Professionele gebruikers van domotica (woonzorgtechnologieën) moeten in een eerder stadium van productontwikkeling hun (ethische) input leveren en niet wachten tot het product af is. Dan kunnen nog zaken als privacy en veiligheid vanuit de praktijk aan de orde komen. Alistair Niemeijer deed onderzoek naar toepassingen van domotica bij kwetsbare mensen. "Goede richtlijnen voor de toepassing van domotica ontbreken nog. Zorgprofessionals en cliëntenorganisaties moeten hierin het voortouw nemen." Niemeijer promoveerde 28 januari bij VUmc.
De langdurige zorg voor kwetsbare mensen staat steeds meer onder druk en zo wordt moeilijker om goede zorg voor deze groep mensen te borgen. Nieuwe toezichthoudende technologieën (domotica) als bewegingsmelders, detectiechips, uitluistersystemen en camerabewaking zouden een uitkomst kunnen bieden. Ook draagt het bij aan de zelfstandigheid van de cliënt. Tegelijkertijd roept de toepassing ook ethische en juridische vragen op. Biedt domotica wel meer veiligheid? En wat zijn de gevolgen voor de individuele vrijheid en privacy?
Alistair Niemeijer deed onderzoek naar toepassingen van domotica in residentiele settings voor kwetsbare mensen. Niemeijer vond dat de toepassing van toezichthoudende domotica een omvangrijk ethisch debat oplevert terwijl er nog nauwelijks consensus is onder zorgverleners en ethici. Uit zijn onderzoek blijkt dat zorgverleners enerzijds bepaalde domotica intensief gebruiken en dat zij anderzijds toepassingen juist vanwege risico's rond veiligheid en privacy mijden. Daarbij geven ze vaak voorrang aan deze risico's boven meer zelfstandigheid van zorgafhankelijken.
Niemeijer: "Een van de aanbevelingen voor het werkveld is niet te wachten op de komst van domoticaproducten, om ze dan te beoordelen of ze wel of niet aan ethische normen voldoen. Professionals en ook andere stakeholders moeten al meedenken bij de ontwikkeling. Dan kunnen ze ook ethische zaken in de productontwikkeling meenemen."
Dit project is gefinancierd door: ActiZ; Dioraphte; Innovatiefonds Zorgverzekeraars; NutsOhra; Stichting Regionale Zorgverlening Zeeland; 'S Heerenloo; Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland; Vereniging 'Het Zonnehuis'