‘Bied cliënten seksspeeltjes aan als optie om seksueel plezier te beleven. Niet als alternatief, voor als een relatie niet werkt, maar standaard.’ Dat adviseert Dilana Schaafsma, associate lector aan de Fontys Hogeschool Pedagogiek en voorzitter van de stichting Maand van de Leuke Seks, die in maart weer op de agenda staat. In dit interview legt zij uit waarom het nodig is om het over seksueel plezier te hebben.
Een vraag die te weinig wordt gesteld
‘Een vraag die te weinig wordt gesteld aan mensen met een verstandelijke beperking is: heeft iemand het al eens met jou over seksueel plezier gehad? Er wordt vaak gezegd dat dat privé is, maar als professional heb je de taak om hun seksuele rechten te realiseren. Een van die rechten is het hebben van seksueel plezier. Dus als het er niet is, of je weet het niet, dan is het jouw taak om dat bespreekbaar te maken.'
Taboe
'Er zit een taboe op seksspeeltjes. Maar als het gaat om seksueel plezier, waarom niet? Waarom wordt het bij mensen met een verstandelijke beperking hooguit als alternatief beschouwd, terwijl je ze zelf op internet kunt bestellen en dan morgen in huis hebt? Ik leg mijn studenten altijd uit dat je onderscheid moet maken tussen privé en professioneel. Als een cliënt bijvoorbeeld aan je vraagt of jij zelf seksspeeltjes gebruikt, dan kun je antwoorden dat je dat liever niet vertelt, omdat het privé is. Maar vraag dan daarna: wil je er misschien iets over weten? Dat kan ik wel vertellen. Niet iedere begeleider zal er zelf veel vanaf weten, maar zeg dan: goh, daar weet ik weinig van, zullen we eens samen gaan kijken? Voor vrouwen is het vaak moeilijker om tot een orgasme te komen, dan voor mannen. Dan kunnen seksspeeltjes zeker helpen. In onze maatschappij is alles gericht op penetratieseks, dus is het niet zo gek dat veel speeltjes piemels nabootsen. Maar er zijn tegenwoordig ook speeltjes die voornamelijk de clitoris stimuleren. Het ene trilt, het andere werkt met luchtdruk. Er zijn ook websites waarop vrouwen reviews posten, en een top tien. Supertof.'
'Mannen hebben speeltjes misschien minder hard nodig, maar ik denk dat ze voor hen ook fijn kunnen zijn. Voor de variatie, waarom niet? Je hebt een soort kokers die van binnen zacht zijn, gelachtig, daar kun je je piemel insteken.'
Wat is er nodig?
'Hygiëne is natuurlijk wel belangrijk. Mensen vragen wel: wie moet ze dan schoonmaken? Dan zeg ik weer: mensen hebben recht op seksueel plezier, dus bedenk maar een oplossing. Leer het ze maar! Er zijn speciale middelen voor, schaf die aan en ga ermee oefenen. En vraag er af en toe naar: lukt het nog om de boel schoon te maken? Bespreek zulke situaties ook met collega’s: hoe gaan we ervoor zorgen dat iemand die mogelijkheid heeft en wat is daarvoor nodig?’'
Verder lezen
Dit artikel komt uit de eerste editie van 2022 van Markant, het tijdschrift van de VGN. Via deze link lees je het hele nummer, waarin je ook leest over het promotieonderzoek van Tess Tournier naar de Triple-C methode. En in een interview blikt Peter Siebesma terug op vijftig jaar gehandicaptenzorg en psychiatrie.
In 2021 verzamelde de VGN informatie over seks, erotiek en mensen met een beperking, bijvoorbeeld in de vorm van een podcast over sekszorg. Deze informatie vind je op hier.
Meer weten over de maand van de leuke seks? Ga naar www.maandvandeleukeseks.nl.
