Wet toetreding zorgaanbieders 1 januari 2022

Wat regelt de Wtza?

De Wtza bestaat uit drie onderdelen:

1. De meldplicht;

2. De vergunningplicht;

3. De eis van een onafhankelijk intern toezichthouder.

De meldplicht

Doel
De Wtza meldplicht is bedoeld om alle zorgaanbieders onder het toezichtdomein van de IGJ in beeld te brengen ten behoeve van het risicogerichte toezicht. Daarnaast is het doel dat zorgaanbieders zich beter bewust van de (kwaliteits)eisen zijn die zijn gesteld aan de zorgverlening.

Reikwijdte
De meldplicht geldt voor bestaande en nieuwe zorgaanbieders die zorg als bedoeld in de Wkkgz (doen) verlenen. Hieronder valt ook de zorg die wordt bekostigd vanuit een Wlz of een Zvw pgb.  Daarnaast geldt de meldplicht voor bestaande en nieuwe aanbieders die jeugdhulp verlenen. Hieronder valt ook de jeugdhulp die vanuit pgb wordt bekostigd. De meldplicht is ook van toepassing op zorgaanbieders die uitsluitend in onderaanneming zorg of jeugdhulp verlenen. De meldplicht is niet van toepassing op aanbieders die uitsluitend diensten verrichten die onder de reikwijdte van de Wmo 2015 vallen.

Uitzonderingen
In het Uitvoeringsbesluit Wtza staan de categorieën van zorgaanbieders die zijn uitgezonderd van de meldplicht. Voor de Jeugdwet worden de uitzonderingen geregeld in het Besluit Jeugdwet.  Een voorbeeld hiervan zijn aanbieders die uitsluitend vervoer of eten en drinken verstrekken. Naast voormelde uitzonderingen zijn er aanvullende uitzonderingen voor bestaande aanbieders. Dit betekent dat bestaande aanbieders die zorg (doen) verlenen op grond van de Wkkgz zich niet hoeven te melden ingeval zij:

• op 1 januari 2022 in het Landelijk Register Zorgaanbieders (LRZa) staan, zie https://www.cibg.nl/lrza;

•  voor 1 juni 2022 de jaarverantwoording over verslagjaar 2021 openbaar hebben gemaakt via het CIBG of wanneer zij vanwege zeer bijzondere omstandigheden om coulance hebben verzocht.

Meer  informatie over de meldplicht en de uitzonderingen vindt u op https://www.toetredingzorgaanbieders.nl en https://www.wtzi.nl/wet-toetreding-zorgaanbieders.

De vergunningplicht
 

Doel
Het systeem van de Wtza-vergunning vervangt het systeem van de WTZi-toelating. Deze vergunning legt meer nadruk op de kwaliteit van zorg en kent geen automatisch toegelaten instellingen meer. Daarbij zijn er meer weigerings- en intrekkingsgronden aan de vergunning verbonden. In de Wtzi blijft het verbod op winstoogmerk en de verplichting om mededeling te doen aan het College sanering zorginstellingen (CSZ) wanneer het voornemen bestaat om (delen van) gebouwen of terreinen blijvend niet meer voor de instelling te gebruiken.

Reikwijdte
De vergunningplicht is gericht op twee doelgroepen:

• Alle instellingen die medisch specialistische zorg (doen) verlenen;

• Alle instellingen die Zvw/Wlz-zorg (doen) verlenen met meer dan tien zorgverleners.

De vergunningplicht geldt ook voor instellingen die zorg verlenen die wordt bekostigd uit een Wlz pgb of Zvw pgb. De vergunningplicht is niet van toepassing op aanbieders die uitsluitend diensten verrichten die onder de reikwijdte van de Wmo 2015 of de Jeugdwet vallen. De vergunningplicht is uitsluitend gericht op hoofdaannemers en niet op onderaannemers, tenzij de hoofdaannemer een zogenoemde ‘lege huls’ is. Een ‘lege huls’ is een zorgaanbieder die zelf geen zorg verleent en uitsluitend zorg ‘doet’ verlenen door een onderaannemer. 

Norm van 10 zorgverleners
Bij de drempel van 10 zorgverleners wordt uitbesteding van zorg meegeteld. Als een instelling werkt met een onderaannemer wordt dus het aantal zorgverleners bij deze onderaannemer meegeteld. Gekeken wordt naar het aantal zorgverleners dat namens de zorginstelling Wlz of Zvw zorg verleent. Een parttimer telt als één zorgverlener. Een stafmedewerker, vrijwilliger of stagiaire telt niet mee voor de norm van tien zorgverleners. Een natuurlijk persoon die uitsluitend Wmo-ondersteuning of jeugdhulp verleent telt ook niet mee voor de norm.

