Blog

Opvallend artikel in het Parool over mensen met een lvb

25 maart 2022

Noortje Smit, communicatieadviseur bij de VGN, werd geraakt door een uitspraak over mensen met een licht verstandelijke beperking (lvb) in het Parool: ‘Als twee puzzelstukjes niet goed passen, heeft dan maar één van de stukjes een beperking?’ Als een groep mensen niet kan meekomen in de samenleving, ligt de beperking niet alleen bij hen, schrijft ze.

Tekening van persoon met puzzelstukjes in het hoofd om lvb te illustreren. <a id='ZhLchwKtRHNMTb9FTEcB0g' class='gie-single' href='http://www.gettyimages.com/detail/173537437' target='_blank' style='color:#a7a7a7;text-decoration:none;font-weight:normal !important;border:none;display:inline-block;'>Embed from Getty Images</a><script>window.gie=window.gie||function(c){(gie.q=gie.q||[]).push(c)};gie(function(){gie.widgets.load({id:'ZhLchwKtRHNMTb9FTEcB0g',sig:'pdMYus8j0N-uZeU6255ONB-_g6FWnMCW46k7kShigX0=',w:'4
Als twee puzzelstukjes niet goed passen, heeft dan maar één van de stukjes een beperking? Beeld van Getty Images

Met een lvb is het moeilijk meedoen in Amsterdam

Ik las deze week een opinieartikel in het Parool dat me bijzonder raakte. De opening: ‘Eén op de zes mensen heeft een licht verstandelijke beperking, waardoor het soms moeilijk is mee te draaien in de stad. Amsterdammers zouden wat vriendelijker moeten zijn tegen deze mensen.’ Het stuk is geschreven door stadsdeelbestuurder Flora Breemer en ervaringsdeskundige Perez Dalloe. Het pleidooi blijft me vooral bij vanwege deze mooie metafoor: als twee puzzelstukjes niet goed passen, heeft dan maar één van de stukjes een beperking?

Wie is beperkt: de mensen of de samenleving?

Ik vind dat Breemer en Dalloe met deze woorden goed duidelijk maken waarom de term licht verstandelijke beperking (lvb) ongemakkelijk voelt. Je krijgt het label lvb vanwege je IQ én de vraag of je goed kan functioneren op verschillende leefgebieden: school, wonen, werk, sociaal netwerk, relatie of mediagebruik. Dus waar deze mensen last van hebben, is dat zij niet kunnen meekomen in de samenleving. Ligt de beperking dan alléén bij hen, of bij de samenleving? Ik denk zelf het laatste, ik denk dat we hier allemaal iets in te doen hebben.

Sensitiviteit voorkomt problemen

Voor de grote groep mensen die de maatschappij niet meer kan bijbenen, moet er iets gebeuren. Want als iemand met een lvb niet herkend of begrepen wordt, kan het misgaan, zo is ook te lezen in het Paroolartikel. Iets meer sensitiviteit voor een lvb kan veel problemen voorkomen.

Oproep aan Amsterdam

De auteurs van het artikel doen daarom een oproep aan de stad Amsterdam. Ze benadrukken het belang om ervaringsdeskundige mensen met een lvb meer in te zetten. Om de stad te ‘schouwen en beoordelen’, bijvoorbeeld in de vorm van mystery guests die vragen kunnen beantwoorden als ‘is deze brief leesbaar?’ of ‘waar is hier hulp beschikbaar?’.

Betutteling is niet nodig, begrip wel

Ten slotte doen Breemer en Dalloe een oproep aan de rest van de Amsterdammers, om wat meer geduld en vriendelijkheid te tonen. Ook hierin slaan zij in hun woorden de spijker op zijn kop: ‘Betutteling is niet nodig, begrip wel.’

Het woord lvb is problematisch

Waarom raakt dit me nou zo? De oproep van deze ervaringsdeskundige en de stadsdeelbestuurder is terecht. En herken ik ook, uit verhalen van bekenden en uit eerdere acties en brieven van de VGN (zie onder). Maar los van het feit dat we als maatschappij veel toegankelijker kunnen en moeten zijn voor mensen met een lvb, blijft ook de problematiek rond het woord lvb me bij.

De invloed van taal is groot

Woorden en taal kunnen grote effecten hebben. Ook op hoe mensen zichzelf en anderen zien. Persoonlijk vraag ik me af of we niet meer kwaad dan goed doen door dit begrip te gebruiken. Voortaan zal ik de metafoor van de puzzelstukjes gebruiken als ik dit uitleg aan anderen.   

Lees ook:

Noortje Smit lachend
Wil je meer weten?
Neem contact op met Noortje Smit