Al geruime tijd wordt er landelijk bewogen richting een rookvrije generatie. Per 1 juli 2021 wordt weer een stap gezet: vanaf dan dienen rookruimtes in (semi-)publieke en openbare gebouwen gesloten te worden. De gezondheidszorg is een van de sectoren waar dit verbod op rookruimtes gaat gelden.
Sluiting rookruimtes
Rookruimtes in (semi-)publieke en openbare gebouwen dienen per 1 juli 2021 gesloten te worden (zie publicatie Staatsblad). Dit geldt ook voor de gehandicaptenzorg. Het afschaffen van (gemeenschappelijke) rookruimtes in alle sectoren is een van de maatregelen uit het Nationale Preventieakkoord. In de horeca is dit verbod al ingegaan in 2019. Per 2022 treedt deze regel ook in werking voor het bedrijfsleven. De Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA) houdt toezicht op het handhaven van het rookverbod.
Consequenties
Met ingang van 1 juli 2021 moeten alle gemeenschappelijke rookruimtes in gebouwen gesloten worden. Er geldt dan geen uitzonderingssituatie meer voor de gehandicaptenzorg om ‘wachtruimten, kantines, recreatie- of soortgelijke ruimten’ uit te zonderen van het rookverbod. Het is niet verplicht om een rookverbod in te stellen in: privé-ruimten van cliënten en in de open lucht. Wij vragen uw aandacht voor wat dit betekent voor (het rookbeleid van) uw organisatie. Onderstaand kunt u een factsheet over de sluiting van rookruimtes en een infographic over de beleidsmaatregelen downloaden.
Rookvrije zorg in 2030
Op 18 november 2020 ondertekende de VGN samen met 26 andere koepel- en beroepsorganisaties de intentieverklaring ‘Maak de zorg rookvrij’. Hiermee komt de beweging naar een rookvrije zorg nog meer op gang en de ambities uit het Nationaal Preventieakkoord weer een stap dichterbij: in 2030 rookvrije zorg voor alle patiënten, cliënten én medewerkers van Nederland. Het rookvrij maken van de zorg krijgt onder meer vorm door het rookvrij maken van gebouwen en terreinen en het ondersteunen van werknemers en patiënten/cliënten bij het stoppen met roken. De gezondheidszorg speelt een cruciale rol in het verder terugdringen van het roken, het komen tot een Rookvrije Generatie en een situatie in ons land waarin niemand meer (over)lijdt aan de gevolgen van het (mee)roken van tabak.
De VGN steunt de beweging naar een rookvrije samenleving, maar vraagt nu aandacht voor de gevolgen van het sluiten van de rookruimtes in de gehandicaptenzorg.
Veelgestelde vragen
- Geldt het verbod op gemeenschappelijke rookruimtes ook voor (kleinschalige) woonlocaties?
Het rookverbod geldt ook in (kleinschalige) woonvormen. Rookruimtes zijn daar niet meer toegestaan. Een uitzondering op het rookverbod vormen de privéruimten van cliënten, daar wordt geen rookverbod gehanteerd, mits deze kamers/appartementen geen rookoverlast in de rest van de woonvorm veroorzaken.
- Geldt het verbod op gemeenschappelijke rookruimtes ook voor particuliere wooninitiatieven?
Als het gaat om een volledig particulier wooninitiatief, waar de zorg wordt ingekocht (bijvoorbeeld via PGB) dan geldt dit als een privé-locatie. Het rookverbod geldt dan in principe niet, omdat het geen zorginstelling betreft maar een privéruimte. Als de locatie gehuurd wordt door of eigendom is van een zorginstelling dan gaat dit niet op. Het verbod op gemeenschappelijke rookruimtes geldt dan per 1 juli 2021.
- Onder welke voorwaarden kan een rookruimte in de buitenruimte bestaan?
Het rookverbod in de Tabaks- en rookwarenwet geldt voor gebouwen/inrichtingen (inpandig). Per 1 juli 2021 zijn rookruimtes in (semi-)overheids- en openbare gebouwen niet meer toegestaan. Voor buitenruimtes zoals binnenplaats of dakterras geldt dat dat onderdeel is van het gebouw, daar mag in de open lucht in principe wel gerookt worden maar er mag geen rookruimte worden ingericht (dus geen blokhut, abri etc.). Volledig buiten het gebouw mag een rookruimte bestaan, maar dat mag niet aan of tegen het gebouw zijn. Het moet een volledig zelfstandige ruimte zijn op het terrein die geen overlast veroorzaakt en die plek mag geen dubbelfunctie hebben (zoals parkeerplaats).
Denkt u er aan om in de buitenruimte een rookruimte te plaatsen? Let dan op: op weg naar de rookvrije generatie (en de rookvrije zorg) zullen er steeds meer beperkingen komen ten aanzien van roken. Vermoedelijk zijn in 2030 alle rookruimtes bij zorglocaties verboden.
Meer informatie
De VGN heeft een start gemaakt met de beweging richting Rookvrij. Daarover leest u meer op vgn.nl/rookvrij. Op die pagina kunt u zich ook aanmelden om op de hoogte te blijven of actief mee te denken over vervolgstappen.
Heeft u vragen of opmerkingen rondom het verbod op rookruimtes of rookvrije zorg in het algemeen? Neem dan contact op met Mara Spit-Verdonschot.
