Jeugd: ‘Ieder kind en iedere jongere verdient een goede start’
Het afgelopen jaar was een jaar waarin we vooral áchter de schermen werkten, als het om Jeugdhulp ging. We maakten een stevig begin met het uitvoeren van de Hervormingsagenda Jeugd, probeerden de politiek op koers te houden, én maakten werk van inclusief opgroeien. Ingrid Widdershoven vertelt erover.
‘In 2023 legden we het fundament waar we een beter jeugdzorgstelsel op kunnen bouwen: de Hervormingsagenda Jeugd. Dat deden we samen met het Rijk, de cliëntenorganisaties, beroepsverenigingen, de BGZJ, én gemeenten. De Hervormingsagenda bestaat uit een heleboel afspraken om het jeugdzorgstelsel te verbeteren en financieel houdbaar te krijgen. En in het afgelopen jaar zijn we daar dus volop mee aan de slag gegaan.’
‘Bij de totstandkoming van de Hervormingsagenda was er een aantal onderwerpen dat we bijzonder belangrijk vonden. We wilden bijvoorbeeld graag dat gemeenten bepaalde vormen van specialistische zorg minimaal regionaal inkopen, en dat de inkoop gestandaardiseerd wordt. Die onderwerpen zijn ook in de agenda terechtgekomen. En het spreekt voor zich dat we nu ook nauw betrokken zijn bij de uitwerking ervan. We zijn actief in werkgroepen rond die twee thema’s, én we denken mee in andere werkgroepen.’
Standaardisering inkoop
‘Voor de standaardisering van inkoop hebben we met de werkgroep het afgelopen jaar een plan van aanpak opgesteld. Met dat plan zorgen we ervoor dat het in vier jaar goed geregeld is. In 2028 werken we in het hele land met dezelfde productomschrijvingen, rapportage-eisen en kwaliteitscriteria. En dan hebben we enorme stappen gezet. Dan hebben we immers flink kunnen snijden in de administratie en bureaucratie, en zijn we zelfs bijna toe aan standaardtarieven. En dan kunnen we ons allemaal weer gewoon focussen op de inhoud.’
‘Dat het vier jaar duurt, komt doordat de weg daar naartoe niet eenvoudig is. Je moet het aan de voorkant goed met elkaar hebben over de uitgangspunten voor zo’n standaardisatie. En daarbij kun je wel leren van andere sectoren, maar je kunt hun werkwijzen niet kopiëren. Je moet dus met elkaar – Rijk, gemeenten, cliëntenverenigingen, en branche- en beroepsverenigingen – echt de details in.’
Politieke signalen
‘Het afgelopen jaar hebben we daarnaast stevig gelobbyd richting de politiek. Belangrijk was daarbij de oproep die we samen met Jeugdzorg Nederland, de Nederlandse ggz, beroepsverenigingen en cliëntenorganisaties deden aan de Tweede Kamer en het nieuwe kabinet. Die behelsde twee dingen: ga door met de Hervormingsagenda, en schrap de extra bezuiniging van zo’n 500 miljoen. En of het door onze brief kwam, weten we natuurlijk niet. Maar op beide vlakken deed de Kamer wat we vroegen.’
‘Parallel aan de Hervormingsagenda loopt ook nog een wetgevingstraject over regionalisering van de inkoop van bepaalde soorten jeugdzorg. De Wet verbetering beschikbaarheid jeugdzorg en het Besluit verbetering beschikbaarheid jeugdzorg zijn inmiddels naar de Kamer gestuurd. Bij dat proces is het ministerie van VWS natuurlijk leidend, maar we praten wel degelijk mee over de inhoud. Daar vroeg het ministerie ons afgelopen jaar ook om.’
Inclusief opgroeien
‘Verder hebben we ons het afgelopen jaar sterk gemaakt voor de verbindingsroute Inclusief opgroeien. Dat klinkt ingewikkeld, maar het idee is simpel. We willen de verbinding en samenwerking tussen zorg, jeugdhulp, onderwijs en kinderopvang beter maken. Samen met VWS, OCW, SZW en de verschillende branche- en beroepsorganisaties kijken we hoe we dat het beste kunnen doen. We focussen daarbij op kinderen tot zes jaar. Het afgelopen jaar hebben we een werkagenda ontwikkeld, de komende jaren brengen we die in praktijk.’
Oplossingenlabs
‘Afgelopen jaar organiseerden we samen met het NJi, de Sectorraad GO, en de VNG ook nog weer drie Oplossingenlabs. Dat zijn bijeenkomsten over het organiseren van zorg in onderwijstijd. In de praktijk zien we dat het nogal uitdagend kan zijn om de zorg voor kinderen met een complexe ondersteuningsbehoefte in het onderwijs te organiseren en te financieren. En tijdens de Oplossingenlabs komen professionals van scholen, zorgaanbieders, overheden en samenwerkingsverbanden daarom samen om kennis en ervaringen uit te wisselen. Dat is altijd inspirerend, en er is ook duidelijk behoefte aan. Ieder Lab trok zo’n 100 deelnemers. Daarom gaan we er ook volgend jaar mee door. Dan organiseren we twee landelijke, en drie regionale bijeenkomsten.’
Jeugdzorg op school
‘Over die verbinding tussen zorg en onderwijs stuurden we begin 2024 ook nog het manifest Jeugdzorg op school naar toenmalig informateur Plasterk, de partijen waarmee hij aan tafel zat, en de Kamercommissies van OCW en VWS. Dat deden we samen met de VO-raad, PO-raad, Sectorraad GO, Jeugdzorg Nederland, de Nederlandse ggz, Sociaal Werk Nederland en VOBC. In het manifest riepen we de politiek op om te zorgen dat de randvoorwaarden op orde zijn om de samenwerking tussen zorg en onderwijs te verbeteren. Dat betekent vooral dat de schotten tussen onderwijs en zorg moeten verdwijnen. We willen minder versnippering, en meer integraliteit. Scholen moeten zorgprofessionals bijvoorbeeld een vaste plek kunnen bieden. Dat was een helder signaal van een brede groep maatschappelijke organisaties. Daar kunnen we altijd op terugvallen en naar verwijzen. Dat doen we dan ook. De lobby stopt niet tot we het doel bereikt hebben. Want uiteindelijk verdient elk kind en iedere jongere een goede start.’
Meer lezen
Dit artikel is een onderdeel van het VGN-jaarverslag 2024.
