Veel mensen met een verstandelijke beperking kunnen niet goed aangeven hoe ze zich voelen. Hierdoor beleven ze vaak onnodig spanningsmomenten en worden ze niet altijd goed begrepen door hun omgeving. Beter begrip en passende interventies leiden mogelijk tot minder gespannen situaties, maar ook tot minder spanning bij zorgverleners. ’s Heeren Loo is nu in samenwerking met Mentech Innovation een pilotstudie gestart om signalen van spanning, emotie en pijn bij mensen met onbegrepen gedrag inzichtelijk te maken.
Het HUME-project koppelt de meetresultaten van de HUME, het systeem om spanning, emoties en pijn vroegtijdig te herkennen aan videobeelden. Op basis daarvan kunnen gedragsdeskundigen en groepsbegeleiders aangeven wanneer spanning optreedt bij cliënten. De deelname aan het HUME-project levert naar verwachting op termijn nieuwe inzichten in de oorzaken van spanningsopbouw. Hierdoor wordt het mogelijk om gerichter interventies in te zetten om de spanningsopbouw te verminderen, of zelfs te voorkomen.
De uitdaging
Bart is een spontane jongen met het verstandelijke niveau van een tweejarige. Hij woont bij ’s Heeren Loo in Wekerom en krijgt daar 24 uur per dag ondersteuning. Bart lijkt soms vanuit het niets boos te worden, waardoor hij zichzelf, maar ook zijn omgeving kan verwonden. Het is lastig na te gaan of en waardoor Bart pijn, stress of angst ervaart. In overleg met de ouders van Bart is besloten om mee te doen met het Hume-project. Dit is een project waarbij we signalen van ontrust en spanning meten. Bart krijgt meetbandjes om zijn pols en borst en wordt gefilmd op momenten waarop Bart vaak het boze gedrag laat zien. Door deze metingen hopen we meer te weten te komen over de reden waarom Bart Boos wordt. Wanneer we Bart beter begrijpen, kunnen we nog betere zorg bieden. We kunnen bijvoorbeeld op momenten van spanning naast hem gaan zitten of zelfs voorkomen dat bepaalde stressvolle situaties ontstaan.
HUME
Mentech Innovation heeft de HUME ontwikkeld. Dit is een digitaal systeem dat emoties meet bij mensen met een verstandelijke beperking of dementie, zoals stress, verdriet, blijdschap en pijn. Met behulp van sensorinformatie wordt spanning en spanningsopbouw in het menselijk lichaam gemeten. De HUME maakt gebruik van slimme algoritmen om emoties eenduidig en nauwkeurig te herkennen. De sensoren zitten bijvoorbeeld in een meetband om de arm. Via een app ‘leest’ de ouder, de persoonlijk begeleider of de zorgverlener gevoelens van bijvoorbeeld verdriet of woede. Door vroegtijdige herkenning leidt tot passende interventies. Er wordt daardoor meer ‘zorg op maat’ geboden. Een voorbeeld van een praktische toepassing is een stoplichtfunctie op een telefoon. Deze waarschuwt de zorgverlener vroegtijdig wanneer er spanningsopbouw optreedt. Het vroegtijdig herkennen van emoties versterkt bijvoorbeeld ook de vertrouwensband tussen een cliënt en zijn/haar omgeving.
Pilotstudie
’s Heeren Loo en Mentech Innovation willen met deze eenjarige pilotstudie vooral de zelfregie en de kwaliteit van leven en geluk van mensen met een verstandelijke beperking vergroten en hen hierin ook een stem te geven. Daarnaast verwachten beide organisaties dat op termijn de zorgkosten en verzuimkosten verlaagd kunnen worden. Het zichtbaar maken van onzichtbare emoties leidt tot vroegtijdige signalering van de spanningsopbouw en daardoor een betere regulering van het gedrag. Dit leidt uiteindelijk tot minder stress bij zowel de cliënt, als de zorgverlener.
