Masterclass Wetenschappelijk Onderzoek in de Gehandicaptenzorg start op 22 januari 2026

Los van de 6 dagen van de bijeenkomsten zal de deelnemer gemiddeld 14 uur per maand aan de Masterclass besteden. De opdrachten variëren van o.a. overleggen met anderen, lezen, schrijven, verzamelen van mediaberichten over 1 thema, bekijken van kennisclips  en voorbereidingen van een presentatie. 

In deze 10e editie van de Masterclass in 2026 is de tijdsinvestering wat betreft aantal bijeenkomsten (6 dagen) en take-home opdrachten (compacter en gestructureerder) gewijzigd ten opzichte van eerdere edities, zodat er een goede aansluiting is bij de werksituatie van de potentiële deelnemers. Voorheen had de masterclass een omvang van 9 dagen in 10 maanden tijd, met daarin twee tweedaagse blokken met overnachtingen. Nu is dat 6 dagen waarvan 1 tweedaags blok. Ook was de tijdsinvestering voor de opdrachten groter dan de huidige 14 uur per maand. Deelnemers konden in die intensieve periode voor 2026 minder beschikbaar zijn voor hun klinische werk in de gehandicaptenzorg, wat ook een impact had op hun collega’s/team.  
Door de Masterclass compacter te maken in duur, thuisopdrachten en met meer deelopdrachten die goed aansluiten bij de werksituatie van de deelnemers (zonder aan inhoud te verliezen) maken we de mogelijkheid om deze Masterclass te volgen groter.

Ja, gelukkig wel. In een half jaar (van januari tot midden juni) oriënteren en ontwikkelen de deelnemers zich op meerdere aspecten gerelateerd  aan onderzoek in de gehandicaptenzorg. Zoals op de hoogte zijn van de stand van zaken in onderzoek via literatuur, het belang van maatschappelijke en wetenschappelijke relevantie in een nieuw project, schrijf- presentatievaardigheden, de (on)mogelijkheden van verschillende designs en dataverzamelingsmethodes, waarom implementatie en draagvlak zo belangrijk zijn, hoe de netwerken werken in de "onderzoekswereld", hoe je aan geld kunt komen voor onderzoek, etc. Er is in deze compacte versie iets minder herhaling en elementen van meer algemene kennis zal via kennisclips op sharepoint gedeeld worden zodat deelnemers die in eigen tijd kunnen bekijken. Hierdoor kan er tijdens de bijeenkomsten vooral aan toepassing van kennis en groei van vaardigheden gewerkt worden. De bijeenkomsten worden daarmee (nog) interactiever, waarbij ook interactie met 4 gastdocenten die betrokken zijn bij landelijk zeer interessante onderzoeksprojecten in de gehandicaptenzorg georganiseerd wordt.

Voor 2026 was een groot deel van de eindbeoordeling van de Masterclass gebaseerd op 1 groot onderzoeksvoorstel in een ZonMw-format. In de meer compacte versie van 2026 is de eindbeoordeling gebaseerd op een verzameling van deelopdrachten die allen gerelateerd zijn aan een mogelijk onderzoeksproject van de deelnemer (en/of de organisatie). Na afloop van de masterclass beschikt elke deelnemer (naast meer kennis en vaardigheden) over een serie uitgewerkte onderdelen zoals een beschrijving van recente wetenschappelijke literatuur, een uitwerking van methode en design, teksten over maatschappelijke en wetenschappelijke relevantie, plannen voor implementatie etc. die in een onderzoeksvoorstel-format van ZonMw, particuliere fondsen of eigen fondsen van de organisatie opgenomen kunnen worden.  Door deze aanpassing kan meer aangesloten worden bij diverse onderzoeks-gerelateerde toekomstige functies van de deelnemers. Niet iedereen heeft een ZonMw-onderzoeksvoorstel versie nodig. Deelnemers moeten wel allemaal onderzoekskennis, vaardigheden en netwerken bezitten aan het eind van de Masterclass, wat ook getoetst wordt aan de hand van een evaluatie van het proces tijdens de bijeenkomsten zelf.

