Op 26 november heeft de Eerste Kamer het wetsvoorstel concentratietoetsing zorg (zorgspecifieke fusietoets) aangenomen. De NZa moet voorafgaand aan de Autoriteit Consument en Markt (ACM, voorheen NMa) toestemming geven voor fusies tussen zorgaanbieders. Na de NZa moet ook de ACM goedkeuring geven.
Effectrapportage
Bij het indienen van de aanvraag om goedkeuring bij de NZa moet een fusie-effectrapportage worden overlegd. In de wet staat wat er in de rapportage moet staan:Doelstelling van de concentratie;Redenen van de concentratie;Structuur van de beoogde organisatie;Financiële gevolgen van de concentratie;Gevolgen voor de zorgverlening aan de cliënt;Risico’s van de concentratie voor de kwaliteit en bereikbaarheid van de zorg en de wijze waarop deze risico’s worden ondervangen;Het oordeel en de aanbevelingen van cliënten, personeel en andere betrokkenen ten aanzien van de concentratie, een beschrijving van hoe zij dit kenbaar hebben kunnen maken en hoe dit oordeel is meegewogen in de besluitvorming.
De NZa kan goedkeuring onder meer weigeren als cliënten en personeel niet op een zorgvuldige wijze zijn betrokken bij de voorbereiding van de concentratie of als de concentratie tot gevolg heeft dat de continuïteit van bepaalde aangewezen zorgvormen in gevaar komt. De NZa beslist binnen vier weken op de aanvraag, behoudens opschorting als de rapportage moet worden aangevuld.
Voor wie geldt de meldingsplicht?
Alle concentraties waarbij ten minste één zorgaanbieder is betrokken, moeten vooraf worden gemeld bij de NZa. De meldingsplicht geldt voor alle aanbieders van zorg, mits er in de regel ten minste 50 zorgverleners actief zijn. Daaronder vallen ook zorgverleners die niet in dienst zijn maar op andere basis actief zijn voor de zorgaanbieder. Anders dan voor de verplichte melding van een voorgenomen concentratie op grond van de Mededingingswet, gelden er voor de zorgspecifieke fusietoets geen omzetdrempels.
Er bestaat nog onduidelijkheid over de vraag of transacties die vóór inwerkingtreding van de zorgspecifieke fusietoets bij de ACM zijn gemeld en nog niet zijn geïmplementeerd, alsnog bij de NZa moeten worden gemeld.
Als een transactie niet vóór inwerkingtreding van de zorgspecifieke fusietoets tot stand is gebracht, zal goedkeuring van de NZa verplicht zijn als aan de criteria van de wet wordt voldaan, ook al heeft de ACM al wel goedkeuring gegeven. Het lijkt dus zaak om reeds door de ACM goedgekeurde fusies nog dit jaar te effectueren. Bij een voornemen tot concentratie is het van belang om in het tijdpad niet alleen rekening te houden met het ACM-traject, maar ook met het NZa-traject
Continuiteit van zorg
De NZa ziet erop toe dat verzekeraars en zorgaanbieders ook daadwerkelijk afspraken maken over tijdige signalering van continuïteitsrisico’s voor cruciale zorg. Wanneer zorgverzekeraars niet in staat zijn om aan hun zorgplicht voor cruciale zorg te voldoen, melden zij dit bij de NZa Wanneer de NZa constateert dat de verzekeraar een terecht beroep doet op overmacht, geeft zij dat aan de minister door. De minister kan dan besluiten om een vangnetstichting op te richten.
