De verbetering van de jeugdzorg vraagt een lange adem. De problemen stapelen zich op, aanbieders overwegen zelfs te stoppen. De VGN heeft ook het afgelopen jaar hard ingezet voor een beter werkend jeugdstelsel én voor oplossingen op de korte termijn. Ingrid Widdershoven vertelt erover.
‘Het jeugdstelsel kraakt in zijn voegen’, zegt Widdershoven. ‘Dat doet het al zeven jaar. Daarom hebben we ons ook het afgelopen jaar hard ingezet voor een beter werkend stelsel. Dat deden we onder meer door bij te dragen aan de totstandkoming van de Hervormingsagenda Jeugd. Dat is een lang en ingewikkeld proces waar we met het ministerie van VWS, de VNG, cliëntvertegenwoordigers, beroepsverenigingen en de jeugdbranches in zitten. De agenda had er begin 2022 moeten liggen, en eind 2022 was hij er nog niet.’
‘In april lag het proces van de hervormingsagenda tijdelijk stil. Wij zijn toen samen met cliëntenorganisaties en beroepsverenigingen doorgegaan met een eigen agenda: ‘Onze jeugd verdient beter’. Daarmee zorgden we dat we in ieder geval stappen zetten.’
Lage budgetten, veel gedoe
De zorgen onder jeugdzorgaanbieders zijn inmiddels echt groot. ‘In april hielden we een enquête onder onze leden naar hun ervaring met de inkoop’, vertelt Widdershoven. ‘Daaruit bleek dat er veel knelpunten zijn. Aanbieders overwegen zelfs te stoppen met zorg die gefinancierd wordt vanuit de Wmo en de Jeugdwet. In te veel gemeenten zijn tarieven voor jeugdhulp ontoereikend en vraagt het inkoopproces te veel tijd en energie. Het jeugdstelsel functioneert op dit moment niet goed genoeg om ambities waar te maken: dat jongeren gezond, veilig en kansrijk opgroeien. Waar dat kan op eigen kracht, en als dat nodig is met ondersteuning en zorg. De knelpunten moeten gewoon opgelost worden.’
Creativiteit in lokale labs
Widdershoven: ‘Ook in 2022 hebben we weer samen met het NJi, de Sectorraad GO en de VNG OplossingenLabs over onderwijs en zorg georganiseerd. In totaal hielden we er drie. Tijdens die labs delen direct betrokkenen uit onderwijs, zorg en gemeenten concrete oplossingen om zorg en onderwijs te organiseren voor kinderen met een intensieve zorgvraag. Bijvoorbeeld kinderen met een ernstig meervoudige beperking. Het vraagt uithoudingsvermogen en creativiteit van alle partijen om hieraan te werken. En die wil en creativiteit zijn er op lokaal niveau zeker. We komen in die labs echt verder. Dat is natuurlijk wat we op landelijk niveau ook willen. Uiteindelijk vraagt dit ook om structurele oplossingen in wet- en regelgeving op landelijk niveau.’
Een stem voor jongeren
De VGN heeft zich het afgelopen jaar ook op de jongeren zelf gericht. Widdershoven: ‘In 2021 hebben we een enquête gehouden over de impact van corona op jongeren met een beperking. Daaruit bleek dat deze jongeren zich eigenlijk structureel niet gehoord voelen. We hebben in 2021 gewerkt aan manieren om hen een stem te geven en daar zijn we in 2022 mee doorgegaan. Samen met JongPIT, Ieder(in) en Youngworks gingen we op zoek naar manieren om jongeren beter te betrekken op thema’s die voor hen relevant zijn, zoals werk, stage, dagbesteding, zorg, onderwijs, wonen.’
‘De tips en adviezen verzamelden we in het document In de startblokken. Ook kwamen er andere instrumenten, zoals een film en een adviesrapport. Allemaal bieden ze organisaties, juist de organisaties die minder vaak in contact komen met jongeren met een beperking, concrete handvatten om beter naar hen te luisteren.’
Meer lezen
Dit artikel is een onderdeel van het jaarverslag van de VGN over het jaar 2022.
