De rol van ervaringsdeskundigen in de gehandicaptensector neemt steeds meer toe. In een achtergrondartikel in het februarinummer van Markant vertellen zij zelf en anderen wat we van hen kunnen leren. ‘Wij proberen wetenschap en samenleving wakker te schudden’, zegt Henriëtte Sandvoort.
Ervaringsdeskundigen spelen onder andere een rol in wetenschappelijk onderzoek, de bewustwording van medewerkers en organisaties, en de ondersteuning van andere mensen met een beperking. Henriëtte Sandvoort is co-onderzoeker in het programma ‘Samen werken, samen leren’. De samenwerking met haar noopt onderzoeker Sofie Sergeant van Disability Studies in Nederland tot het gebruik van creatieve onderzoeksmethoden. ‘We zijn samen aan het prutsen’, zegt ze, ‘niemand heeft de waarheid in pacht.’
Beroepskeuze studenten
De Hogeschool Utrecht zet ervaringsdeskundigen tegenwoordig ook in om de beeldvorming bij studenten te corrigeren. ‘Dat beïnvloedt ook de beroepskeuze van studenten’, zegt onderzoeker Sascha van Gijzel. ‘Ze kiezen vaak niet voor deze doelgroep om mee te werken. Maar als ze kennis met hen maken, dan verandert dat beeld.’
Voorlichting aan sollicitanten
Bij ASVZ geeft ervaringsdeskundige Melanie Zuijdam uitleg aan sollicitanten over de gebruikte methode Triple C: ‘Als ik stress heb, ga ik schelden’, zegt ze. ‘Als ik iemand kan vertrouwen, dan lukt het mij om de stress sneller kwijt te raken. Dat vertrouwen ontstaat als begeleiders je niet veroordelen en in een hokje stoppen.’
Hersenletsel
Een voorbeeld van de manier waarop ervaringsdeskundigen zelfs bijdragen aan de ondersteuning, geeft Gerdi van den Berg. Zij heeft zelf een hersenletsel opgelopen en helpt nu anderen bij het opnieuw inrichten van hun leven: ‘Bijvoorbeeld na de revalidatie. Ogenschijnlijk uitbehandeld, maar het venijn zit hem in de staart: dan begint je nieuwe leven pas echt.’
Ombudsman
Tot slot een zeer concreet voorbeeld van Jan van de Pol, een ervaringsdeskundige die ombudsman is bij Reinaerde: ‘We kregen ook een keer een vraag over de begintijd van de dagbesteding. Daar werd mee gewacht totdat alle cliënten gearriveerd waren. Met een handtekeningenactie is het gelukt om deze situatie te verbeteren en de dagbesteding begint nu gewoon om negen uur, zoals het hoort.’
