‘Eerst moet de focus op jezelf. Daarna kan je beter naar de ander kijken en de ander beter helpen', zegt Mariëtte Stradmeijer, trainer van Op Eigen Benen. ‘In de gehandicaptenzorg gaat het vaak over de eigen regie van cliënten. Maar, hoe kan je iemand bewust laten worden van zijn eigen kunnen, als je dat zelf niet hebt ervaren?’
Eigen regie vergroten
‘Het vergroten van de eigen regie van cliënten, begint bij het vergroten van de eigen regie van zorgmedewerkers’, zegt Mariëtte Stradmeijer, trainer van Op Eigen Benen. Dat is een training van Bureau Invra voor mensen die, binnen hun werk, zichzelf of anderen in hun kracht willen brengen. ‘In de gehandicaptenzorg gaat het vaak over de eigen regie van cliënten. Maar, hoe kan je iemand bewust laten worden van zijn eigen kunnen, als je dat zelf niet hebt ervaren?’
Focus op jezelf
Zonder te willen generaliseren merkt Stradmeijer dat het persoonlijk leiderschap van zorgmedewerkers nog wel een boost kan gebruiken. ‘Dat begint met zelfkennis, zelfvertrouwen en vertrouwen in je professionaliteit’, geeft ze aan. ‘Eerst moet de focus op jezelf. Daarna kan je beter naar de ander kijken en de ander beter helpen. Neem het geluk van de cliënt: voor zorgmedewerkers veelal het uitgangspunt in hun werken. Maar, wat is dat, geluk? Wat betekent dat voor jou? Geldt dat ook voor de ander? En, hoe draag je daar dan aan bij?’
Werken vanuit zelfvertrouwen
Stradmeijer geeft het voorbeeld van een nieuwe begeleider op een woonzorglocatie die een wandeling maakte met een bewoonster. ‘Hij merkte dat ze ontzettend genoot en rustig werd, dus ging hij dagelijks met de bewoonster op pad. Tot een collega aangaf dat dit niet de bedoeling is, want stel je voor dat de cliënt in paniek zou raken. Ik niet wil zeggen dat iedereen zomaar te allen tijde zelf keuzes moet maken zonder overleg, maar deze medewerker doorbrak wel vastgeroeste patronen. Vanuit vertrouwen in zijn professionaliteit nam hij zelf initiatief, het geluk van de cliënt voor ogen.’
Stimuleren van persoonlijk leiderschap
Persoonlijk leiderschap kun je niet afdwingen of opleggen, geeft ze aan. Je kan het wel stimuleren. ‘Door bijvoorbeeld niet direct een oplossing te vinden voor het probleem van de ander, maar diegene uit te dagen zelf een oplossing te zoeken. Hem of haar daarbij niet aan zijn lot over te laten, maar veiligheid en ruimte te bieden. Dat geeft vertrouwen en eigenwaarde, zo kan persoonlijk leiderschap en het maken van eigen keuzes groeien.’
Je hebt altijd een keuze
In een kennismaking met de methodiek Op Eigen Benen vroeg een cliënt uit de cliëntenraad zich af, of hij dan vanaf nu elke keer alleen naar het ziekenhuis zou moeten voor zijn afspraken. Hij heeft moeite met lezen en schrijven. ‘Nee’, zegt Stradmeijer. ‘Het gaat erom dat je keuze hebt. Als je dat wilt, gaat er iemand mee. Niet uit verplichting, maar als een warme omarming. Hoe fijn is het om aan het stuur van je eigen leven te staan? Persoonlijk leiderschap begint met de vraag: heb ik de ander echt nodig of kan ik het zelf?’
Meer informatie
Dit artikel komt uit Markant nummer 4 2021. Het volledige nummer van Markant vindt u hier.
