Tijdens een hoorzitting tegenover de vaste Kamercommissie VWS heeft VGN-bestuurder Sam Schoch op 13 oktober een korte inleiding gehouden en vragen van Kamerleden beantwoord over de stand van zaken in de gehandicaptensector ten tijde van de tweede coronagolf.
Niet afschalen
In zijn inleidende woorden liet Schoch tegenover de commissie niet na zijn zorg pakkend uit te spreken over de toenemende besmettingen bij cliënten en medewerkers. “Er wordt een enorm appel gedaan op personeel, dat nog niet was ‘uitgedeukt’ van de eerste golf. Daarbij komt dat gehandicaptensector, de grootste intramuale deelsector in de zorg, niet kan afschalen.”
Buigen of barsten
Ook de arbeidskrapte liet de voorzitter van de Raad van Bestuur van Middin niet onvermeld. “Die was er al voor de coronacrisis, maar nu hebben we daarbij te maken met extra personeelsuitval die het gevolg is van lange wachttijden voor testafname en testuitslagen. Het is onbegrijpelijk dat onze medewerkers volkomen ten onrechte nog steeds te vaak geen voorrang krijgen. Vroeg of laat leidt dit tot een buigen of barsten situatie.” Het testen moet sneller kunnen, benadrukte Schoch. “Berichten over sneltesten wekken verwachtingen. Maar wanneer zijn die sneltesten beschikbaar?”
Over de beschikbaarheid van persoonlijke beschermingsmiddelen toonde Schoch zich meer tevreden. “Al moet het vertrouwen onder zorgpersoneel nog voor een flink deel worden teruggewonnen met gerichte overheidscommunicatie.”
Afweging in teamverband
Waarna de commissie in de gelegenheid werd gesteld tot het stellen van vragen. Die hadden bijvoorbeeld betrekking op complicaties bij het testen van cliënten. Schoch hield een oproep aan de Tweede Kamer om het preventief gebruik van PBM te steunen en de zorgprofessional de gelegenheid te geven om een zorgvuldige, afweging in teamverband te maken: wel of geen test of PBM.
Personeelsuitval
De Kamerleden wilden de ernst van de personeelsproblematiek nog wat scherper hebben. Ze werden op hun wenken bediend. Schoch: “In sommige regio’s, zoals Rotterdam, staat de zorgaanbieders het water aan de lippen als het gaat om personeelsuitval. Dit is vooral het gevolg van de lange wachttijden op testuitslagen. Het is met name in de rode regio’s een aanhoudend probleem. Er worden al voorbereidingen getroffen om bij toenemende tekorten ook niet-zorgpersoneel te gaan inzetten en zelfs familie…”
Moeilijke afweging
De VGN-bestuurder noemde in zijn beantwoording ook expliciet de angst die leeft bij verwanten en mantelzorgers. “Zij hebben al tijdens de eerste golf veel last gehad van bezoekverboden. Dat willen we nu voorkomen, door een zoektocht te ondernemen naar wat kan en wat veilig is. Daarbij maken we moeilijke afwegingen tussen individueel belang en collectief volksgezondheidsbelang.”
Financiële hoofdbrekens
Schoch maakte ook van de gelegenheid gebruik om het grote belang van handhaving van omzetdervingcompensatie te benoemen, na 1 juli van dit jaar in het sociaal domein en vanaf 2021 ook in de WLZL en de ZVW. “Die compensatieregelingen zijn afgelopen of gaan aflopen: we moeten voorkomen dat we ook een tweede golf hoofdbrekens krijgen over financiën... Ik roep de Tweede Kamer op om in actie te komen. Het rendement in de gehandicaptensector was vorig jaar gemiddeld 0,63%. Je kunt dus niet zeggen dat er veel eigen ruimte is om nieuwe financiële problematiek het hoofd te bieden.”
