Op 22 januari vond een ledenbijeenkomst (70 deelnemers) plaats bij de VGN over brandveiligheid. Uit de discussies kwam naar voren dat instellingen zich steeds meer bewust zijn van de (veiligheids)risico’s en werken aan maatregelen op maat gesneden voor elke specifieke situatie. Neem de regie zelf in handen, was het adagium. Veiligheid voor de cliënt en de medewerker staat voorop.
De VGN gaf een overzicht van de laatste landelijke ontwikkelingen:
- De publicatie van de handreiking van de VGN.
- De voortgang van het project ‘Geen Nood Bij Brand (GNBB)’; een samenwerkingsproject met de brandweer.
- Een intentieverklaring over samenwerking tussen Brandweer Nederland, de VGN, Actiz en GGZ- Nederland die binnenkort wordt ondertekend.
- Het landelijk actieprogramma ‘Naar een betere brandveiligheid in de zorg’. Dit programma loopt van 2015 tot 2017 en kent meerdere programmalijnen waaronder een masterclass, kennisdeling, handreiking brandveiligheidssystemen en praktijkvoorbeelden. Dit programma wordt gesubsidieerd door VWS. In de bijlage over Kamervragen en antwoorden gaat de staatssecretaris ook in op dit landelijke programma.
- De informatiebladen van het ministerie van BZK over o.a. de functie ‘wonen met zorg’.
Lunetzorg presenteerde haar brandveiligheidsbeleid, met name vanuit het perspectief van BHV. Kies je eigen beleid en sta daarvoor. Stem dat pro-actief af met de brandweer en de gemeente (ivm vergunningen). Zoek de verbinding en maak gebruik van elkaars kennis. Oefen in ontruiming. Zorg dat het beleid en de maatregelen eenduidig worden geformuleerd, zodat iedereen in de instelling weet wat er (in geval van nood) van hem of haar verwacht wordt. Maar zorg ook dat de afspraken door de eigen organisatie worden nageleefd. De wijze waarop je je communicatiebeleid inricht speelt hierin een grote rol. Daarbij is het van belang dat de investeringen ook echt bijdragen aan meer veiligheid en niet alleen aan het voldoen van regels zoals rond certificeringeisen van brandmeldinstallaties.
Instituut ‘Kiwa Fire Safety and Security’ ging in op het veiligheidsbewustzijn bij alle medewerkers in de instelling als fundament van het beleid. Dit is belangrijkste voorwaarde dat veiligheidsvoorschriften worden nageleefd. Niet omdat het moet, maar omdat je je bewust bent van de noodzaak. Brandmeldinstallaties (BMI) moet je niet los zien van ontruimings- en alarminstallaties (OAI). Ze zijn beide nodig om een tijdige ontruiming mogelijk te maken. Vaak is er sprake van achterstallig onderhoud. Maak je niet afhankelijk van inspecties, maar zorg zelf voor degelijke apparatuur.
In de discussie gingen we dieper in op het aspect van ‘neem je eigen regie’. Diverse instellingen gaven voorbeelden en wisselden tips en oplossingsmogelijkheden uit. Zo werd bijvoorbeeld gewezen op de rol die het GHOR kan vervullen als er een locatie moet worden ontruimd vanwege een calamiteit bij een ander bedrijf. Deze strategie is ook in lijn met het landelijke project GNBB.
Ook blijkt dat de discussie over het thema ‘2x2’ (twee BHV’ers binnen twee minuten aanwezig) nog af en toe naar voren komt. Dat staat voor een (vroegere) wettelijke regel (afkomstig uit het ‘intramurale’ tijdperk) dat altijd binnen twee minuten twee medewerkers aanwezig moeten kunnen zijn bij brandalarm. Intramuraal was dat geen probleem, maar door de ontwikkelingen naar deconcentratie en decentralisatie is dat binnen het huidige zorgstelsel niet meer haalbaar. Woonvoorzieningen staan simpelweg te ver uit elkaar. Instellingen kiezen nu hierin hun eigen weg, zoals: 2x2 passen we slechts toe bij gesloten afdelingen ivm de ontruiming. Of: wij hebben een norm van 6 minuten en de brandweer is daarvan op de hoogte. Dit is een voorbeeld van maatwerk en hangt af van de locatie, cliëntpopulatie en de fysieke omgeving.
Tenslotte discussieerden we over de brandveiligheid in het sociale domein. Waar ligt de verantwoordelijkheid en de opdracht voor de zorgaanbieders? Daarbij maakt het verschil of de cliënt zelf huurder is (meer eigen verantwoordelijkheid), of dat de cliënt een verblijfsindicatie heeft en verzilvert via een VPT (en dus in z’n eigen huis woont). Twee lijnen kwamen naar voren:
1. maak afspraken hierover in het ondersteuningsplan;
2. kies als instelling zelf je eigen beleid en wacht niet af of een ander hierover regels gaat geven.
In de bijlagen treft u de presentaties en de antwoorden van de staatssecretaris op Kamervragen over brandveiligheid aan.
