Bij krapte op de arbeidsmarkt is het een grote opgave om ervoor te zorgen dat startende professionals tijd en ruimte ervaren om nieuwe kennis op te doen en te gebruiken. Dus is het juist dan erg belangrijk om dat wel te doen, voor organisaties die nieuwe medewerkers willen boeien en binden. Dat blijkt uit onderzoek van Marion Kersten onder startende begeleiders, gedragsdeskundigen en artsen VG.
De juiste bagage voor nieuwe medewerkers
In deze tijd van krapte op de arbeidsmarkt is het voor gehandicaptenorganisaties erg lastig om hun nieuwe medewerkers van de juiste bagage te voorzien. Een goed voorbeeld is Puck Metz, een sprankelende dertiger die als verzorgende IG anderhalf jaar geleden startte met haar eerste baan in de gehandicaptenzorg. Ze werkt nu als begeleider op een Pre-school groep met kinderen met een anders lopende ontwikkeling. Daar had ze duidelijk haar plek gevonden en ging haar kennis als vanzelf stromen. Bijvoorbeeld door het ene kind te laten ‘ontprikkelen’ met een VR-bril en een ander kind voor te lezen.
Leerstof die zich laat vertalen naar het eigen dagelijks werk
Ze ontdekte de waarde van de VR-bril nadat ze kort daarvoor had deelgenomen aan een bijeenkomst over e-health en daaropvolgend trainingen hierin had gevolgd. Binnen haar organisatie werd zij Zorg Technologie Ambassadeur en ging zij zich bezighouden met de e-health, naast haar werk op de groep. Ze voegde er trots aan toe dat ze vanaf september de opleiding tot persoonlijk begeleider in de gehandicaptenzorg is gaan volgen. Daar had ze erg naar uit gekeken. En dat terwijl leren haar altijd bloed, zweet en tranen heeft gekost! De nu aangereikte leerstof laat zich goed vertalen naar haar eigen dagelijks werk. Vooral de intervisie en rollenspelen, zoals het naspelen van een multidisciplinair overleg, vindt ze erg boeiend.
Promotieonderzoek naar het delen en toepassen van kennis
Ik werd geraakt door de enorme betrokkenheid en passie waarmee ze dit vertelde. En ook, dat ze het zo fijn vond dat haar organisatie haar stimuleerde om zichzelf te ontwikkelen. In dit mooie gesprek herkende ik uitkomsten van een deelstudie van mijn promotieonderzoek over het delen en toepassen van kennis in de gehandicaptenzorg. Ik had startende zorgprofessionals gevraagd naar hun tips. Wat zijn volgens hen manieren waarop gehandicaptenzorgorganisaties zorgprofessionals kunnen stimuleren om nieuwe kennis toe te passen?
Vijf tips van startende zorgprofessionals
- Zorg voor leermogelijkheden op maat
- Zorg voor toegankelijke sites, tools en platforms om kennis te delen
- Stimuleer motivatie en eigenaarschap
- Zorg voor randvoorwaardelijke hulpbronnen, zoals tijd, ruimte en budget
- Zorg voor een stimulerende omgeving met een open en veilig leerklimaat
Zorgen voor leermogelijkheden op maat
Om te leren is het nodig dat de aangeboden mogelijkheden om te leren aansluiten bij de leerstijl van startende professionals. Voor begeleiders is dat bijvoorbeeld leren uit ervaringen. Zoals een diner in het duister om te ervaren hoe het is om blind of slechtziend te zijn. Startende gedragsdeskundigen willen een goed beschikbare werkbegeleider.
Zorgen voor toegankelijke sites, tools en platforms om kennis te delen
Een andere manier die startende zorgprofessionals noemden om het toepassen van nieuwe kennis te stimuleren, is het aanbieden van digitale mogelijkheden om kennis te delen. Zoals via een goed ondersteunend cliëntdossier, een toegankelijk eigen intranet, e-learnings en kennisplatforms.
