Nieuws

Nieuwe techniek maakt epilepsieoperatie nauwkeuriger

09 januari 2013

Hersenoperaties bij patiënten met epilepsie kunnen nauwkeuriger. Petra van Houdt heeft hiervoor een nieuwe techniek ontwikkeld. Ze promoveert donderdag aan de Vrije Universiteit in Amsterdam op het onderzoek, dat ze voor deze methode heeft uitgevoerd. Volgens haar kunnen twee bestaande technieken binnen de diagnostiek worden gecombineerd. Petra van Houdt verrichtte haar studie bij VGN-instelling Kempenhaeghe in Heeze en Oosterhout.

Epilepsie is een chronische neurologische aandoening met typische aanvallen, zogenaamde epileptische insulten, die onvoorspelbaar zijn en daarom een grote invloed hebben op het dagelijks functioneren. Epilepsie bij verstandelijk gehandicapten komt vaak voor. Als medicatie geen of weinig effect heeft, kan een hersenoperatie nog een oplossing zijn voor het voorkomen van aanvallen. Bij een dergelijke hersenoperatie wordt dat stukje van de hersenen verwijderd dat verantwoordelijk is voor het ontstaan van de aanvallen. Het is echter niet eenvoudig om dat stukje te bepalen.

Nieuwe techniek
Van Houdt werkte aan de ontwikkeling en evaluatie van een nieuwe techniek die het mogelijk maakt om het epileptisch actieve gebied te bepalen. Deze nieuwe techniek is gebaseerd op de combinatie van twee bekende technieken binnen de epilepsiediagnostiek, EEG en fMRI. Technisch gezien is het al even mogelijk om een EEG te meten bij een patiënt die in een MRI ligt. Er is speciale apparatuur voor nodig die ervoor zorgt dat het veilig is. Maar deze methode was nog niet geschikt voor de dagelijkse praktijk. Van Houdt ontwikkelde een aantal methodologische verbeteringen, waarmee de betekenis van de combinatie van EEG-fMRI veel duidelijker wordt.

Petra van Houdt: “In mijn onderzoek is aangetoond dat EEG-fMRI het epileptisch actieve gebied nauwkeurig in kaart kan brengen, ook als het zich over meerdere hersengebieden uitstrekt. Dit betekent dat EEG-fMRI een waardevolle bijdrage kan leveren aan de preoperatieve diagnostiek van patiënten met een complexe vorm van epilepsie.”

Meer hersenoperaties
Deze vooruitgang in de medische diagnostiek draagt eraan bij dat meer patiënten met epilepsie in aanmerking kunnen komen voor een hersenoperatie. Het gecombineerd meten van EEG en fMRI zal naar verwachting een steeds grotere rol spelen, vooral bij jonge kinderen en patiënten met complexe vormen van epilepsie. Tot nu toe zijn bij het bepalen van het epileptisch gebied ook vaak invasieve EEG-registraties nodig (EEG-registraties waarbij elektroden in of op de hersenen worden aangebracht en waarvoor dus al een operatie nodig is). Deze onderzoeken zijn heel nauwkeurig, maar belastend voor de patiënt en niet zonder risico. In de toekomst zal de invasieve EEG-registratie vóór de hersenoperatie zelfs niet meer nodig zijn.

Petra van Houdt promoveert donderdag 10 januari aan de Vrije Universiteit Amsterdam op het proefschrift Simultaneous EEG and functional MRI. A non-invasive tool in the presurgical evaluation of focal epilepsy.