De VGN heeft een brancherapport uitgebracht. Met dit rapport maakt de VGN de gehandicaptenzorg transparant. Het geeft onderbouwd een beeld wat de sector doet met de haar beschikbaar gestelde publieke middelen. Uit dit Brancherapport Gehandicaptenzorg 2008 blijkt dat de gehandicaptenzorg in de jaren 2002 tot en met 2007 gestaag is gegroeid.
Volgens het Brancherapport Gehandicaptenzorg 2008 is van 2002 tot en met 2007 het aantal cliënten toegenomen van 112.000 tot 146.000 (+30%), het aantal werknemers toegenomen van 130.000 tot 155.000 personen (+21%, uitgedrukt in FTE +19%) en is de omzet gestegen van € 3,9 miljard naar € 5,1 miljard (+30%). Met een gemiddelde jaarlijkse stijging van 5,4% is de omzetgroei in lijn met de toename van het aantal cliënten.
Trends bij cliënten
In 2003 en 2004 was er een sterke groei door cliënten die tot die tijd op de wachtlijst stonden. Uitbreiding van het beschikbare budget (via de zogenoemde wachtlijstmiddelen) maakte het mogelijk zorg te leveren aan cliënten die geen of te weinig zorg ontvingen. Daarna is de groei afgevlakt. De VGN verwacht dat de groei van de vraag zich de komende jaren in afgevlakte vorm doorzet.
Vanaf 2004 zijn er twee trends te signaleren: een groeiende instroom van (licht) verstandelijk gehandicapte jongeren (voor een belangrijk deel jeugdigen met gedragsstoornissen die in een semi- of intramurale omgeving worden opgenomen) en toenemende verschuiving naar extramurale zorg.
De zorg aan mensen met een lichamelijke of zintuiglijke beperking laat een duidelijke verschuiving zien van intramurale naar semimurale en wellicht ook extramurale zorg (meer mensen gaan vaker zelfstandig wonen). Verder zijn er aanwijzingen dat vooral allochtone bevolkingsgroepen een relatief beperkt beroep doet op formele zorg.
De groeiende vraag naar zorg is beantwoord door meer financiële middelen beschikbaar te stellen. De stijging van de omzet gaat gelijk op met de stijging van het aantal arbeidsplaatsen.
Groei personeelsomvang blijft achter
De groei van de personeelsomvang blijft achter bij de groei van het aantal cliënten; de productiviteit is met 1,45% per jaar toegenomen. De branche is in staat medewerkers binnen te halen en te houden. In de nabije toekomst wordt als gevolg van de groeiende zorgvraag en een afnemend aanbod van personeel een kwantitatief personeelstekort verwacht.
Leemte
Tussen 1997 en 2004 verschenen 5 brancherapporten onder regie van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, opgesteld door Prismant. In 2004 gaf het ministerie het RIVM echter de opdracht in het vervolg een Zorgbalans in te stellen. Hierbij vervielen de aparte rapporten per zorgsector. Deze wijziging bleek toch een leemte in de informatievoorziening te veroorzaken. Vandaar dat de VGN Prismant de opdracht heeft gegeven een brancherapport voor de gehandicaptenzorg op te stellen. Het is het eerste in een voorgenomen reeks. In het volgende brancherapport zal meer aandacht worden gegeven aan inhoudelijke (kwalitatieve) ontwikkelingen, bijvoorbeeld op het gebied van jeugd en de hogere zorgzwaartepakketten.
