Veelgehoorde vraag rookvrije zorg: 'Hoe kan ik in contact komen met cliënten zonder samen te roken?'
Op wereld-niet-roken-dag lanceerde de VGN samen met ActiZ de eerste tekening in de reeks 'veelgehoorde vragen over de rookvrije ouderen- en gehandicaptenzorg'. We delen nu de zesde tekening met de veelgehoorde vraag: Hoe kan ik in contact komen met een client, zonder samen te roken? De tekeningen zijn bedoeld om laagdrempelig het gesprek te starten over de beweging naar rookvrije zorg. Waar durf jij (en je organisatie) voor te staan?
Veelgehoorde vraag: Hoe kan ik in contact komen met cliënten zonder samen te roken?
Samen roken met de client wordt soms gezien als een gelegenheid om op informele wijze in gesprek te komen. In de zorg werd (en wordt nu nog steeds op een aantal plekken in Nederland, helaas) de sigaret ook weleens ingezet als beloning of als troost voor cliënten. Als medewerkers zelf niet meer mogen roken tijdens werktijd, en rookwaren niet meer ingezet worden als beloning of voor troost, ontstaat de vraag: hoe kan ik op een andere manier in contact komen met een rokende cliënt zonder gebruik te maken van tabakswaren?
Antwoord van experts: zoek nieuwe manieren van verbinding
Experts benadrukken het belang van waardevolle interacties met cliënten, los van het moment waarop ze roken. Het draait om de kwaliteit van het gesprek en de verbinding die wordt opgebouwd, niet per se om het gezamenlijke rookmoment. Ook niet-rokende medewerkers kunnen diepe en betekenisvolle gesprekken voeren met cliënten. Vraag eens aan hen hoe zij dat doen en leer van elkaar. Samen roken wordt soms gezien als een manier om in gesprek te komen, maar er zijn gezondere en duurzamere alternatieven.
Een effectieve aanpak is motiverende gespreksvoering, waarbij de zorgmedewerker met oprechte interesse en empathie het gesprek aangaat, zonder oordeel. Dit kan een stevige basis leggen voor een vertrouwensband, ook zonder sigaret. In plaats van roken kunnen medewerkers bijvoorbeeld samen wandelen, een spel spelen of een andere activiteit ondernemen die ruimte biedt voor een open gesprek.
Daarnaast is het belangrijk dat zorgmedewerkers hun eigen grenzen en rol in acht nemen. Waar roken in de zorg lange tijd als vanzelfsprekend werd beschouwd, biedt het nu juist een kans om samen met cliënten alternatieven te verkennen. Dit kan bijvoorbeeld door in gesprek te gaan over de voordelen van stoppen met roken en hoe zij hierin ondersteund kunnen worden.
Kansen voor nieuwe manieren van verbinding
Het rookvrije beleid zorgt voor een belangrijke verandering, maar biedt ook kansen voor nieuwe, positieve interacties tussen zorgmedewerkers en cliënten. Het is essentieel om het gesprek open te houden en niet vast te houden aan oude gewoonten, zoals het delen van een sigaret. Door nieuwe manieren van verbinding te zoeken, kunnen medewerkers hun rol blijven vervullen zonder het gevoel dat hen iets wordt afgenomen.
Tiendelige tekeningenreeks over Rookvrije ouderen- en gehandicaptenzorg
Dit is de zevende tekening in de serie Rookvrije ouderen- en gehandicaptenzorg, ontwikkeld door VGN en ActiZ in samenwerking met WilgaerdenLeekerweidegroep, Ipse de Bruggen en Atlant. We hopen hiermee het gesprek te starten en organisaties te motiveren om stappen te zetten in rookvrije zorg. De tekening is vrij te gebruiken om het gesprek te starten of vervolgen. Bekijk de andere tekeningen via de overzichtspagina tiendelige rekeningen reeks rookvrije zorg.
Meer over rookvrije zorg weten?
In samenspraak met leden hebben ActiZ en VGN in hun visie gesteld dat ‘Iedereen recht heeft op schone lucht en medewerkers en cliënten dus moeten kunnen werken en leven in een rookvrije (woon)omgeving’. Iedereen mag dus zélf bepalen of ze (blijven) roken. Zorgorganisaties ondersteunen wel bij het stoppen met roken als dat gewenst is en creëren (via organisatiebeleid) een gezonde omgeving voor iedereen. Dit noemen we rookvrije zorg.
Wil je meer weten of lezen wat de VGN doet rondom rookvrije zorg? Lees meer in dit achtergrondartikel.
