Screen gedetineerden in een zo vroeg mogelijk stadium op een licht verstandelijke beperking. Maar niet meteen na de aanhouding, want dat kan een vertekend beeld geven. Dat is een van de adviezen die de Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming (RSJ) doet aan staatssecretaris Teeven van Veiligheid & Justitie. De VGN ziet in de adviezen aanknopingspunten voor een verdere samenwerking met justitie. Dat hebben we de staatssecretaris ook laten weten.
De RSJ adviseert verder om in de opleiding van penitentiair inrichtingswerkers meer aandacht te besteden aan het omgaan met gedetineerden met een licht verstandelijke beperking (LVB). En ook om voor LVB-gedetineerden meer trainingen en interventies te ontwikkelen die aansluiten op hun specifieke behoeftes.
Verder constateert de RSJ dat het systeem van dagprogramma, beveiliging en toezicht op maat (DBT), gezien de beperkingen van LVB-gedetineerden, absoluut niet bij deze gedetineerden past. Gelet op de principes van DBT, zou deze groep maatwerk geboden moeten worden, aansluitend bij hun niveau.
Omvang LVB in detentie
Bij ongeveer 15 tot 25% van de gedetineerden is sprake van een licht verstandelijke beperking. Een licht verstandelijke beperking kenmerkt zich door onder meer moeite met leren, lezen, schrijven, sociale vaardigheden en praktische vaardigheden. Verder komen psychische problemen, gedragsproblemen en verslaving bij deze groep relatief vaker voor dan bij normaal begaafden. Door hun beperking ervaren LVB'ers in detentie allerlei problemen op het gebied van informatievoorziening (huisregels), contacten met medegedetineerden (conflicten, pesterijen), inrichtingspersoneel en de buitenwereld.
Reactie VGN
De VGN heeft in een brief aan staatssecretaris Teeven van Veiligheid & Justitie aangegeven dat zij in dit advies een goede basis ziet voor verdere samenwerking. Daarbij geeft de VGN aan dat zij zich al geruime tijd inzet om de zorg aan LVB-gedetineerden te verbeteren. Zo is het aantal door justitie gecontracteerde aanbieders van gehandicaptenzorg toegenomen van vijf in 2007 tot vijftien in 2012. En ook zijn we in 2012 een onderzoek gestart naar mogelijkheden om bij gedetineerden vroeg in de detentie te herkennen of er sprake is van een licht verstandelijke beperking. Vervolgens worden op basis van cliëntprofielen passende interventies ontwikkeld en ingezet.