Overgangsrecht
Voor bepaalde instelling bestaat overgangsrecht:

• Een instelling die op 1 januari 2022 beschikt over een door het CIBG verleende WTZi-toelating en per die datum ook Wtza-vergunningplichtig is. Deze instelling hoeft niets te doen voor de Wtza-vergunning. De WTZi-toelating wordt automatisch omgezet in een Wtza-vergunning. De minister/het CIBG zal deze instelling hierover in het derde kwartaal van 2021 informeren. Dit zal de meeste leden van de VGN betreffen.

• Een instelling die op 1 januari 2022 van rechtswege was toegelaten op grond van de WTZi en per die datum ook Wtza-vergunningplichtig is. Deze instelling moet voor 1 januari 2024 een Wtza-vergunning aanvragen

• Een instelling die op 1 januari 2022 niet in het bezig hoefde te zijn van een WTZi-toelating en per die datum Wtza-vergunningplichtig is. Deze instelling moet voor 1 januari 2024 een vergunning aanvragen.

Meer informatie over de vergunningplicht en de uitzonderingen vindt u op https://www.toetredingzorgaanbieders.nl​​​​​ en https://www.wtzi.nl/wet-toetreding-zorgaanbieders.

De interne toezichthouder

De regeling van het intern toezicht in de Wtza vervangt de regeling van het intern toezicht in de WTZi. Een interne toezichthouder staat de dagelijkse of algemene leiding met raad ter zijde en is een belangrijke spiegel. Goed en effectief intern toezicht kan daarmee de kwaliteit en de doelmatigheid van zorg verbeteren.  

Het toezicht dient aan een aantal formele eisen van onafhankelijkheid te voldoen:

• geen persoon kan tegelijk deel uitmaken van de interne toezichthouder en de dagelijkse of algemene leiding;

• de interne toezichthouder is zodanig samengesteld dat de leden ten opzichte van elkaar, de dagelijkse en algemene leiding van de instelling en welk deelbelang dan ook, onafhankelijk en kritisch kunnen opereren;

• de instelling legt inzichtelijk de verantwoordelijkheidsverdeling tussen de interne toezichthouder en de dagelijkse of algemene leiding vast, alsmede de wijze waarop interne conflicten tussen de interne toezichthouder en de dagelijkse of algemene leiding worden geregeld.

Daarnaast worden in het Uitvoeringsbesluit Wtza nadere eisen gesteld aan onder meer de waarborging van de onafhankelijke taakvervulling door de interne toezichthouder, de samenstelling van de interne toezichthouder en de taken of bevoegdheden van de interne toezichthouder. Zo dient de interne toezichthouder uit ten minste drie natuurlijke personen te bestaan en richt deze zich bij de vervulling van zijn taak naar het belang van de instelling, het te behartigen maatschappelijke belang en het belang van de betrokken belanghebbenden.

Meer informatie over de eis van een interne toezichthouder vindt u op https://www.toetredingzorgaanbieders.nl en https://www.wtzi.nl/wet-toetreding-zorgaanbieders.

Wat regelt de Aanpassingswet Wet toetreding zorgaanbieders (Awtza)?

De Awtza bevat de technische wijzigingen als gevolg van de Wtza en bevat ook een aantal inhoudelijke wijzigingen, onder andere:

• De uitbreiding van de doelgroep die moet voldoen aan de jaarverantwoordingsplicht naar in beginsel alle zorgaanbieders;

• De overheveling van enkele toezichttaken van de IGJ naar de NZa, namelijk het toezicht op de naleving door zorgaanbieders van een transparante financiële bedrijfsvoering, de jaarverantwoordingsplicht en het verbod op winstoogmerk;

• De meldplicht voor jeugdhulpaanbieders in de Jeugdwet.

Lagere regelgeving

Het besluit wet toetreding zorgaanbieders is gepubliceerd. Deze vindt u in de bijlage van dit artikel. [update] Inmiddels is ook de Regeling openbare jaarverantwoording gepubliceerd. In deze regeling staat wat de zorgaanbieder voor de jaarverantwoording over 2022 openbaar moet maken.

FAQ's VWS, kwaliteitscheck en Webinars

Meer informatie, FAQ's en de kwaliteitscheck vindt u op https://www.toetredingzorgaanbieders.nl. Daarnaast organiseert VWS een vijftal Webinars over de Wtza. Aanmelden kan via deze link.