Zowel de motivatie als achtergrond van de deelnemers om deze Masterclass te volgen varieert zeer, als ook de mate waarin het uitgewerkte onderzoeksidee echt in de praktijk uitgevoerd zal worden. Er zijn deelnemers die (soms al tijdens de masterclass) inderdaad in hun eigen organisatie of via een subsidie-oproep met het onderzoeksthema uit de Masterclass aan de slag gaan. Als onderzoeker bij hun eigen organisatie of als (promotie)onderzoeker bij een hogeschool of universiteit. Er zijn ook deelnemers die collega’s gaan begeleiden bij onderzoeksprojecten van de organisatie door in een begeleidingscommissie plaats te nemen. Er zijn deelnemers die onderzoek hadden uitgewerkt over thema A en uiteindelijk met een onderzoeksproject gaan starten over thema B. Oud deelnemers van de Masterclass zijn in de afgelopen 15 jaar op prachtige relevante projecten gepromoveerd aan universiteiten. Er zijn deelnemers die in landelijke expertiseteams zitting hebben genomen. Of deelnemers die interventies of diagnostische tools hebben ontwikkeld. En deelnemers die veel meer evidence-based zijn gaan werken met gebruik van recente wetenschappelijke resultaten en zo de kwaliteit van de zorg hebben verhoogd. Kortom, een zeer diverse output.

Het zit niet standaard in de inhoud van de Masterclass dat hoofddocenten begeleiding geven bij het ontwikkelde onderzoeksproject. Het is in het verleden wel voorgekomen dat deelnemers al een (kleine) onderzoeksfunctie hadden naast hun klinisch werk tijdens het volgen van de Masterclass en natuurlijk worden deze ervaringen meegenomen en kunnen zij ook waardevol zijn voor de gehele groep. De hoofddocenten van de Masterclass kunnen benaderd worden om ook bij de begeleiding van de uitvoering een rol te spelen.

In het verleden hebben deelnemers aangegeven dat hun motivatie en inspiratie voor het klinisch werk in de gehandicaptenzorg ook toeneemt tijdens en na het volgen van de Masterclass. Men weet meer over een bepaald onderwerp, houdt de wetenschappelijke literatuur meer bij, past recente kennis over diagnostiek, ondersteuning, behandelingen, nieuwe technologie etc. meer toe. Ook is er vaak meer afstemming, inhoudelijk overleg onderling tussen collega’s op de werkvloer, worden er meer vragen gesteld en suggesties gedaan. Zo werkt de organisatie meer evidence-based, systematisch, meer geïntegreerd, en wordt ook de kloof tussen praktijk en onderzoek, tussen wetenschap en handen aan het bed kleiner. Vaak hebben deelnemers een rol gehad in meer connecties tussen zorg organisaties en hogescholen en universiteiten. Door al deze innovaties, vermeerdering van kennis, meer gebruik maken van bestaande kennis, nieuwe producten etc. zal ook de persoon met beperkingen en de naasten een betere kwaliteit van zorg ervaren.

In de eerdere edities namen zowel mensen met een universitaire achtergrond (orthopedagogiek, psychologie -  zowel klinisch, ontwikkelings-, neuropsychologie-, bedrijfskunde, tandarts, arts VG) als hbo achtergrond deel (o.a. fysiotherapeuten, logopedisten, ergottherapeuten, begeleiders, verpleegkundigen, geestelijk verzorgende, kwaliteitsmedewerkers etc.). De leeftijd varieerde tussen de 28 en 68 jaar. Ook de mate van onderzoekservaring varieert in de deelnemersgroep, waar de hoofddocenten goed rekening mee houden.

We weten, op basis van onderzoek en ervaringen, dat het positief werkt op het leerproces en op groepscohesie, om voor langere tijd bij elkaar te zijn in een cursus. Deelnemers worden minder afgeleid tijdens dit tweedaags blok door hun klinische werk in de zorg en kunnen “meters maken”. Ook helpt het te wandelen in een prachtig bosrijk gebied, wat ook tot boeiende onderzoeksinzichten heeft geleid in het verleden. Deelnemers leren ook van elkaar en hebben veelal een groot netwerk in de gehandicaptenzorg wat van pas kan komen, zodat bij het ontbijt soms de meest zinvolle tips worden gegeven.

Ja, elke deelnemer heeft een eigen kamer met eigen badkamer. Er zijn ook fijne zithoekjes met kranten, spellen, haardvuur en de catering is goed van kwaliteit.

Overweeg om met de hoofddocenten te overleggen, vaak zijn deze zorgen namelijk niet nodig. Het boek over onderzoek bevat vooral basisinformatie en tijdens de Masterclass werken we zeer op maat.  Reflectie, kritisch nadenken, transparantie, pro-activiteit: dat zijn vooral belangrijke eigenschappen. De mate van onderzoekservaring is zeker niet het belangrijkste.