Volgende week wordt de begroting van VWS besproken in de Tweede Kamer. In aanloop naar dit debat heeft de VGN de politici gevraagd om aandacht en steun voor de gevolgen van de optelsom van extreme stijging van energieprijzen, inflatie en toenemende spanning op de arbeidsmarkt in de gehandicaptenzorg. De VGN vraagt om een toezegging dat zorgaanbieders in de gehandicaptenzorg gecompenseerd worden voor de oplopende kosten.
De extreme stijging van de energiekosten en de daarmee verband houdende ongekend hoge inflatie heeft gevolgen voor alle burgers van Nederland, maar ook voor mensen met een beperking, werknemers in de zorg en voor zorgaanbieders. Door de huidige inflatie, hoge energieprijzen en de geringe marges in de zorgexploitatie ontstaan er acute problemen bij zorgaanbieders. Een deel van de zorgaanbieders in de gehandicaptenzorg heeft niet de reserves om deze op te vangen.
Op 7 oktober stuurden we de Kamer hierover een brief. Samengevat brengen we hierin de volgende urgente thema's naar voren:
Inflatie en energiekosten
De VGN heeft met instemming kennisgenomen van de unaniem aangenomen motie Mohandis, waarin de regering wordt gevraagd om een inventarisatie van problemen en oplossingen voor de energiecrisis in verpleeghuizen. De Kamerleden willen zo voorkomen dat bewoners van verpleeghuizen in de kou komen te staan. Ook in de gehandicaptenzorg wonen kwetsbare mensen veelal kleinschalig op duizenden locaties in het land. De problemen van de stijgende energiekosten beperken zich niet alleen tot verwarming, maar tellen bijvoorbeeld ook door in de kosten van vervoer van cliënten van en naar dagbesteding. De VGN vraagt of de werking van deze motie kan worden uitgebreid en toegepast op de gehandicaptenzorg om zo zorgaanbieders te compenseren voor extreme inflatie.
De arbeidsmarkt in de gehandicaptenzorg
De arbeidsmarkt in de gehandicaptenzorg is zeer gespannen, er zijn bijna 9000 vacatures en het ziekteverzuim is opgelopen tot boven de 10%. In toenemende mate lukt het zorgaanbieders in de gehandicaptenzorg niet meer om vacatures met vast personeel in te vullen. Dat maakt de inzet van ZZP’ers noodzakelijk. Dat leidt echter tot hogere kosten en tot minder continuïteit van zorg, cliënten zien steeds minder ‘vaste gezichten’.
Als we naar de kabinetsplannen voor 2023 en verder kijken, overheerst een gevoel van teleurstelling: er komen geen extra middelen voor de salarissen. En dat terwijl de hoge inflatie en de elders veelal wel stijgende lonen de zorgsector verder op achterstand dreigen te zetten. De VGN pleit opnieuw voor een btw-vrijstelling voor personeel dat binnen een regionale samenwerking bij verschillende instellingen kan worden ingezet. Ook pleit de VGN ervoor dat meer werken ook meer gaat lonen.
Een duurzame gehandicaptenzorg
De VGN is één van de ondertekenaars van de Green Deal duurzame zorg. Doelstelling is om onze CO2-uitstoot in 2030 met 49% te reduceren ten opzichte van 1990 en in 2050 klimaatneutraal te werken. In de VWS-begroting is opgenomen dat de vergoeding voor kapitaallasten per 1 januari 2024 verlaagd wordt. Voor de gehandicaptenzorg betekent dit een structurele korting van rond de 40 mln. De VGN denkt dat dit een verkeerde maatregel is die tot gevolg zal hebben dat de noodzakelijke inzet op verduurzaming onnodig vertraging oploopt. We vragen dan ook om te investeren in verduurzaming in plaats van af te remmen.
Integraal zorgakkoord en behandeling voor mensen met een beperking
De VGN heeft met interesse kennisgenomen van het Integraal Zorgakkoord. Een goed werkende curatieve zorg is van groot belang voor mensen met een beperking. De VGN is geen ondertekenaar van het akkoord, maar wordt wel graag betrokken bij de verdere uitwerking ervan. Eerder hebben we onze visie kenbaar gemaakt. We maken ons grote zorgen over de toegankelijkheid en kostendekkendheid van de verschillende vormen van behandeling voor mensen met een Wlz-indicatie. De VGN vraagt dan ook om hier aandacht voor te hebben en geen besparing door te voeren op behandeling in de Wlz.
Coronakosten
De VGN vraagt om maatwerk als het gaat om corona-meerkosten die de sector ook in 2023 verwacht. Zoals forse kosten voor vervangend personeel in verband met het hoge ziekteverzuim, de kosten die verschillende zorgaanbieders maken als zij cliënten zelf vaccineren in plaats van dat de GGD-en dat doen en beschermingsmiddelen.
Lees voor uitgebreidere informatie bijgaande brief die de VGN op 7 oktober aan de Kamerleden heeft gestuurd.
Het debat online volgen?
Dinsdag 18 oktober: Begrotingsbehandeling VWS 16.00-23.30 uur
Donderdag 20 oktober, voorzetting Begrotingsbehandeling 13.30-23.00 uur
