Op 1 juli 2014 heeft staatssecretaris Jetta Klijnsma (Sociale Zaken) het wetsvoorstel Quotumwet naar de Tweede Kamer gestuurd. Deze Quotumwet, is de ‘stok achter de deur’ voor het geval de beloofde 125.000 extra banen voor mensen met een arbeidshandicap in 2026 niet zijn gerealiseerd. De Raad van State (RvS)heeft stevige kritiek en adviseert om het wetsvoorstel op punten aan te passen. De VGN deelt de twijfel van de Raad van State of de Quotumwet voldoende waarborg biedt om daadwerkelijk banen te creëren.
De VGN staat achter de doelstelling van de Participatiewet om mensen met een beperking zoveel mogelijk te laten participeren in de maatschappij. Arbeidsparticipatie draagt positief bij aan de kwaliteit van leven. De VGN vraagt zich, evenals de Raad van State, af of de condities waaronder de wet moet gaan functioneren er wel toe leiden dat mensen met een beperking meer kansen krijgen op de arbeidsmarkt.
Detachering
Positief is de toezegging dat mensen die via een ‘inleenconstructie’ zoals een uitzendbureau of detachering aan het werk gaan bij een reguliere werkgever ook meetellen voor het Quotum. De VGN heeft hier eerder voor gepleit. Hoe de uitvoering hiervan precies geregeld gaat worden, is nog niet bekend en wordt uitgewerkt.
Afbakening
De afbakening van de doelgroep roept bij de Raad van State vragen op. Alleen mensen met beperkingen die niet in staat zijn om het minimumloon te verdienen, werknemers uit de WSW en alle mensen met een Wajonguitkering komen hiervoor in aanmerking. Maar er zijn meer kwetsbare groepen op de arbeidsmarkt en er zal verdringing op de arbeidsmarkt ontstaan. Denk aan mensen met een zintuiglijke beperking, die na 2015 geen aanspraak kunnen maken op een Wajong-uitkering, maar wel degelijk beschikken over een arbeidsbeperking. Of aan mensen met een WIA-uitkering. Verder houdt de wet geen rekening met de grote verschillen in werkzaamheden en ontwikkeling van werkgelegenheid in de diverse sectoren en regio's.
Arbeidsmarkt
De Raad van State vraagt zich af of de wet effectief is in economisch slappe tijden. De huidige arbeidsmarktsituatie met hoge werkloosheid en dreigende ontslagen helpt niet bij het realiseren van extra banen voor mensen met beperkingen. Ook hier zal verdringing optreden. Zeker voor mensen met een laag opleidingsniveau wordt het steeds lastiger om een baan te vinden.
De Raad van State constateert terecht dat de nulmeting gebaseerd is op 2013. Sindsdien is de arbeidsmarkt verder verslechterd, wat de uitdaging voor werkgevers verder vergroot.
Lastenverzwaring
Terecht stelt de Raad van State dat de boeteclausule in de Quotumwet leidt tot hogere lasten voor werkgevers. Het is onduidelijk waarop de hoogte van jaarlijkse boete van € 5.000,- per werkplek is gebaseerd. Ook is onduidelijk in hoeverre deze boete voor werkgevers een echte prikkel is om meer banen te realiseren. Dit staat volgens de Raad haaks op het voornemen om de collectieve lastendruk op arbeid te laten afnemen.
