Column Boris van de Ham: ‘Politiek is boren in harde planken’
Door de val van het kabinet kwam de reparatie van het gehandicaptenbeleid stil te liggen, schijft Boris van der Ham in zijn column voor Markant. Met gevolgen voor in totaal zeker vier miljoen mensen. 'Laten we met z’n vier miljoenen eind oktober het verschil maken.'

Gevolgen wispelturigheid in politiek voor gehandicaptenzorg
En wéér viel er een kabinet. In slechts vier jaar tijd sneuvelden drie kabinetten, wisselde de samenstelling van de Tweede Kamer gigantisch en schoot ook het beleid minstens zoveel kanten op. Die wispelturigheid treft de samenleving hard. Noodzakelijke vernieuwingen worden niet op de rails gezet, en scheefgegroeid beleid wordt niet aangepast of gesnoeid. Ook de gehandicaptenzorg merkt dat.
Bezuinigingen voorlopig van de baan
Eerlijk is eerlijk, door het vallen van het kabinet zijn nu wel de bezuinigingen van 140 miljoen voorlopig van de baan. We hopen dat die niet terugkomen in de verkiezingsprogramma’s van politieke partijen, of in een volgend regeerakkoord. Daar gaan we hard aan trekken.
Onevenwichtigheid in beleid moet gerepareerd
Maar voor de rest is het voorlopig vervallen van de bezuinigingen het enige goede nieuws. Het debat over gehandicaptenzorg, bijvoorbeeld, zou midden juni plaatsvinden, maar is nu verplaatst tot na de zomervakantie. En wat gaat er gebeuren met de nog steeds bestaande decentralisatie van zorg voor jongeren en mensen met een beperking? Hoe leggen we aan ouders uit dat hun kind de ondersteuning die hij nodig heeft wél gekregen zou hebben als hij in de gemeente ernaast had gewoond, maar nu niet? De overheid moet die onevenwichtigheid aan beleid zo snel mogelijk repareren. Maar gaat de politiek dat doen? Het is een taai proces. Wie heeft daar zin in?
Max Weber: ‘Politiek is boren in harde planken’
De filosoof Max Weber schreef enkele taaie boeken over politiek. In een van zijn bekendste essays, Politik als Beruf (Politiek als Beroep), staat een van zijn beroemdste uitspraken: ‘Politiek is krachtig en langzaam boren in harde planken, met gedrevenheid en onderscheidingsvermogen.’ De afgelopen jaren is weer gebleken hoe waar dat beeld is.
Kamerleden hebben een prachtig arsenaal aan middelen
Bij de komende Kamerverkiezingen hoop ik dat er veel Kamerleden gekozen gaan worden – of ze nou berelinks, kneiterrechts of extreem-midden zijn – die niet weglopen van dat boren in hard hout. Ik wil mensen zien die zich niet laten afleiden door de nieuwste rel in de media, of de oneindige stroom aan paleisintriges in politieke partijen of coalitieverhoudingen. Die mensen kunnen de nieuwe bewindspersonen zijn, maar zeker ook de Kamerleden die we eind oktober gaan kiezen. Uit eigen ervaring weet ik dat Kamerleden in Nederland een prachtig arsenaal hebben aan middelen om zaken wél op de rails te zetten. Denk aan initiatiefwetsvoorstellen en initiatiefnota’s die echt het beleid op stoom kunnen brengen.
Gevolgen voor vier miljoen mensen
Ruim twee miljoen mensen in Nederland leven met een beperking. Een deel heeft een fysieke beperking, meer dan een miljoen heeft een licht verstandelijke beperking, en ongeveer honderdduizend mensen hebben een zware tot zeer zware verstandelijke beperking. Tel hun ouders, kinderen, broers, zussen, partners, vrienden en de ruim 200 duizend zorgverleners erbij op, en je hebt het over een groep van zeker vier miljoen mensen die dagelijks te maken hebben met de realiteit van tekortschietend beleid. Vier miljoen! Laten we met z’n vier miljoenen eind oktober het verschil maken.
Dit artikel komt uit de derde editie van 2025 van Markant, het tijdschrift van de VGN.