Film: Ada zorgt, maar dan met seks

Achtergrond
Film Ada
21 mei 2021

Fabuch Social Cinema maakte de korte film Ada. Een film over de seksualiteit van mensen met een beperking en het werk van sociaal sekswerkers. Fabuch maakte de film en organiseert talkshows over dit onderwerp om het taboe te doorbreken, om het gebrek aan fysieke intimiteit onder mensen met een beperking een gezicht geven, en om de maatschappelijk positie van sociaal sekswerkers te versterken.

Tekst: Ronella Bleijenburg

De film vertelt het verhaal van Beate Wolff (32), ‘Ada’ voor haar cliënten. Ze zorgt, maar dan met seks. Haar werk bestaat uit fysieke liefde en omgaan met beperkingen. In de film volgen we Ada gedurende 24 uur, zetten daarin constant een stap terug in de tijd en zien zo wat dit werk voor haar betekent, en wat het teweegbrengt. Niet alleen bij haar, maar ook bij haar cliënten Rita, Crijn en Frank, voor wie ze vol passie zorgdraagt. Hoe moeilijk dat soms ook is.

Wetsvoorstel

Het was in een autorit van Amsterdam naar Friesland eind vorig jaar toen regisseur, acteur en theatermaker Fabian Jansen een interview met een politica hoorde. Zij wil een wetsvoorstel indienen om het betalen van seks strafbaar te stellen. In datzelfde interview beargumenteerde Rick Brink, voormalig Minister van Gehandicaptenzaken, wat dit voorstel betekent voor mensen met een beperking die weinig tot geen toegang hebben tot seks, intimiteit of liefde. Namelijk dat het voor hen nog moeilijker wordt om een eigen seksuele beleving te hebben.

Voor veel mensen met een beperking is het altijd coronatijd

‘Ik had me eigenlijk nog nooit gerealiseerd dat ook mensen met een beperking seksuele behoeftes hebben’, zegt Jansen. ‘Eerlijk gezegd vond ik dat heel gek van mezelf, want waarom niet?’ Door het interview hoorde Jansen ook voor het eerst over sekswerk in de gehandicaptenzorg. Zo ontstond het idee voor een film om dit thema meer onder de aandacht te brengen, mede geïnspireerd door corona, vertelt Jansen. ‘Ik realiseerde me ineens dat het voor veel mensen met een beperking eigenlijk altijd coronatijd is: zij hebben niemand die hen aanraakt of niemand om zelf aan te raken.’

Schrijnende verhalen over eenzaamheid

Er volgde een periode van research. Samen met collega’s Tamara Schoppert en Tim Helderman sprak Jansen met diverse instanties, sekswerkers en cliënten. Hij is onder de indruk van alle verhalen. ‘Schrijnende verhalen over eenzaamheid en gemis aan intimiteit onder cliënten. En tegelijkertijd heel veel positieve verhalen over wat sekszorg voor mensen met een beperking betekent en wat het oplevert aan levensvreugde, erkenning en het gevoel van gehoord en gezien te worden.’ Samen met actrice Birgit Welink die Ada speelt, bezocht Jansen een sociaal sekswerkster. ‘We dachten aan een interview van twee uur, maar het werd een dag’, vertelt hij. ‘Toen we weggingen gaf deze dame aan hoe fijn ze het had gevonden om eindelijk eens honderduit over haar werk te kunnen praten. Niet veel mensen weten dat zij dit werk doet.’

Sekswerk is noodzakelijk en urgent

Al die verhalen zijn uiteindelijk de inspiratiebron geweest voor het schrijven en ontwikkelen van de fictiefilm Ada. Maar belangrijker, uit al die gesprekken bleek ook hoe noodzakelijk en urgent sociaal sekswerk is, geeft Jansen aan. ‘En dat het daarom zo raadselachtig is dat er op deze thematiek een taboe rust.’ In Nederland kennen we geen regeling omtrent deze vorm van zorg. Sociaal sekswerk wordt zelden tot nooit vergoed vanuit gemeenten of zorgverzekeraars. ‘Of je sociaal sekswerk als zorg of als dienstverlening wilt typeren, dat maakt niet uit. Het gaat erom of we vinden of mensen met een beperking recht hebben op een eigen seksuele beleving. Is het antwoord ja, dan moeten we kijken hoe we dit gaan faciliteren’, aldus Jansen. ‘Ongeacht de term die je eraan hangt.’

Taboe doorbreken

Met de film Ada wil Fabuch Social Cinema de roep om fysieke intimiteit en genegenheid onder mensen met een beperking een gezicht geven en de maatschappelijk positie van sociaal sekswerkers versterken. Dit voorjaar zette Fabuch in samenwerking met Stichting Tiresias - seksuele gezondheid, een impactcampagne omtrent Ada op. Via online vertoningen van de film, met aansluitend een talkshow waarin bekende sprekers, schrijvers en ervaringsdeskundigen aan het woord komen, brengen de makers het thema en haar complexe vraagstukken onder de aandacht. Dat pakket kan ook specifiek en op maat worden afgenomen door zorgopleidingen en zorginstellingen op locatie.

Meer informatie

De film Ada gaat op 25 mei in première. Van 25 t/m 29 mei 2021 kun je online naar de film kijken door een ticket (van drie euro) te kopen op de website van stadsschouwburg De Harmonie. Op de dag van de filmvertoning krijg je een link toegestuurd. Aansluitend kun je gratis meekijken naar Fabuch’s Social Sex Show, een talkshow onder leiding van Catherine Keyl, waarin deskundigen uit het werkveld zich met elkaar over de thematiek buigen.

Meer informatie: www.fabuch.nl/ada

Meer weten?

Voor (pers)vragen kunt u terecht bij Johan van Ruijven (woordvoerder VGN).

Foto van Johan van Ruijven