Rond de gemeenteraadsverkiezingen op 21 maart 2018 was er ook dit jaar weer aandacht voor de toegankelijkheid van stemhokjes. Zo zette de gemeente Haarlem kosteloos rolstoeltaxi’s in voor kiezers met een fysieke beperking en introduceerde de gemeente Den Haag zogenoemde ‘pop-up stembureaus’ bij woonzorgcentra.
Bijzonder was het gebruik van de ‘stemmal’ die de gemeentes Utrechtse Heuvelrug en Den Haag ontwikkeld hebben voor hun visueel beperkte kiezers: een kunststoffen plaat met een klep vol gaatjes ter hoogte van de stemvakjes. Een bijbehorende soundbox vertelde welk stemvakje bij welk verkiesbaar kandidaat-raadslid hoorde.
Mariska Kortekaas is projectleider bij de gemeente Utrechtse Heuvelrug. ‘Het idee is bedacht door een inwoner van Doorn’, zegt ze. ‘Samen met de gemeente Den Haag - die erg enthousiast was - hebben we het ontwerp uitgedokterd en een pilot uitgevoerd.’ De stemmal was ook beschikbaar in het stemlokaal van zorgorganisatie Severinus in de gemeente Veldhoven. De ervaringen worden nu verzameld en geanalyseerd.
Koffie en cake
In de aanloop naar de verkiezingen was er aandacht voor voorlichting aan mensen met een verstandelijke beperking. Zorginstellingen maakten gebruik van de voorlichtingsmaterialen van bijvoorbeeld Prodemos of de Academie voor Zelfstandigheid. Severinus organiseerde via Prodemos een workshop voor cliënten met een licht verstandelijke beperking.
‘Daar werd besproken waarom stemmen belangrijk is’, vertelt communicatieadviseur Lotte van Mierlo. ‘Hoe kies je de partij die bij je past? Wat neem je mee als je gaat stemmen, en hoe moet je stemmen? Ze leerden bijvoorbeeld dat je maar één vakje rood mag kleuren.’ De workshop werd gezellig gemaakt met koffie en cake uit eigen bakkerij. Van Mierlo: ‘Zo’n politieke middag moet niet zwaar beladen zijn.’
Naar de raadzaal
Ook ’s Heeren Loo organiseerde voor de cliënten weer een en ander. Er waren politiek café’s, waar cliënten met verkiesbare kandidaat-raadsleden spraken over thema’s als vervoer, zorg, pgb, werk en milieu. Er waren trainingen, met ook hier weer vragen als: wat neem je mee en hoe kleur je een stemvakje in?
Esther Visser is voorlichter. ‘Een aantal cliënten is goed op de hoogte en heeft een duidelijke mening. Wij vinden het belangrijk dat ze volwaardig hun stem kunnen uitbrengen. Daar investeren wij graag in.’ In Druten speelden cliënten van ’s Heeren Loo verkiezingsbingo, en trokken ze naar de raadzaal voor een gesprek met hun burgemeester over de lokale politiek. Heel vanzelfsprekend, vindt de Drutense burgemeester Lucien van Riswijk: ‘Het is onze plicht om iedereen goed te informeren.’
