Nieuw VU-onderzoek laat zien: zorgpersoneel snakt naar groen op werkplek
Zorgmedewerkers die regelmatig gebruik maken van groen op of rond hun werkplek rapporteren hogere vitaliteit, meer werkplezier en beter mentaal welzijn. Ook zijn ze productiever en minder geneigd om hun baan op te zeggen. Dat blijkt uit onderzoek dat de Vrije Universiteit Amsterdam in samenwerking met GGzE heeft uitgevoerd.
Slechts 1 op de 8 gebruikt dagelijks groen, terwijl 85% er meer van wil
Dit blijkt uit het onderzoek dat is uitgevoerd onder ruim 600 medewerkers in de geestelijke gezondheidszorg (GGZ), gehandicaptenzorg en ouderenzorg. Toch is het merendeel ontevreden over de hoeveelheid groen op hun locatie, en maakt slechts één op de acht er dagelijks gebruik van. “Er gaapt een groot gat: zorgmedewerkers willen veel meer groen dan ze nu krijgen,” zegt universitair hoofddocent Jolanda Maas. “Nemen we dat serieus, dan kan dat een deel van het antwoord zijn op de zorgcrisis.”
Eerste onderzoek naar relatie groen en vitaliteit
Het is voor het eerst dat de relatie tussen groen en vitaliteit is onderzocht bij medewerkers in de langdurige zorg. Eerder gebeurde dit al bij ziekenhuis- en kantoorpersoneel. “Terwijl juist de langdurige zorg onder enorme druk staat,” aldus Maas. “Onze resultaten bevestigen dat: een kwart van de ondervraagden heeft een slecht mentaal welzijn, en ruim één op de tien loopt een hoog risico op burn-out.”
Maas noemt de resultaten “welkom nieuws in een sector waar uitval en uitstroom toenemen.” Investeren in groen blijkt een kansrijke strategie om zorgmedewerkers gezond en inzetbaar te houden. “Iedereen in Nederland is op enig moment afhankelijk van de zorg. Willen we die toegankelijk en van kwaliteit houden, dan kan meer aandacht voor groen echt verschil maken.” Groen op de werkplek blijkt zelfs net zo sterk samen te hangen met medewerkerswelzijn als traditionele factoren zoals autonomie en erkenning op het werk.
Behoefte groot, inzet beperkt
Slechts 15,6% van de ondervraagden gebruikt dagelijks groen op of rond de werkplek, meestal zo’n 30 minuten per dag. Dat staat in schril contrast met de behoefte: 85% wil groen vaker gebruiken, 80% wil werken in een omgeving met voldoende groen en 87% vindt dat de werkgever het gebruik ervan actief moet stimuleren.
De onderzoekers doen aanbevelingen om groen structureel in te bedden in zorgorganisaties. Volgens het rapport vraagt succesvolle implementatie om een integrale aanpak waarin motivatie, kennis, cultuur, middelen en beleid samenkomen.
Voorbeelden uit de praktijk
Er zijn al positieve ontwikkelingen zichtbaar. Zo telt het collectief De Groene GGZ – een initiatief van IVN Natuureducatie en Nature For Health - inmiddels zo’n 25 aangesloten instellingen, mede ondersteund door de Nationale Postcode Loterij en het Ministerie van VWS. In juli 2025 ging ook De Groene Gehandicaptenzorg van start, mede georganiseerd door de VGN, met vergelijkbare ambities. Deze programma’s hebben ook een plek in de agenda 2.0 van Collectief Natuurinclusief.
“De onderzoeksresultaten bevestigen wat we in de praktijk al langer zien: natuur is een waardevolle bouwsteen voor gezond werken,” zegt Tonja van Gorp, projectleider bij IVN. “Zorginstellingen erkennen dat steeds vaker, en dat zie je terug in tal van initiatieven: van buitenpsychologen tot groene pauzeplekken. De beweging groeit. Maar de stap die nu nodig is, is dat groen structureel onderdeel wordt van beleid. De bewijsvoering en aanbevelingen uit dit onderzoek helpen daarbij.”
‘De onderzoeksresultaten bevestigen wat we in de praktijk al langer zien: natuur is een waardevolle bouwsteen voor gezond werken.’
Dit onderzoekt onderstreept het belang van het Groene Gehandicaptenzorg Partnerschap, dat 24 november officieel van start is gegaan. Lees hier meer over de twaalf organisaties die samen aan de slag gaan met vergroening van de woon- en werkomgeving in de gehandicaptenzorg!
Meer over duurzaamheid en de gehandicaptenzorg
De gehandicaptenzorg werkt aan duurzame, klimaatvriendelijke zorg die bijdraagt aan gezondheid, kwaliteit van leven en werkplezier. De zorg (als geheel) heeft een impact van 7% op de nationale CO₂-voetafdruk, en dat veroorzaakt juist meer zorgvragen. Die paradox willen we doorbreken.
Daarom heeft de VGN de Green Deal Duurzame Zorg 3.0 ondertekend en hier een uitvoeringsplan op maat voor gemaakt, waarmee we inzetten op gezondheidsbevordering, bewustwording en CO₂-reductie. Zo dragen we bij aan de doelen van Visie 2030 en aan een inclusieve, leefbare toekomst voor iedereen.
Lees hier het laatste nieuws over duurzaamheid in de gehandicaptenzorg.
