Waarom zoeken organisaties in de gehandicaptenzorg niet vaker de samenwerking op met specialisten ouderengeneeskunde in de zorgverlening aan mensen met niet-aangeboren hersenletsel of lichamelijke beperkingen, vraagt Marjolein Vegers zich af. ‘Het is een meerwaarde voor de organisatie en het ontlast de Artsen Verstandelijk Gehandicapten (AVG’s).’
Marjolein Vegers is specialist ouderengeneeskunde bij Odion, een zorgorganisatie voor mensen met een beperking in Noord-Holland. In eerste instantie werkte zij specifiek voor één woonlocatie met vooral oudere cliënten met een beperking, maar langzamerhand breidde haar werk zich uit tot heel Odion.
Meer dan een arts voor ouderen
Dat ging eigenlijk heel geruisloos. De cliënten van Odion worden ouder en het aantal cliënten met niet-aangeboren hersenletsel (NAH) en/of lichamelijke beperkingen neemt toe. ‘Specifiek voor deze doelgroepen is er behoefte aan een arts die meedenkt met het team rondom de cliënt’, zegt Marjolein. ‘Een specialist ouderengeneeskunde wordt niet alleen opgeleid tot “ouderenarts”, maar ook tot arts voor mensen met lichamelijke beperkingen en NAH, ongeacht de leeftijd. Een mooie aanvulling dus op het werk van de AVG’s die zich specifiek richten op ingewikkeld probleemgedrag of syndroomgebonden problematiek.’
Op afstand meekijken en adviseren
Odion heeft slechts twee AVG’s in dienst voor de in totaal 63 (semimurale) locaties. Het gebeurt daarom vaak dat Marjolein als vervanger van de AVG optreedt of met voorwerk de AVG ontlast. Wanneer er toch een AVG ingeschakeld moet worden, zijn de lijnen kort. 'Digitaal contact helpt ons om op afstand met elkaar mee te kijken en elkaar te adviseren. Door corona zijn we er allemaal gewend aan geraakt.'
Gecombineerde zorg
Die laagdrempeligheid geldt ook in de samenwerking met huisartsen voor de acute medische zorg. De cliënten van Odion die in de wijk wonen hebben allemaal een eigen huisarts. Er zijn dus contacten met veel verschillende huisartsen. ‘We hebben elkaars telefoonnummers en mailadressen en we mailen via beveiligde mail, maar voor een uitgebreide kennismaking is vaak geen tijd. We zijn allemaal artsen, spreken dezelfde taal en we weten van elkaar dat er echt iets aan de hand is als we contact leggen. Is het contact eenmaal gelegd dan is het steeds makkelijker om vragen over en weer te stellen.’
Gezamenlijk overleg
Marjolein geeft aan dat de inzet van de kwaliteitsverpleegkundigen onmisbaar is in de samenwerking rond de medische zorg voor mensen met een beperking. ‘Zij richten zich op kwaliteitsverbetering, medicatieveiligheid, scholing, het ontwikkelen van nieuwe protocollen en het uitdragen daarvan op de woonlocaties. Zij zorgen dat de medische en verpleegkundige zorg passend blijft bij wat de cliënt nodig heeft, in afstemming met de huisarts, AVG en de specialist ouderengeneeskunde. Zij denken inhoudelijk mee en geven adviezen.’
Geen oplossing van tekorten, wel een aanvulling
Marjolein benadrukt dat de specialist ouderengeneeskunde niet het tekort van AVG’s kan oplossen. ‘Wel kunnen we elkaar aanvullen, elk vanuit onze eigen expertise. Waarom zoeken we voor clienten met niet-aangeboren hersenletsel en/of lichamelijke beperkingen niet meer de samenwerking op met specialisten ouderengeneeskunde in de regio? Het is namelijk dezelfde problematiek als we tegenkomen bij cliënten in het verpleeghuis op de afdelingen chronische somatiek, NAH en geriatrische revalidatie. Zo kunnen we de werkdruk van de AVG’s behapbaar houden.’
Financiële uitdaging
Hoewel dit wel een financiële uitdaging met zich meebrengt, geeft ze aan. Niet al het werk van een specialist ouderengeneeskunde kan vergoed worden binnen de bestaande financiële regelingen, zoals dat ook geldt voor een kwaliteitsverpleegkundige. 'Voor een deel wordt mijn werk uit de grote pot van Odion betaald. Je moet er als organisatie dus wel in willen investeren. Is die keus gemaakt, dan krijgt de organisatie er veel voor terug.'
Meer informatie
VGN verzamelt inspirerende voorbeelden over de samenwerking tussen huisartsen en AVG’s in de medische zorg voor mensen met een beperking. Meer voorbeelden leest u hier.
Heeft u zelf een mooi voorbeeld? Neem contact met ons op via Bianca Roos (broos@vgn.nl).
