Mensen met een arbeidsbeperking die vroeger aan de slag konden in een sociale werkplaats hebben het sinds de afschaffing van de Wet sociale werkvoorziening (Wsw) een stuk moeilijker op de arbeidsmarkt. Dat concludeert het Sociaal en Cultureel Planbureau (CPB) op grond van onderzoek onder mensen die eind 2014 nog op de wachtlijst stonden voor een plek op een sociale werkplaats. De VGN vindt dit een ongewenste ontwikkeling. Ieder mens moet kunnen meedoen en participeren, zo staat het ook in VN-verdrag Handicap.
Vanuit de overheid is inspanning en aandacht nodig, om mensen met een beperking daadwerkelijk te laten participeren op de arbeidsmarkt. De VGN is met betrokken partijen in gesprek hoe de regels verbeterd kunnen worden zodat mensen met een beperking meer kansen krijgen om aan de slag te komen
Maak van beschut werk een opstap naar een baan
Uit het onderzoek van het SCP blijkt ook dat minder mensen dan in voorgaande jaren hun baan langer dan een jaar vast te houden. De VGN benadrukt, ook in het contact met politici, dat het belangrijk is om mensen met een beperking de tijd te geven om werknemersvaardigheden en vakvaardigheden te ontwikkelen en zo zelfvertrouwen op te bouwen. Als structureel wordt geïnvesteerd in hun ontwikkeling, dan kunnen veel mensen (deels) in hun eigen inkomen voorzien.
Jongeren moeten dus ook, net als hun leeftijdgenoten zónder beperking, kansen krijgen om door te leren. Met een persoonsgericht traject - van dagbesteding via tijdelijk beschut werk en deeldiploma’s - is een betaalde baan voor veel jongeren die nu thuis zitten, haalbaar. Door de beschutte werkplekken tijdelijk in te zetten als stap in het ontwikkelingsproces is het mogelijk om veel meer beschutte werkplekken te realiseren dan nu het geval is.
Een mooi voorbeeld van een initiatief die met deeldiploma's werkt, is de woonhulp in de gehandicapten- en ouderenzorg. Hier worden jongeren begeleid en komen via praktijkverklaringen tot het branchediploma Woonhulp dat hen perspectief geeft op een baan.
Financieel vangnet belangrijk
Het planbureau concludeert ook dat een grotere groep deels afhankelijk van een uitkering blijft. De VGN vindt dat mensen met een beperking zicht moeten hebben op een volwaardig inkomen. In een brief aan de Tweede Kamer, in aanloop naar het debat over de Participatiewet op 12 september, pleit de VGN voor een goed financieel vangnet voor mensen met een beperking. Het is belangrijk dat als mensen aan het werk gaan, ze ook het vertrouwen hebben dat hun inkomen er niet op achteruit gaat. Ook wanneer de beperking bijvoorbeeld op termijn toeneemt, waardoor het arbeidsvermogen afneemt, moeten ze niet financieel gestraft worden en terugvallen in inkomen. Met dit vangnet kunnen mensen met een beperking zich beter ontwikkelen en durven ze stappen te maken, zonder hun financiële zekerheid te verliezen. Mocht het nodig zijn, kunnen ze gedurende hun opleiding of werkbare leven hier periodiek een beroep op doen.
Eenvoudige regeling
De VGN pleit ook voor een eenvoudige regeling. Mensen met een beperking hebben vaak moeite met het overzien van hun administratie en houden daarbij geen rekening dat zij te veel ontvangen bedragen moeten terug betalen. Dit heeft als gevolg dat zij snel schulden opbouwen, daarmee in een neerwaartse spiraal terecht komen en het niet meer kunnen overzien.
Vanavond zit Nik Hoogstraten in het tv-programma Hallo Nederland van @OmroepMAX, om 18:30 op NPO2. Hij zet zich in om mensen te inspireren en uit te dagen als het gaat om inclusie.
Het Sociaal en Cultureel Planbureau werkt nog aan een rapport waarbij naar de effecten van de Participatiewet als geheel wordt gekeken. Dat eindrapport moet eind volgend jaar klaar zijn.
U kunt de brief van de VGN aan de vaste commissie van SZW lezen in de bijlage.
