Een aangrijpend verhaal in deze Markant is dat van Sanne Klomp. Zij heeft een broer met een verstandelijke beperking, die geweld tegen haar gebruikte. Ook al werkt zij zelf in de gehandicaptenzorg, toch wist zij niet goed hoe ze ermee om kon gaan: haar eigen broer! Dankzij de ogedragsdeskundige van haar broer, kon ze het contact herstellen. Maar daarna vroeg ze zich wel af: als het voor mij al zo moeilijk is, hoe is dat dan voor ‘brussen’ die niet zelf in de sector werken?
Haar verhaal maakt duidelijk hoe belangrijk het is dat de gehandicaptenzorg zich niet alleen richt op mensen met een beperking, maar ook op hun naasten. Zij kunnen een bijdrage leveren aan de ondersteuning, dat zien we nog te vaak over het hoofd. En tegelijk zijn ze zelf vaak kwetsbaar en verdienen ze het om te worden gezien. ‘Onze’ nieuwe hoogleraar, Annette van der Putten, merkt het ook op: ‘Als de ondersteuning zich ook op hen richt, gaat het welzijn van alle gezinsleden omhoog.’
Hoe is het eigenlijk mogelijk dat we in onze ondersteuning vaak nog te weinig oog hebben voor ouders, ‘brussen’, en kinderen van mensen met een verstandelijke beperking? Het ligt toch voor de hand om hun kennis en ervaring te betrekken bij de ondersteuning? Ik vrees dat het nog te maken heeft met het verleden van de sector. Mensen met beperkingen werden uit hun sociale omgeving gehaald om hen te laten verzorgen op veraf gelegen instellingsterreinen. Het contact met thuis werd de eerste tijd verbroken, om de ‘onthechting’ niet te belemmeren. Het gebeurde met de beste bedoelingen, maar je kunt het je nu niet meer voorstellen.
En de toekomst? Hoe kunnen we samenwerking met familieleden beter vormgeven? En niet alleen oog hebben voor onze cliënten, maar ook voor hun naasten? Brussen vinden het vooral belangrijk dat ze gezien worden, zegt Sanne Klomp. Na het lezen van het artikel over haar ervaringen, zal iedereen daar wel aan willen meewerken. Maar is dat in de dagelijkse hectiek altijd mogelijk, of zijn er belemmeringen? Kunnen we als brancheorganisatie een rol spelen in het wegnemen van die belemmeringen?
Het antwoord op deze vraag moeten zorgaanbieders denk ik niet op eigen houtje formuleren, maar juist in gezamenlijkheid. Ik zou binnenkort graag eens met familieleden van mensen met beperkingen om de tafel gaan zitten, om na te gaan hoe we meer voor elkaar kunnen betekenen.
FRANK BLUIMINCK DIRECTEUR VGN
FBLUIMINCK@VGN.NL
TWITTER @FRANKBLUIMINCK