Motivatie en eigenaarschap stimuleren
Starters vinden het ook belangrijk dat hun motivatie wordt gestimuleerd, zoals ‘stimuleren om succesverhalen te delen waarin nieuwe kennis is toegepast (van technologie tot Wzd), om daarmee anderen te motiveren’. Het delen van kennis over wat goed gaat, en waar professionals trots op zijn, kan live in een teamoverleg, en ook op het intranet van de eigen organisatie of via een filmpje. Een andere manier die werd genoemd is het stimuleren dat begeleiders zich eigenaar van kennis voelen. Dus dat ze niet alleen kennisontvanger zijn, maar net als de gedragsdeskundigen en artsen VG ook kennishouder. Oftewel: iemand die zichzelf in zijn of haar vak blijft ontwikkelen en de eigen kennis deelt.
Zorgen voor randvoorwaarden, zoals tijd, ruimte en budget
Dit blijkt een grote opgave door de enorme krapte op de arbeidsmarkt, onderbezette teams, personeelswisselingen en hoge werkdruk waarmee de gehandicaptenzorg kampt. Wie gebrek aan tijd en ruimte ervaart, komt minder toe aan het opdoen en gebruiken van nieuwe kennis. De startende zorgprofessionals vonden het dan ook belangrijk dat gezorgd wordt voor ondersteuning vanuit de eigen organisatie. Zo vroegen ze aandacht voor het bewaken van de grens van wat zij als begeleiders zich eigen kunnen maken. En ook werd genoemd: ‘Budget faciliteren om cursussen te volgen om daarmee de motivatie voor het opdoen van kennis te stimuleren’.
Zorgen voor een open en veilig leerklimaat
Om van elkaar te leren is ook een open en veilig leerklimaat nodig, waarin problemen en fouten bespreekbaar gemaakt mogen worden. En waarin professionals reflecteren op hun eigen handelen, zodat ze kunnen signaleren waar verbeteringen nodig zijn. Zodat er vervolgens een open uitwisseling op de groep kan zijn tussen gedragsdeskundigen en begeleiders, waarbij nieuwe kennis over bijvoorbeeld een passende begeleidingsstijl ontstaat.
Startende zorgprofessionals: begeleiders, gedragsdeskundigen en artsen VG
Deze vijf manieren waarin hun organisatie het gebruik van nieuwe kennis kan stimuleren, werden genoemd in groepsgesprekken met drie groepen startende zorgprofessionals. Het ging om startende begeleiders, gedragsdeskundigen en artsen VG uit tien verschillende organisaties. Ze werkten allemaal tussen een half jaar en drie jaar met mensen met een verstandelijke beperking en een intensieve zorgbehoefte, zoals mensen met moeilijk verstaanbaar gedrag. Door de grote kwetsbaarheid van deze cliënten is de inzet van deskundige medewerkers cruciaal voor hun kwaliteit van zorg en kwaliteit van bestaan.
De kijk van bestuurders: leren als brandstof
Er blijken veel overeenkomsten te zijn tussen de manieren die de startende professionals noemden en de strategieën van de bestuurders uit een eerdere deelstudie. Verder gaf die deelstudie ook zicht op de redenen van bestuurders om het delen en toepassen van kennis te stimuleren. Een bestuurder gaf aan dat leren een brandstof is, die nodig is om je werk goed te doen. Leren inspireert, geeft energie en nieuwe inzichten en is gewoon leuk. Een andere bestuurder legde uit dat zijn organisatie een aantrekkelijk werkgever wil zijn die zijn medewerkers niet met lege handen op een moeilijke doelgroep afstuurt. Beide redenen zijn juist nu nodig om startende professionals te boeien en binden met kennis.
Informatie
Marion Kersten is senior beleidsadviseur bij VGN.
Ze voerde als science practitioner onder begeleiding van Prof.dr. Petri Embregts bij de Academische werkplaats Leven met een Verstandelijke Beperking een promotieonderzoek uit naar het verbeteren van het kennisbeleid van gehandicaptenzorgorganisaties.
Ze onderzocht de kijk van startende zorgprofessionals op de manier waarop hun organisatie het toepassen van nieuwe kennis kan stimuleren.
De belangrijkste inzichten uit deze studie leest u in de bijgevoegde factsheet. Deze is gebaseerd op het artikel dat ze samen met Noud Frielink, Mathieu Weggeman en Petri Embregts schreef: Incoming professionals’ perspectives.
