Sinds januari 2020 gelden er twee nieuwe wetten over onvrijwillige zorg: de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz) en de Wet zorg en dwang (Wzd). Het doel van de wetten is zo min mogelijk dwang in de zorg toe te passen. En waar het toch nodig is, moet het zo zorgvuldig mogelijk gebeuren.
Twee derde leverde de gevraagde gegevens aan
Voor de Wzd leverde, ondanks de periode van enorme drukte in coronatijd, ongeveer twee derde van in totaal ca. 350 zorgaanbieders de gevraagde gegevens aan. Niet alle zorgaanbieders lukte het die aan te leveren. Dat komt door technische problemen (gegevens zijn lastig uit elektronische dossiers te halen) en de enorme lastenverzwaring die gepaard gaat met, deze voor organisaties nieuwe registratie en gegevensaanlevering.
Overzichten vanuit de zorgaanbieder
Voor de Wzd geldt dat vooral structureel geplande onvrijwillige zorg goed lijkt te worden geregistreerd. De registratie van structureel ongeplande en onvoorziene onvrijwillige zorg lijkt echter minder goed te gaan. De registraties die de inspectie ontving, gaan voor het overgrote deel over meerderjarige Wzd-cliënten. Het gaat hierbij veelal om onvrijwillige zorg die Wzd-cliënten op hun woonlocatie krijgen. Een heel klein deel van registraties betreft ambulante onvrijwillige zorg. Ongeveer de helft van de registraties gaat over structureel geplande onvrijwillige zorg. De andere helft gaat over structureel ongeplande en onvoorziene onvrijwillige zorg.
Analyses Wzd onvrijwillige zorg
De inspectie ontving van 402 zorgaanbieders de analyse over de onvrijwillige zorg over het jaar 2020. Het lukt een deel van de zorgaanbieders om een kwalitatieve analyse van de gegevens te maken. Daarmee wordt zichtbaar of eerder uitgevoerde verbeteringen effect hebben gehad. Ook geven veel zorgaanbieders aan welke stappen zij hebben gezet om de Wzd binnen de organisatie te implementeren.
Moeilijkheden met elektronische cliëntdossiers
De inspectie hoort van zorgaanbieders dat het moeilijk is om vanuit de individuele elektronische cliëntdossiers (hierna: ECD) gegevens over onvrijwillige zorg te genereren. Het ECD blijkt de registratie onvoldoende te ondersteunen en de stappen in het proces kunnen technisch gezien niet goed worden weggezet. Hier hebben zorgaanbieders hinder van gehad bij het maken van de analyse. Daarnaast is tijdens de coronapandemie de druk op zorgverleners en behandelaren binnen diverse locaties dusdanig groot geweest, dat er geen ruimte was of werd gevoeld om de registratie sluitend te maken.
Beeld over dwang in de zorg in 2021 | Nieuwsbericht | Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (igj.nl)
