Sporten en bewegen is goed voor iedereen, want het levert veel gezondheidsvoordelen op. Maar hoe kun je er voor zorgen dat mensen met een verstandelijke beperking meer gaan sporten? Dat is de vraag die we Ragna Schapendonk stelden. Ragna is directeur van Special Olympics Nederland, een sportorganisatie voor mensen met een verstandelijke beperking.
Begin met kleine stappen
Hoe doe je dat, mensen met een verstandelijke beperking meer laten bewegen? Schapendonk: ‘Geef als begeleiders het goede voorbeeld en begin klein. Moedig iemand aan om wat vaker de trap of de fiets te nemen, als dat mogelijk is. Vraag hulp bij de boodschappen en andere dagelijkse activiteiten. Voer je gesprekken wandelend en stel kleine doelen zoals vaker, langer of verder wandelen, en neem een bal mee.’
Sporten levert meer op dan alleen gezondheidsvoordelen
Als iemand eenmaal wat meer aan het bewegen is, kun je doorpakken. ‘Beweging is fijn en goed voor iedereen, maar sporten levert veel meer op dan alleen gezondheidsvoordelen. Van sporten word je weerbaarder omdat je leert omgaan met de teleurstelling van verliezen of tegenvallende prestaties. Het versterkt je zelfvertrouwen omdat je fysiek sterker wordt en successen beleeft. Je leert om samen te werken, want je bent onderdeel van een team. En je sluit vriendschappen, want sport verbindt. Door dit alles neemt de zelfredzaamheid van cliënten toe en verbetert de kwaliteit van hun leven.’
Ga sporten bij een Gehandicapten-groep in de buurt
Schapendonk raadt sporten bij een Gehandicapten-groep (G-groep) bij de lokale sportvereniging aan. Daar zijn de faciliteiten en ervaren trainers en participeer je in de maatschappij. ‘Via Uniek Sporten of via sportconsulenten bij de gemeente kun je achterhalen welke sportverenigingen in de buurt een G-aanbod hebben.’
Zelf iets organiseren kan ook
Niet iedereen wil of kan sporten bij een sportvereniging. Dat betekent niet dat sporten dan niet mogelijk is. ‘Organiseer minimaal drie keer per week sportmomenten op de locatie, het liefst op vaste momenten. Met z’n allen meedoen aan Nederland in beweging. Of gezamenlijk sporten met onze app Scoor je PR!. Hierin komen elke week nieuwe oefeningen te staan die gegeven worden door mensen met een verstandelijke beperking. Of een wekelijks voetbal-halfuurtje. Daar kun je ook mensen met een ernstig meervoudige beperking bij betrekken door hen een bal van het rolstoelblad af te laten rollen in een doel. Dat zorgt voor plezier, meedoen en een succesbeleving.’
Verantwoordelijkheid geven werkt goed
Het mooist is wanneer cliënten zelf verantwoordelijk zijn voor het sportclubje, zegt Schapendonk. ‘Dat stimuleert om mee te doen, maar is ook belangrijk in het kader van persoonlijk leiderschap. De een is organisator en trommelt alle deelnemers op. De ander is assistent-trainer. Of maak iemand verantwoordelijk voor het uitzetten van een wandelroute. Tijdens het wandelen kun je oefeningen doen: stap het bankje op en af, of zoek zoveel mogelijk trappen op de route. Beweging ligt op straat, zei mijn moeder altijd. Maak daar gebruik van.’
Verder lezen
Dit interview komt uit de mei-editie van Markant, het tijdschrift van de VGN. In deze editie staat ook een interview met vaktherapeuten Tina Bellemans en Martina de Witte over de rol van vaktherapie bij het reguleren van stress en agressie. Of lees het artikel over beschikkingsvrije zorg waardoor er Meer aandacht voor de kinderen en minder administratieve rompslomp voor de ouders.
