‘Wilt u er nog een tulband bij? Ze komen vers uit onze bakkerij.’ De kracht van de Cosis-winkels #metzorggemaakt is het enthousiasme van iedereen die erbij betrokken is, en de klantvriendelijkheid.
De winkel #metzorggemaakt ligt op de meubelboulevard aan het Hoendiep even buiten de stad Groningen. Klanten zigzaggen langs de rekken met de handgemaakte koopwaar, zoals beschilderde bekers, houten krukjes, gehaakte knuffels, kussens, nestkasjes, vogelvoederhuisjes, en kaarsen met een gestileerde afbeelding van d’Olle Grieze (oftewel de Martinitoren), icoon van de stad Groningen. Aan een grote tafel zijn mensen begeleid aan het werk: ze breien, rijgen kralen of prikken etiketjes uit karton. Verderop zit Danique Wiebing achter een naaimachine, ze stikt vlaggetjes voor een slinger van lappen stof. Thuis heeft ze een kleine naaimachine, maar die is lang niet zo veelzijdig. ‘Dus toen ik deze zag, wist ik meteen dat ik hier wilde werken.’
Origineel en trendy
#metzorggemaakt is een initiatief van Cosis, een zorgorganisatie verspreid over de provincies Groningen en Drenthe. Het label bestaat nu zo’n drie jaar. Er is ook een vestiging in Coevorden die het merk verkoopt. Hanneke Mos is lid van de projectgroep van het concept. Ze vertelt: ‘De twee winkels zijn een groot succes. Onder andere vanwege het label. Op het logo van #metzorggemaakt staat slechts klein vermeld dat het een initiatief is van Cosis. Voor ons staan de kwaliteiten van cliënten voorop. Eérst het product en daarna het verhaal over de beperking.’
Jorn Vogel hoort bij het kernteam van cliënten dat de winkel draaiende houdt. Hij staat regelmatig achter de kassa en heeft in het verleden veel verkoopervaring opgedaan. Volgens hem is klantvriendelijkheid een belangrijke succesfactor van de winkels. ‘Geduldig zijn’, zegt hij, ‘ook als klanten eens zeuren. En blijven meedenken met de klant. Het gaat er niet om wat jij zélf mooi vindt. Het gaat om de klant. Die staat op nummer één.’
Een eigen stukje in het proces
De winkel in Groningen staat rechtstreeks in verbinding met een houtwerkplaats, een bakkerij, een kunstatelier en een recyclingafdeling van Cosis. In deze werkplaatsen worden de producten seriematig gemaakt (of juist afgebroken en gesloopt). Het gaat om allerlei producten, ook grote tafels en tuinmeubilair. Vanwege het seriematige karakter, kunnen de cliënten elke werkdag zelfstandig aan de slag.
Mos: ‘We hebben per product mallen, patronen en begrijpelijke instructielijsten gemaakt. Iedereen is op zijn of haar eigen niveau verantwoordelijk voor een eigen stukje in het proces. De een sloopt pallets en ontspijkert het hout, de ander zaagt de latjes op maat, de derde timmert er een stoeltje van en de vierde beschildert het hout. Iedereen vormt een onmisbare schakel in de keten en draait volwaardig mee. En als er eens vragen zijn, dan is er altijd begeleiding om op terug te vallen.’
‘Wilt u er nog een tulband bij? Ze komen vers uit onze bakkerij.’
‘Knoerten, zo groot’
Anne Tom Bergsma werkt al 28 jaar in de houtwerkplaats. Hij leidt ons langs een indrukwekkende verzameling machinerie: cirkelzagen, decoupeerzagen, afkortzagen en schaaf- en schuurmachines. ‘Knoerten, zo groot’, zegt hij met een onvervalst Groningse tongval. Hij kent de veiligheidsinstructies van elk werktuig op zijn duimpje. ‘Je moet er je kop goed bijhouden.’ Zelf geeft hij de voorkeur aan werken met de schulpzaag. ‘Dikke balken er doorheen jenzen.’
