Minister De Jonge van VWS nam tijdens het Kamerdebat over het coronavirus eerst een misverstand weg over de bescherming van zorgpersoneel. "Ik zou hebben gezegd dat er geen gebrek aan persoonlijke beschermingsmiddelen is buiten de ziekenhuiszorg", aldus De Jonge. Dat heb ik zo niet bedoeld, want dat tekort is er wel degelijk, erkent de minister. "Er is een krapte en die raakt de veiligheid van zorgmedewerkers direct."
Zijn uitspraak tijdens de persconferentie op 7 april leidde tot onbegrip onder het zorgpersoneel. Volgens beroepsvereniging Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V&VN) zijn er al dik duizend meldingen binnengekomen van zorgverleners die moeten kiezen of ze patiënten onbeschermd helpen of helemaal niet helpen. Ook in de gehandicaptenzorg is er een tekort aan persoonlijke beschermingsmiddelen en de sector worstelt met onmogelijke dilemma’s en risicovolle situaties. In een brief aan de Kamer (zie bijlage) heeft de VGN er op aangedrongen dat organisaties in de gehandicaptenzorg een hoge(re) prioriteit krijgen bij de verdeling van de beschikbare beschermingsmiddelen.
Nieuw verdeelmodel
De Kamer was kritisch over het het gebrek aan beschermingsmiddelen, waarbij de gehandicaptenzorg (samen met verpleeghuizen, GGZ, thuiszorg) meerdere keren expliciet werd genoemd. Ook heeft de Kamer grote zorgen over het aantal besmettingen in de verpleeghuizen. Bij de RIVM-briefing in de ochtend bleek dat in 900 van de 2500 verpleeghuizen in Nederland inmiddels corona is vastgesteld. Volgens Lilian Marijnissen (SP) is er sprake van ‘een stille ramp’. Het minste wat wij kunnen doen is de zorgverleners veilig op pad sturen." Een motie van de PVV dat zorgmedewerkers op de kortst mogelijke termijn over beschermingsmaterialen moeten kunnen beschikken, werd aangenomen.
Volgens de minister blijft de schaarste de komende weken bestaan. Daarom werkt het ministerie nu aan een nieuw verdeelmodel om alle beschermingsmiddelen over de zorginstellingen in Nederland goed te verspreiden. Dit verdeelmodel moet voor de Pasen klaar zijn. De motie van PvdA en GroenLinks om het kabinet op te roepen tot landelijke coördinatie bij de verdeling van beschermingsmiddelen in de zorg buiten het ziekenhuis en zo duidelijke richtlijnen op te stellen, werd aangenomen.
De VGN is achter de schermen bezig met een stevige lobby om het verdeelmodel zo in te richten dat deze ook goed past bij de gehandicaptenzorg. Hierover zijn wij, samen met de NVAVG, in gesprek met het ministerie van VWS en GGD GHOR Nederland.
De minister gaf aan dat hij er alles aan doet om de productie van beschermingsmiddelen te verhogen. Half april begint Nederland met de eigen productie van mondkapjes, dit moet miljoenen mondkapjes opleveren.
Apps en privacy
Er waren kritische vragen over de door het kabinet aangekondigde tracing-apps die moeten helpen bij het controleren van de verdere verspreiding van het coronavirus. De corona-app werkt volgens De Jonge alleen als 60 procent van alle Nederlanders meedoet. Als het werkt, betekent dat meer vrijheden voor veel Nederlanders. Maar mensen maken zich ook zorgen dat de overheid zoveel van je af weet en je de apps kan opleggen. De minister zegde toe de app niet verplicht te stellen en de apps alleen in te zetten als de privacy kan worden gegarandeerd. Behalve vrijwillig moeten de gegevens dus ook anoniem zijn. Een ruime Kamermeerderheid steunde een motie van D66 om goed op de privacy te letten bij de invoering van deze corona-apps.
Geestelijke verzorging
De ChristenUnie vroeg aandacht voor de geestelijke verzorging, onder andere in verpleeghuizen en in de stervensfase. Ook de VGN krijgt signalen dat de behoefte aan geestelijke verzorging toeneemt door de coronacrisis. De Kamer ondersteunde een motie om samen met relevante veldpartijen preventieve maatregelen te nemen om de negatieve gevolgen voor het mentaal welzijn te beperken, en scenario's uit te werken voor opvang van een toenemende vraag naar geestelijke verzorging, waarbij aandacht is voor specifieke doelgroepen zoals zorgpersoneel, patiënten en huidige ggz-cliënten.
Bezoekregeling
De Partij voor de Dieren vroeg het kabinet om terug te gaan naar medemenselijkheid en te kijken of er ruimte is voor tussenvormen als het gaat om de bezoekregeling in de verpleeghuizen, in de ggz en in de gehandicaptenzorg. 50PLUS kreeg steun voor een motie waarbij de regering moet bevorderen dat zoveel mogelijk zorginstellingen een soortgelijke voorziening als een 'bezoekershuisje' realiseren.
In de Kamerbrief van minister de Jonge, zie bijlage, gaf hij aan dat hij beseft dat het volhouden van de bezoekregeling in de gehandicaptenzorg veel vergt van zowel bewoners als hun familie. Hij benoemt dat in de gehandicaptenzorg veel inspanningen plaatsvinden om bewoners en hun familie met elkaar in contact te brengen. Zo noemt hij onder andere het videokanaal ‘Hallo Thuis’ van Philadelphia en de 100 beweegkaarten van Siza.
Extra handen voor de zorg
50PLUS is zeer positief over de Nationale Zorgklas, de online leeromgeving waar grote groepen mensen met zorgaffiniteit, maar zonder zorgachtergrond in korte tijd worden opgeleid voor ondersteunende en niet-complexe zorgtaken. De Kamer nam de motie van 50PLUS aan dat de regering in overleg gaat met werkgevers en ‘Extra Handen voor de Zorg’ om te kijken of werkloze medewerkers van luchtvaartmaatschappijen en openbaar vervoer kunnen deelnemen aan de Nationale Zorgklas om ze daarna in te zetten in de zorg.
Moties ingediend bij het debat over de ontwikkelingen rondom het coronavirus
