Drie jaar geleden nam de ALV van de VGN een ambitieuze, langjarige visie aan: de Visie 2030. Daarin staat omschreven hoe de gehandicaptenzorg er wat ons betreft in 2030 uitziet. En eigenlijk ook: in wat voor maatschappij die zorg is ingebed. Het is een helder verhaal, met als kern dat iedereen gewoon mee kan doen en een betekenisvol leven kan leiden. Hoe verschillend dat ook kan zijn. Nu is het zaak die droom waar te maken. Annette Imhof en Beatrijs van Riessen vertellen erover.
Van Riessen: ‘De grote uitdaging met een langjarige visie is dat het doel soms zo ver weg kan lijken, en dat de stappen om er te komen zo groot lijken. Als je daarin blijft hangen, blijft het bij dromen, en verandert er in de praktijk niks. Er moet beweging komen, en dat gaat het beste met kleine stapjes. Het afgelopen jaar stond daarom in het kader van groot denken én klein doen.’
Visie leeft in de praktijk
Imhof: ‘Het jaarplan van de VGN voor 2022 was het eerste jaarplan waar de visie helemaal in verwerkt zit. De opbouw volgt de groeigebieden die we in de visie definieerden, en in alle thema’s is het hart van onze visie het uitgangspunt. Zo is de visie echt de leidraad bij alles wat we doen. Dat is super. Je ziet aan het resultaat van al onze acties dat we de visie steeds meer in praktijk brengen. Van de jeugd tot de forensische zorg, en van de arbeidsmarkt tot leren en ontwikkelen.’
Van Riessen: ‘En wat je ook goed kunt zien, is dat de visie leeft. Zowel op verenigingsniveau, waar de visie tot stand kwam door actieve inbreng van leden, als het niveau waar het om draait: dat van de individuele zorgaanbieders en professionals. Veel leden die een nieuwe strategie of visie op papier zetten, baseren zich daarbij op de Visie 2030. Dat is een teken dat we echt sámen werken aan een betere toekomst voor mensen met een beperking.’
Los van de waan van de dag
Imhof: ‘In de visie benoemden we maatschappelijke vraagstukken en burning issues voor de sector. Met name bij die burning issues zien we dat ze heel heftig zijn én blijven. Neem de arbeidsmarkt. Daar zagen we de krapte aankomen, en dat speelt nu ook in de praktijk volop. Dat los je natuurlijk niet in één klap op door een langjarige visie te omarmen. Maar het helpt ons wel om los van de waan van de dag in actie te komen. Het traject rond Anders Organiseren is daar een mooi voorbeeld van. Daarin nemen we als vereniging het initiatief om samen naar oplossingsrichtingen te zoeken.’
De VGN organiseerde in 2022, net als in de jaren daarvoor, veel ontmoetingen met leden, cliënten en stakeholders. Van Riessen: ‘Niet meer zozeer over de visie zelf. We gaan nu veel meer de inhoud in, op deelonderwerpen. Bijvoorbeeld in het Lab2030, over kansen creëren in de buurt. Dat zijn bijeenkomsten waar organisaties aan de slag gaan met hun eigen vraagstukken over participatie in hun directe omgeving. Bij leden gebeurt al veel, de kunst is het van elkaar leren en verbreden zodat het echt een steeds grotere beweging wordt. De VGN verzorgt tussentijdse intervisie, coaching en ondersteuning. Ook en vooral bij experimenten. De lessen die daar geleerd worden, delen we natuurlijk breed.’
Meters maken
Imhof: ‘Het komende jaar willen we op nog veel meer vlakken meters maken. De focus komt steeds meer te liggen op de uitvoering. Daarom kijken we komend jaar waar we in 2025 willen staan. Zodat we ook met wat meer meetbare doelen op de korte termijn kunnen werken. Dan wordt de droom steeds concreter.’
Wat gaat de Visie 2030 over?
Het hele visiedocument vind je hier. De kern lees je hieronder.
Het Hart
In 2030 heeft Nederland een samenleving waarin mensen met een beperking kunnen meedoen. Een samenleving waarin zij een betekenisvol eigen leven kunnen leiden, ongeacht de zwaarte van hun beperking. Dat is onze droom, het hart van onze visie. De invulling van wat een betekenisvol leven is, zal heel verschillend zijn.
De groeigebieden
Leren & ontwikkelen
Ieder mens wil leren, ontwikkelen en nieuwe ervaringen opdoen. Dat geldt voor mensen met een beperking, hun directe netwerk, professionals en de omgeving. De gehandicaptensector staat voor een leven lang leren, ontwikkelen, hoe klein de stapjes soms ook zijn. Leren en ontwikkelen is afgestemd op ieders vaardigheden en beweegt mee met de veranderende samenleving.
Werk
In 2030 draagt iedereen in de samenleving naar vermogen bij en de samenleving maakt daar ruimte voor. De gehandicaptensector wil de samenleving daarin ondersteunen. In 2030 is de wereld van werk een wereld waarin iedereen kan participeren. Mensen met een beperking zijn collega’s en medewerkers, net als ieder ander.
Technologie
Technologie helpt mensen met een beperking om hun eigen leven zo betekenisvol en zelfstandig mogelijk te leiden. Technologie is gericht op het realiseren van slimme oplossingen voor mensen met een beperking op het gebied van: wonen, leven, leren, werken, taal en gezondheid.
Maatschappelijke beweging
In 2030 is de VGN onderdeel van een maatschappelijke beweging die in en met coalities samenwerkt, zodat er een handicapvriendelijke samenleving ontstaat. Een samenleving die is gebaseerd op gelijkwaardigheid en wederkerigheid, vanuit de erkenning dat mensen zonder en met beperking gelijkwaardig zijn. Ontmoetingen zijn voor iedereen leerzaam en waardevol.
Meer lezen
Dit artikel is een onderdeel van het jaarverslag van de VGN over het jaar 2022.
