, 9 maart 2016, heeft de minister het advies naar de Tweede Kamer gestuurd. Conclusie van de RvS: omdat zorginstellingen zelf risico lopen, ziet de RvS niet in waarom extern toezicht op transacties gerechtvaardigd en noodzakelijk is; er zijn geen criteria voor goed- of afkeuring geformuleerd, waardoor niet voldaan wordt aan eisen van rechtszekerheid; de maatregelen zijn disproportioneel en het nieuwe artikel 18 staat op gespannen voet met Europese regelgeving. Op basis hiervan concludeert nu de minister in haar brief aan de Tweede Kamer: ‘de voorlichting van de RvS is dermate kritisch dat ik heb besloten artikel 18 alsnog te schrappen’.
Vervolg
De minister wil nu het wetsvoorstel ‘Vergroten investeringsmogelijkheden medisch-specialistische zorg’ wijzigen voor wat betreft het onderdeel van de vastgoedtransacties (dus artikel 18 WTZi), door een novelle in te dienen bij de Tweede Kamer. Daarna is dus de Tweede Kamer weer aan zet. Op dit moment is nog niet duidelijk wanneer dit zal plaatsvinden.
Ten aanzien van het huidige toezicht door CSZ: er verandert pas iets na de nieuwe behandeling door het parlement. Tot dan blijft alles zoals het nu is. Onze verwachting is dat het CSZ op termijn zal ophouden te bestaan, maar dat een aantal toezichthoudende taken toch door de NZa zal worden overgenomen, zoals ook al eerder het plan van de overheid was.
VGN
De VGN is blij met de bovengeschetste ontwikkeling. We blijven ons inzetten voor zo min mogelijk administratieve last voor de instellingen. Zodra we in deze ontwikkelingsgang meer weten, zullen we u opnieuw informeren. Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met Frits Mul via fmul@vgn.nl.
In de bijlage vindt u: de tekst van het huidige artikel 18 WTZi, de Kamerbrief van 9 maart 2016, het verzoek van de minister aan de Raad van State (15 januari 2015) en het advies van de Raad van State (2 maart 2015).
