Duurzaamheid: ‘Duurzaamheid is essentieel voor onze hele visie’
Voor het eerst benaderde de VGN het thema duurzaamheid vorig jaar integraal, als zelfstandig thema. Omdat we zien dat het aan heel veel verschillende onderwerpen raakt, van kwaliteit van zorg tot bedrijfsvoering en goed werkgeverschap. En omdat een versplinterde aanpak op al die onderwerpen niet snel genoeg tot resultaat leidt. Ernst Klunder vertelt erover.
‘We zijn de afgelopen jaren steeds een beetje anders naar duurzaamheid gaan kijken. Toen we de Visie 2030 opstelden, associeerden we het vooral nog met vastgoed. Inmiddels kijken we breder, en begrijpen we dat duurzaamheid óók een sociale component heeft. Hoe ga je om met medewerkers en cliënten? Wat vind je belangrijk? Daar horen bijvoorbeeld ook gezond leven, eten en bewegen bij, net als buiten zijn, in een groene omgeving.’
Green Deal Duurzame Zorg
‘In die manier van denken staan we niet alleen. Sterker: het is de grondslag onder de Green Deal Duurzame Zorg. Dat is een set afspraken tussen Rijk, brancheorganisaties en zorgaanbieders, met als doel: zorgen dat de zorg ook op lange termijn goed is voor de mens en de aarde. De huidige afspraak loopt van 2023 tot en met 2026. We zijn inmiddels dus op de helft, en afgelopen jaar hebben we hard gewerkt om ons deel van de afspraak waar te maken.’
‘We werken voor de Green Deal samen met BoZ, de vereniging van brancheorganisaties in de zorg. Dat gaat heel goed, en is ook heel prettig. Dit is natuurlijk ook een thema dat zich heel goed leent voor samenwerking, we concurreren hierin op geen enkele manier met elkaar. Wij waren penvoerder voor de aanvraag van een subsidie voor een gezamenlijke coördinator. Die is inmiddels aangesteld. En zij zorgt voor de afstemming onderling, ze bekijkt waar we elkaar kunnen versterken, zorgt voor verbinding en coördineert gezamenlijke activiteiten. Dat zijn er behoorlijk wat. We hebben in de Green Deal afspraken gemaakt over verschillende thema’s. Die variëren van gezondheidsbevordering bij cliënten en medewerkers, tot het creëren van bewustzijn over de impact van de zorg op klimaat en milieu. Bovendien willen we als zorg klimaatneutraal zijn in 2050, en grondstofgebruik, restafval, en de milieubelasting van medicatie verminderen.’
Bestuurlijk netwerk
‘In het uitvoeringsplan VGN Duurzame zorg hebben we uitgewerkt hoe we de doelen waar gaan maken voor onze sector. We volgen daarbij de structuur van de Green Deal. En we hebben afgelopen jaar een bestuurlijk netwerk Duurzaamheid opgericht. Dat is inmiddels al een paar keer bij elkaar geweest. Het onderwerp krijgt nu de aandacht die het verdient, en staat niet meer als bijvangst op allerlei andere agenda’s.’
‘We zijn afgelopen jaar ook druk geweest met het vertalen van de doelen in projecten en onderzoeken, en met het aanvragen van subsidies daarvoor. Sommige projecten zijn we ook al gestart, zoals Groen voor gezondheid, waarmee we kijken naar de mogelijkheden en effecten van het vergroenen van instellingsterreinen. Helaas loopt niet alles zo soepel. Een aanvraag voor een project over meer plantaardige voeding in de gehandicaptenzorg werd afgewezen. En we zijn al bezig met een nieuwe aanvraag, maar toch was het een bittere pil. We hadden er met elkaar al veel tijd en energie ingestoken, en nu kunnen we er nóg niet mee aan de slag.’
‘Gelukkig zien we ook dat veel leden zelf al met dit soort onderwerpen aan de slag zijn. Daar zijn we blij mee. We faciliteren waar we kunnen, en delen goede voorbeelden. Het leven is een stuk makkelijker als je wél middelen krijgt voor de dingen die je wilt doen, maar anders regelen onze leden het ook heel vaak gewoon zelf, blijkt maar weer. Daar steunen we ze natuurlijk van harte bij.’
CSRD als kans
‘Dat doorgaan doen we op veel manieren, en liefst proactief. Daarom organiseerden we afgelopen jaar bijvoorbeeld ook een webinar over wat CSRD gaat betekenen voor de gehandicaptenzorg. Onze leden hebben in directe zin weinig met de Europese regelgeving over rapporteren over duurzaamheid te maken, omdat ze zelf niet hoeven te rapporteren. Maar banken en verzekeraars moeten de komende jaren wél steeds meer duidelijkheid geven over hoe duurzaam ze werken. Daarbij moeten ze óók inzicht geven in hun leveranciers – onze leden dus. Het is daarom goed mogelijk dat ze allerlei gegevens zullen opvragen. Wij bereiden ons hier nu al op voor door in kaart te brengen welke CSRD-thema’s voor onze sector belangrijk zijn. Zo voorkomen we dat elke zorgorganisatie straks op tien verschillende manieren dezelfde gegevens moet aanleveren. We zien de CSRD daarbij als een kans voor de sector. Het is een mooie gelegenheid om inzicht te krijgen in onze eigen branche en leden. En om te kijken: waar liggen kansen om aan duurzaamheid te werken?’
Meer lezen
Dit artikel is een onderdeel van het VGN-jaarverslag 2024.
