Het Lab 2030 #4 'Weg met traditionele dagbesteding' is op 30 maart afgetrapt met een inspiratie kick-off. Tijdens deze online bijeenkomst deelden vijf zorgorganisaties hun ervaringen over hoe zij dagactiviteiten voor mensen met een intensieve zorgvraag anders vormgeven, in verbinding met de samenleving. Hun adviezen? Gewoon doen en denk groot, doe klein.
Werken bij een bedrijf zoals de Albert Heijn
Jongvolwassenen met een intensieve zorg- en begeleidingsvraag werken bij een Albert Heijn in Amsterdam. In de supermarkt verrichten zij allerlei werkzaamheden. Zoals het vullen van de vakken, verzamelen van winkelwagens uit de parkeergarage en het spiegelen van producten.
Het initiatief ontstond zeven jaar geleden. Een begeleider van Cordaan legde contact met de bedrijfsleider van de Albert Heijn. Met de simpele vraag: kunnen wij meewerken in de winkel? En zo gingen deze jongvolwassenen aan de slag. Het werk geeft voldoening, waardering, trots en eigenwaarde. En de samenwerking is wederzijds. Tijdens corona werden de werknemers gemist door het overige personeel.
Om het goed te laten werken, is het cruciaal dat je niet gaat trekken aan de jongvolwassenen. Ga uit van medewerkers en begeleiders die enthousiast zijn. Het grootste knelpunt is voldoende personeel. Er worden nog mogelijkheden gezien bij andere bedrijven. Het advies: gewoon doen, gewoon proberen!
Samenwerken en meeliften met (vrijwillige) buurtinitiatieven
De buitenwereld naar binnen halen. Dat willen de begeleiders van Ipse de Bruggen graag voor de jongvolwassenen met ernstige meervoudige beperkingen. Daar sluit Stichting Present bij aan. Deze organisatie zag onder andere kansen tussen basisscholen en de gehandicaptenzorg. Het resultaat: gezamenlijke activiteiten met scholen en een locatie van Ipse de Bruggen. Bijvoorbeeld het samen vieren van Koningsdag of het gezamenlijk oefenen van de musicalliedjes van een groep 8. Iedereen kan dan gewoon meedoen. En als de spanning bij de jongvolwassen en de basisschoolleerlingen weg is, dan is het groot feest.
Er zijn nog volop kansen. Vooral in het uitbreiden van deze activiteiten. Nu zijn deze vaak gekoppeld aan momenten en vraagt het veel organisatie. Dat neemt Stichting Present voor hun rekening waardoor begeleiders tijd houden voor de zorgmomenten. Een tip: blijf een ster in klein kijken! En begin dus klein!
Met je locatie onderdeel zijn van een MBO-school
In het reguliere ROC zorg en welzijn in Amersfoort zit een locatie voor dagactiviteiten van Amerpoort. Een bruisende, prikkelrijke omgeving waar jongvolwassenen met ernstig meervoudige beperkingen daginvulling krijgen. Dit is een aantal jaren geleden ontstaan door contact tussen de manager en de directeur van het ROC. Daarnaast was er een wens van ouders dat hun kinderen nog deel zijn van het onderwijs. Het initiatief startte zonder een ingewikkeld plan van aanpak. Gewoon aan de slag!
De begeleiders zoeken verbinding met de school in praktische activiteiten. Post wegbrengen of papier ophalen bij de conciërge. Om de verbale communicatie mogelijk te maken gebruiken de jongvolwassenen een communicatie-knop. De begeleider spreekt een boodschap in, de jongvolwassene neemt de knop mee en de medewerker van de school luistert de boodschap af. Er liggen zelfs nog meer onbenutte kansen.
De spanning zit in het zorgzame van de begeleiders, het zien van kansen en het vrijmaken van tijd. Het wederzijdse contact tussen studenten, jongvolwassenen en de medewerkers is waardevol. Een betekenisvol leven, voor iedereen!
De buitenwereld naar binnen halen
In een groot activiteitencentrum in een woonwijk haalt Sherpa de buitenwereld naar binnen door samenwerking met bedrijven en ondernemers. Mensen met een ernstige verstandelijke beperking in combinatie met gedragsproblematiek doen daar industriewerk. Bijvoorbeeld het stickeren van snoepgoed, een pannenset in elkaar zetten en stapeldopjes tellen. Voor dat laatste hoef je niet eens te kunnen tellen. Doe in alle tien de vakjes een dop, dan lukt het ook. Met een aantal ondernemers zijn er al jarenlange samenwerkingen. Steeds op zoek naar nieuwe opdrachten. Met verschillende type beloningen als gevolg.
Praktische knelpunten waar de collega’s van Sherpa tegenaan lopen is de opslagruimte en het managen van verwachtingen richting opdrachtgevers. Het is van groot belang dat de opdrachten niet te groot en laagdrempelig zijn, en met een reëel tijdsperspectief. Een tip vanuit Sherpa: Iedereen mag fouten maken. Neem de stap, blijf niet altijd bij het veilige, experimenteer!
Een andere aanpak: dagbesteding vernieuwen met ondernemers in je team
Om echt andere keuzes te maken heb je soms ook anders denkenden nodig. Een mooi voorbeeld hiervan is een locatie van Ons Tweede Thuis in Aalsmeer. Hier start de zorgorganisatie een nieuw concept: een buurtonderneming met een bakkerij en horecagelegenheid. Het team van deze locatie kwam zelf met de vraag om een ondernemer toe te voegen aan hun team. Ze misten commerciële expertise. De commerciële kant van de ondernemer, de zorgblik van de begeleiders en de creativiteit van de medewerkers (de mensen die Ons Tweede Thuis ondersteunt) blijken een gouden combinatie!
Vanuit ondernemersperspectief is het advies: denk buiten de kaders. Er wordt nog veel gekeken naar alleen de zorg. Ga dingen proberen, maak fouten en leer daarvan. Dat doe je als ondernemer ook.
Experimenteer ook met het vormgeven van dagactiviteit en werk
Wil jij ook dagactiviteiten voor mensen met een intensieve zorgvraag anders vormgeven en (meer) in verbinding met de samenleving. Meld je dan uiterlijk 7 april aan voor het experimenteertraject. Meer informatie vind je in onderstaande reisgids.
