Net als iedereen willen ook mensen met een ernstig verstandelijke beperking begrepen worden in hun behoeften en emoties. De afgelopen maanden is bij Prinsenstichting, een organisatie in Purmerend die zorg en ondersteuning biedt aan mensen met een verstandelijke beperking, ervaring opgedaan om technologie in te zetten om onbegrepen gedrag van cliënten vroegtijdig te signaleren en beter te begrijpen.
In nauwe samenwerking met Prinsenstichting heeft het Eindhovense bedrijf Mentech een nieuwe technologische uitvinding succesvol gevalideerd in een pilot: softwaresysteem HUME. Dat systeem kan dankzij sensoren en kunstmatige intelligentie, kleine verschillen in de fysiologie van een cliënt zien. Hierdoor wordt spanningsopbouw inzichtelijk gemaakt. Bij een vroegtijdige signalering kan de oorzaak van stress worden weggenomen of verminderd en kunnen escalaties bij mensen met onbegrepen gedrag door ingrijpen van een zorgverlener worden voorkomen.
Levenskwaliteit en gemoedstoestand
Naast het vergroten van de kwaliteit van leven van mensen met een ernstig verstandelijke beperking heeft de HUME ook een positieve impact op de gemoedstoestand van zorgverleners: het kan hen beschermen voor uitval door escalaties en fysiek geweld. Nog relevanter dan anders nu, in coronatijd. Prinsenstichting zet de technologie in onder de naam Fay. De sok is de nieuwste wearable die in het vervolgtraject wordt ingezet om metingen te doen met de HUME.
Onbegrepen gedrag begrijpen
Eén van de geanalyseerde casussen van de pilotstudie met Prinsenstichting betreft een cliënt met een laag ontwikkelingsniveau die onbegrepen gedrag vertoont. Dit uit zich in trillen van de lip, schokken met de rechterarm, als een bolletje in elkaar kruipen, schreeuwen en erg zweten. Voor Prinsenstichting was het onduidelijk waar dit gedrag vandaan kwam. Om het zo veel mogelijk te voorkomen, willen de begeleiders van Prinsenstichting het onbegrepen gedrag graag beter begrijpen. Zo kunnen zij het geluk van deze cliënt vergroten.
Aanloop en escalatie onbegrepen gedrag herkend
Mentech heeft met de HUME een aantal metingen en analyses uitgevoerd. Hieruit bleek dat de aanloop naar het onbegrepen gedrag én de escalatie duidelijk door de HUME werden herkend. Naast fysiologische metingen door middel van sensoren voerde het projectteam ook video-observaties uit om het gedrag te duiden, en daarmee de HUME-metingen te personaliseren. Terwijl gedragsdeskundigen van Prinsenstichting op de camerabeelden geen duidelijke indicatie van stressopbouw zagen, was de HUME wél in staat deze spanningsopbouw te herkennen. Gedragingen behorend bij verschillende fases uit het signaleringsplan werden bevestigd door de modelvoorspellingen van de HUME.
Positieve impact op gemoedstoestand zorgverleners
De eerste fase van het ontwikkeltraject heeft aangetoond dat de HUME vroegtijdig en met hoge nauwkeurigheid stress bij mensen met onbegrepen gedrag kan herkennen. Door deze vroegtijdige signalering kan de oorzaak van stress worden weggenomen of verminderd, kan de beleving van stress worden verlaagd door het bieden van comfort en kunnen ongewenste effecten op medebewoners worden voorkomen. Daarnaast heeft de HUME ook een positieve impact op de gemoedstoestand van zorgverleners: het instrument beschermt voor uitval door escalaties en fysiek geweld.
Vervolgfase: sensoren in een sok
Na een succesvolle afsluiting van de eerste fase wordt dit voorjaar gestart met de vervolgfase van het ontwikkeltraject. Daarin wordt nog intensiever en specifieker gemeten met een speciale HUME-sok waarin sensoren zijn verwerkt. Prinsenstichting doet opnieuw mee. Ook wordt de functie met een vroegtijdige waarschuwing voor de zorgverlener getest. Met de juiste begeleiding en technische ondersteuning is de HUME gereed om begin 2021 in het zorgproces te worden geïmplementeerd.
Ontstaan uit Hackaton voor VG-sector
In 2018 was er een Hackaton voor de VG-sector, een evenement waar in teamverband wordt nagedacht hoe mensen met een verstandelijke beperking ondersteund kunnen worden met behulp van technologie, als aanvulling op de warme zorg. De concrete vraag die de deelnemers van Prinsenstichting zichzelf stelden, was: waarbij kan technologie ons helpen om onbegrepen gedrag van een cliënt beter te begrijpen? Zij geloven erin dat technologie mogelijkheden biedt voor vroegtijdig signaleren van gedrag/spanning. Daaruit is het project Fay en het ontwikkeltraject met de HUME ontstaan. Wat de cliënt voelt en ervaart, krijgt zo een stem.
Hier vind je meer informatie. Ook is er een video over de ontwikkeling van de technologie beschikbaar.
