Ruim een derde van de gedetineerden heeft een licht verstandelijke beperking. Hoe kunnen we dit aantal verminderen én recidive voorkomen? In het programma ‘Dit is de dag’ en ‘Nieuwlicht’ ging presentator Tijs van de Brink hierover in gesprek met strafrechtadvocaat Natacha Harlequin, de Rotterdamse wethouder Sven de Langen en Frank Bluiminck, directeur van de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN). Deze media-aandacht is een uitgelezen kans om nog eens te verduidelijken dat mensen met een licht verstandelijke beperking meer en sneller hulp nodig hebben.
Siem en Sarita hebben een licht verstandelijke beperking. Ze hebben moeite om zich staande te houden in het alledaagse leven. In de reportage van Nieuwlicht vertellen ze hoe ze snel door anderen worden beïnvloed en zo in de criminaliteit zijn beland. Sarita: "Pas na afloop denk ik na over de gevolgen". Als ze weer vrijkomen, ontbreekt vaak een sterk netwerk om op terug te vallen. Het aanvragen van een uitkering, het vinden van werk of een woning, het aflossen van schulden: het is te complex om zelf te regelen. Met alle gevolgen van dien na vrijlating: woonoverlast, (nog meer) schulden, agressie, recidive. In de reportage is te zien hoe Siem dankzij begeleiding van specialistisch team LVB van Middin en Sarita door begeleiding van Philadelphia hun leven weer op de rit krijgen.
Nieuwe aanpak effectief
Eind vorig jaar presenteerde de VGN een nieuwe aanpak voor mensen met een licht verstandelijke beperking in detentie die maatschappelijke overlast voorkomt en veel geld bespaart. In deze nieuwe aanpak wordt al tijdens de detentie contact gelegd en wordt (ex)gedetineerde gedurende vier jaar - in afnemende intensiteit – integraal begeleid door een levensloopondersteuner (ILO). Integraal doelt op ondersteuning op alle relevante terreinen zoals zorg, huisvesting, schulden, werk, inkomen e.d. Dit levert minder recidive, meer levensgeluk en forse besparingen op.
Oproep aan gemeenten
Gemeenten hebben een belangrijke rol bij het organiseren van nazorg aan hun voormalig gedetineerde burgers. Frank Bluiminck: “De groeiende omvang van mensen met een LVB in detentie is zorgwekkend. Maar deze nieuwe aanpak is hoopvol en biedt perspectief. Experts tonen in deze business case aan dat je met deze aanpak overlast kan voorkomen en de recidive zelfs kan halveren. Maar het begint bij het herkennen van een verstandelijke beperking. We vragen gemeenten om mensen in detentie met een lichte verstandelijke beperking eerder te herkennen en ze al tijdens detentie een gerichte, goede begeleiding aan te bieden”.
De gemeente Rotterdam is een voorloper en in de reportage is het project Bajesbabbels te zien; een initiatief voor gedetineerden in de gemeente Rotterdam om door middel van gesprekken het gat tussen hen en de samenleving zo klein mogelijk te houden. Sven de Langen, wethouder van Rotterdam en voorzitter van de VNG-commissie Zorg, Jeugd en Onderwijs, vindt dat gemeenten wel de verantwoordelijkheid moeten nemen voor deze groep mensen. In de reportage geeft hij aan dat de aanpak in eerste instantie investeringen vergt van gemeenten, uiteindelijk betalen die zichzelf meer dan terug.
Wilt u de uitzendingen zien? Klik dan op onderstaande linkjes.
