Geen maaltijd zonder schone handen en iedereen start het werk in schone kleiding. Hoe vanzelfsprekend is hygiëne in onze sector? Theo van Uum, directeur van de VGN, schrijft in dit blog over een peiling van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) binnen onze sector en over verbeterkansen. 'Juist in tijden waarin infectie de genadeklap kan zijn voor de kwetsbare bezettingsgraad, is elk signaal dat we alerter moeten zijn zeer op z’n plaats.'
Ruimte voor verbetering
De essentie van zorg zit soms in een detail, in iets dat op het eerste gezicht heel vanzelfsprekend is. Zoals persoonlijke hygiëne, waarmee je de kans op infectie terugdringt. Geen maaltijd zonder schone handen, iedereen start het werk in schone kleiding, de persoonlijke beschermingsmiddelen zijn overal binnen handbereik en alle protocollen ter voorkoming van infectie zijn bij iedereen bekend. Vanzelfsprekend? Ja, maar toch blijkt dat er ruimte is voor verbetering.
Ondergeschikt
De Onderzoeksraad voor Veiligheid roemde vorig jaar de veerkracht van de verpleeghuizen in de eerste fase van de coronacrisis. De raad constateerde ook dat de groeiende interesse voor de kwaliteit van leven, autonomie en huiselijkheid ertoe heeft geleid dat de hygiëne en infectiepreventie binnen verpleeghuizen ondergeschikt raakte. Hoewel de raad zich niet expliciet richtte op de gehandicaptenzorg, durf ik te beweren dat het beeld voor onze sector niet wezenlijk anders is. Deze week las ik elf kwaliteitsrapporten (over het jaar 2021) van organisaties in de gehandicaptenzorg. In zeven rapporten ontbraken de termen ‘hygiëne’ en ‘infectie’ volledig. Misschien omdat de aandacht hiervoor zo vanzelfsprekend is. Misschien omdat het jaar 2021 sterk door corona werd gedomineerd.
Ruimte
De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) bezocht onlangs onaangekondigd een aantal aanbieders in de gehandicaptenzorg om inzicht te krijgen in de mate waarin er sprake is van voldoende preventie voor infectiegevaar. Het resultaat was wisselend: er is aandacht voor persoonlijke hygiëne en op onderdelen zijn de scores goed, maar… er is nog veel ruimte voor verbetering. De peiling van de inspectie komt op een bijzonder moment. De zorg komt net op adem, na een pandemie die diepe impact had. Een periode waarin we twee jaar lang preventief handelen volledig integreerden in onze dagelijkse praktijk. Wat is dan de betekenis van een onderzoeksresultaat dat laat zien dat er inmiddels alweer – of nog steeds - ruimte is voor verbetering?
Het dak op
Nou, juist in tijden waarin infectie de genadeklap kan zijn voor de kwetsbare bezettingsgraad, is elk signaal dat we alerter moeten zijn zeer op z’n plaats. Een blik op de blijvend hoge verzuimcijfers motiveert enorm om precies op dit moment goede infectiepreventie in elke zorgpraktijk te borgen. Het dak repareer je bij voorkeur bij goed weer.
Nu werken in onze sector een paar prima ‘dakdekkers’. Kennisorganisatie Vilans ondersteunde in 2022 tien aanbieders bij infectievraagstukken en adviseerde hoe je tot structurele verbeteringen komt. Ook dit jaar gaat Vilans een flink aantal organisaties ondersteunen. Daarnaast staat de gehandicaptenzorg inmiddels in de belangstelling van de regionale zorgnetwerken antibioticaresistentie en infectiepreventie. Ook zij dragen op diverse manieren bij aan het implementeren en borgen van goede hygiëne en infectiepreventie.
Het laat zien dat de gehandicaptenzorg momenteel alert is op dit onderdeel van de beroepsuitoefening en daarmee aan de slag gaat, omdat het van belang is voor onze cliënten en bewoners. Een schone zaak…
Online bijeenkomst voor directieleden
Op donderdag 19 januari verzorgt de VGN tussen 13.00 en 14.00 uur een online bijeenkomst voor directieleden over de uitkomsten van de IGJ-peiling. De inspectie neemt zelf ook deel. Belangstellenden kunnen zich aanmelden door een mail te sturen naar VGN-beleidsadviseur Mara Spit - Verdonschot: m.spit@vgn.nl
