Het voeren van een dialoog in zorgorganisaties leidt op lange termijn tot vermindering van gezondheidsklachten en verzuim en tot een betere kwaliteit van zorg. Dat blijkt uit onderzoek van Stichting IZZ, die samen met de Erasmus Universiteit de Aanpak Organisatieklimaat (AOK) ontwikkelde. De resultaten zijn een belangrijke bevestiging van de effectiviteit van de VeiligPlus-aanpak, die geënt is op deze methode.
Gevoelens van onveiligheid zijn de grootste veroorzaker van werkstress. Vooral als deze gevoelens niet besproken worden. Om die reden ontwikkelde Stichting Arbeidsmarkt Gehandicaptenzorg (StAG) enkele jaren geleden samen met IZZ de VeiligPlus-aanpak, met de Aanpak Organisatieklimaat als grondslag. Doel was om gevoelens van onveiligheid op de werkvloer in de gehandicaptenzorg bespreekbaar te maken. Inmiddels hebben zo’n 55 teams in gehandicaptenzorgorganisaties in Nederland de VeiligPlus-aanpak succesvol ingevoerd. En nog eens 10 organisaties zijn dat van plan.
Belangrijkste resultaten
De Aanpak Organisatieklimaat richt zich op de dialoog tussen medewerkers, teamleiders en bestuurders over de oorzaken van emotionele en lichamelijke uitputting van medewerkers in de zorg. Teams uit verschillende zorgsectoren zijn in een pilot met de aanpak aan de slag gegaan. Recent werd het lopende onderzoek naar de resultaten van de pilot afgerond. De teams, zo blijkt uit het onderzoek, hebben meer eigen regie, minder last van uitputting en het verzuim gaat naar beneden. De aanpak leidt bovendien tot verbetering van de kwaliteit van zorg. Direct na de uitvoering was deze in de beleving van de teamleiders met ruim 11% toegenomen. Waar de kwaliteit van zorg eerst een 6 kreeg op een schaal van 10, was dat cijfer na de aanpak bijna een 7. Tegelijkertijd bleek dat de teams die de aanpak niet uitvoerden vrijwel gelijk bleven in hun score.
Meer eigen regie
De laatste jaren is binnen zorgorganisaties sterke nadruk gelegd op meer eigen regie van teams. Uit het onderzoek blijkt dat de dialoog daar een positief effect op heeft. De teams werken zelfstandiger aan vraagstukken op het gebied van gezond en veilig werken. Op langere termijn (6 maanden na afloop van de pilot) komt dit neer op een verbetering van bijna 16% in vergelijking met de situatie ervoor en in vergelijking met de teams die de aanpak niet hebben uitgevoerd.
De eigen regie wordt nog eens versterkt, als de oplossingen die het team bedenkt om gezonder en veiliger te kunnen werken daadwerkelijk worden uitgevoerd. Bovendien behalen de teams die na afloop van de pilot teamdialogen blijven houden op langere termijn de beste resultaten op het gebied van eigen regie.
Betere gezondheid, minder verzuim
Positief is ook het verband tussen een betere dialoog en betere gezondheid. Medewerkers die de Aanpak Organisatieklimaat hebben uitgevoerd zijn op langere termijn minder emotioneel uitgeput. Het gaat om een verlaging van 15,5% ten opzichte van teams die de aanpak niet hebben uitgevoerd. Wanneer de dialoog binnen het team en met de bestuurder langer voortduurt, zijn de effecten op de emotionele gezondheid het grootst.
Met een betere gezondheid daalt ook het verzuim. Bij de deelnemende teams is - met name het werkgerelateerde verzuim - 6 maanden na de pilot maar liefst 68% lager dan bij andere teams. Met andere woorden: het voeren van een dialoog leidt tot duidelijke verbeteringen op meerdere terreinen. De resultaten van het onderzoek pleiten voor borging van de dialoog, ook in de gehandicaptenzorg.
Meer over de Aanpak Organisatieklimaat vindt u op https://www.izz.nl/zorgorganisaties/thema/gezond-werken/organisatieklimaat/artikelen/gezond-werken-in-de-zorg-niet-langer-utopie
Het rapport is te vinden in de bijlagen.
Meer weten over de Veiligplusaanpak? Kijk op www.veiligplusaanpak.nl