In een belendend vertrek werkt Chantal Vechter met veel fijner geschut: de elektrische figuurzaag. In een vloeiende beweging laat ze de zaag langs de potloodlijnen op het dunne triplex gaan. Ze vijlt de randen glad en schuift de verschillende onderdelen in elkaar tot een driedimensionaal vormgegeven eland. ‘Die verkopen we in de winkel’, zegt ze. Chantal werkt óók twee dagen per week in de bakkerij: ‘Allebei even leuk.’
De kracht zit in het enthousiasme
Michel Hovinga is bij Cosis directeur van het cluster Ambulant. ‘Thema’s als volwaardig meedoen, een betekenisvolle dagindeling en kansengelijkheid zijn binnen Cosis voortdurend onderwerp van gesprek in bijvoorbeeld teamoverleggen en jaarplannen. Op elk niveau komt het ter sprake. Bovendien geven wij onze medewerkers lokaal de ruimte om onze producten onder de aandacht te brengen binnen hun eigen netwerken. Ook dat helpt mee aan het succes van #metzorggemaakt. Onze medewerkers en cliënten zijn enthousiast over het concept en dragen dat uit. De kracht zit in het enthousiasme van iedereen die erbij betrokken is.’
We worden steeds zichtbaarder
Het kunstatelier van Cosis heeft grote ramen en een royale lichtinval. In de vensterbank staan gekleurde sculpturen: een rode vis met een blauwe shawl, een vosachtig paars dier in een gele jurk, een stekelig reptiel met sloffen aan. De kunstenaars zitten gebogen over hun kleurige teken- of schilderwerk,iedereen een geheel eigen stijl. Het zonlicht geeft de acrylverf glans. De kunst wordt verkocht in de winkel maar #metzorggemaakt brengt het ook via andere wegen aan de man.
Hovinga: ‘Wij brengen de kunst regelmatig onder de aandacht van de partijen met wie wij samenwerken: zoals gemeenten, UWV, uitzendbureaus en bureaus voor werving- en selectie. Dat doen wij samen met onze cliënten, liefst aan tafel bij zo’n partij met een kop koffie erbij. Onlangs hebben wij met het vervoersbedrijf van onze cliënten afgesproken dat zij voor hun hoofdkantoor onze kunst gaan kopen. We worden steeds meer zichtbaar.’
Samen online
Hovinga heeft voorzichtige plannen voor een onlinewinkel van #metzorggemaakt. Daar worden als het aan hem ligt niet alleen producten verkocht van Cosis, maar van veel meer noordelijke organisaties voor gehandicaptenzorg. Hovinga: ‘Het bereik is groter als we ons verenigen en samen online gaan, mét het achterliggende verhaal. Zo kunnen wij mensen er nog beter van doordringen dat we met zijn allen de maatschappij vormen. Daar horen wij allemaal bij, ook mensen met een beperking. Met hun positieve en enthousiaste inzet dragen zij bij uitstek bij aan de leefbaarheid en de sociale cohesie. Hoe beter zichtbaar zij zijn, hoe meer vertrouwen zij krijgen. We doen onszelf als maatschappij tekort als we allemaal in onze eigen bubbel blijven leven.’
Voorlopig is #metzorggemaakt alleen nog een winkel in Coevorden en in Groningen. In Groningen staat Jorn weer achter de toonbank, de man uit het kernteam die klantvriendelijkheid hoog in het vaandel heeft staan. Hij pakt uiterst zorgvuldig een cadeautje in. ‘Kijkt u eens’, zegt hij. ‘Dat is dan 7,50 euro. Wilt u er nog een tulband bij? Ze komen vers uit onze bakkerij.’
Tekst Riette Duynstee
Foto’s Martine Sprangers
Dit artikel komt uit de eerste editie van 2024 van Markant, het tijdschrift van de VGN.
