Vernieuwend roosteren dankzij eigen ideeën

Veel zorgers hebben de pest aan gebroken diensten. Al die korte contractjes, ook al niks. Zie dan maar eens een fijne balans tussen privé en werk te creëren, weet Mark Hiddema. Hij is manager van de klantgroep Verstandelijk gehandicaptenzorg bij Amsta/Karaad. En beseft als geen ander dat een werkgever die niet luistert naar medewerkers zichzelf razendsnel uit de arbeidsmarkt prijst. Daarom begon zijn organisatie pakweg vier jaar geleden met opstartdiensten van begeleiders Dagbesteding op woningen. Die diensten zijn inmiddels aardig ingeburgerd. Fijn. Want cliënten zien op een dag niet steeds andere gezichten. En medewerkers hebben aantrekkelijker contracten.

Zomer zonder dagbesteding

Maar die zomer, he… die zat met name Dagbesteding al jaren dwars. Zes weken ellende. Vakanties verdelen was een enorm gedoe. Iedereen ontevreden. Ja, ook cliënten. Groepen werden immers geregeld samengevoegd. En soms waren cliënten zelfs gedwongen om op de woning te blijven, simpelweg omdat er onvoldoende bezetting op Dagbesteding was. Altijd weer een chaotische onrustige tijd.

Tot drie jaar geleden. Het idee kwam van Maaike van Essen. Waarom niet Dagbesteding drie weken dichtgooien? Dan kan iedereen die wil in die periode op vakantie. Voor cliënten zou er een feestweek komen met allerlei leuke dingen om te doen en te ervaren. Manager Dagbesteding Laurens van Gils somt op: “We zouden het terrein feestelijk versieren, in de binnentuin en de hal hadden we allerlei activiteiten in gedachten: van muziek, theater en de kinderboerderij die op bezoek kwam tot creatieve workshops, sport- en spelactiviteiten en films die we zouden draaien. Oh ja, en we gingen ook nog met cliënten dingen buiten de deur doen.” En wie in die drie weken geen vakantie had bij Dagbesteding, zou meehelpen met de activiteiten. Of op de woning ondersteunen. Want de collega’s daar kregen het even extra druk.

Alles koek en ei?

Mooi uitgewerkt plan lag er. Maar een besluit nemen daarover was wel even een dingetje, herinnert Djewene Heesbien zich nog goed. Ze werkt op Wonen en was destijds voorzitter van de onderdeelcommissie van de OR. Verwanten hadden tal van vragen. “En ikzelf maakte me vooral zorgen over de bezetting. Ging dat wel allemaal goed komen bij Wonen en Dagbesteding in die periode?”

Ruim een half jaar werd er heen en weer gepraat. Toen gaf het bestuur een klap op de zomersluiting. Alles koek en ei nu? Nou… nee. Nog steeds vinden sommige collega’s van Wonen dat die van Dagbesteding met dit zomerplan vooral goed voor zichzelf hebben gezorgd. Ten onrechte vindt Laurens, “want het was ons vooral te doen om de kwaliteit van leven van cliënten”. Hoe dan ook: de weerstand brokkelt af. Mede dankzij de extra communicatie die Dagbesteding verzorgt richting Wonen. Die was wel nodig. “Het gebeurde namelijk toch nog wel eens dat cliënten helemaal niets van het programma hadden meegekregen. En dat kan natuurlijk niet”, aldus Laurens.

Deze zomer gooit Amsta/Karaad voor het derde jaar op rij Dagbesteding op slot. “Ik denk dat we het allemaal inmiddels wel zo’n beetje geaccepteerd hebben en ik proef echt de wil bij iedereen om hier iets moois van te maken”, meent Maaike, die nog steeds blij is met haar idee en overigens wel hoopt dat die zomersluiting de komende jaren uitgroeit tot iets van Wonen en Dagbesteding samen. Dat is nu nog niet echt zo. “Misschien moeten we het feestweek noemen of zo”, oppert Djewene. “Dat klinkt een stuk minder negatief dan zomersluiting.”

Altijd gedoe

Twaalf-uursdiensten… nog zo’n idee uit eigen koker. Spike Priest (33) weet er alles van. Samen met 8 collega’s begeleidt hij jonge cliënten met licht verstandelijke beperkingen en gedragsproblemen op locatie Anton de Kom in Amsterdam Zuidoost. Een uitdagende doelgroep zeg maar. Behoedzaam werken is het. De vlam kan zomaar in de pan vliegen. De overdracht tussen de vroege en de late dienst is traditiegetrouw een berucht moment. Altijd gedoe, omdat overdragen leidt tot ruis op de lijn. Bovendien kost een gedegen overdracht tijd en aandacht. En die is er niet altijd. Hoe fijn zou het zijn wanneer medewerkers aaneengesloten diensten van 12 uur zouden kunnen draaien?! Geen gedoe, meer overzicht, meer rust op de groep, je kunt je werk echt zelf afronden. En – ook fijn – je hoeft achterstallige administratie niet langer mee naar huis te nemen.

Meer rust nu

Die 12-uursdienst is nu werkelijkheid. Op vrijwillige basis, dat wel. Maar bijna iedereen in Spike’s team doet mee. “Superfijn” noemt hij dat. Er is veel meer rust. De hele dag één gezicht op de groep… dat werkt de-escalerend. “En ik heb voor mezelf een veel betere balans tussen thuis en werk. Voor mijn gevoel heb ik meer vrij en kan ik beter opladen.” Of de diensten niet super vermoeiend zijn? “Valt mee. En die 12 uur zijn zo om, hoor.”

Overigens was die regeling bepaald geen hamerstuk. “We hebben een lange periode genomen om proef te draaien”, vertelt Mark. “We zeiden: blijkt het niks, dan gaat het niet door. En we hebben tussentijds meermaals goed geëvalueerd bij zowel medewerkers als cliënten. Dat was nodig. We waren met iets ongebruikelijks bezig. En de zorg gaat nu eenmaal niet zo snel voor wilde plannen door de bocht.”

Inmiddels zijn alle vooroordelen en bezwaren verdwenen. Een goed deel van het cluster waar Spike toe behoort doet mee met de vrijwillige 12-uursdiensten. De weekenddiensten overwegen aan te sluiten, net als een ander cluster.