Artikelen

Met enkel het hart op de goede plek kom je er niet, zegt onderzoeker Peter Siebesma, in zijn terugblik op vijftig jaar gehandicaptenzorg en psychiatrie. Wat nodig is zijn goede methodieken, keihard werken, en een fusie tussen de VGN en de Nederlandse ggz.

‘Eerst moet de focus op jezelf. Daarna kan je beter naar de ander kijken en de ander beter helpen', zegt Mariëtte Stradmeijer, trainer van Op Eigen Benen. ‘In de gehandicaptenzorg gaat het vaak over de eigen regie van cliënten. Maar, hoe kan je iemand bewust laten worden van zijn eigen kunnen, als je dat zelf niet hebt ervaren?’

Mensen met een licht verstandelijke beperking lijken kwetsbaarder te zijn voor suïcide. Hoe ga je daarmee om? Teunis van den Hazel is psychotherapeut en klinisch psycholoog bij zorgorganisatie Trajectum. Hij onderzocht wat helpt bij suïcidepreventie bij mensen met een licht verstandelijke beperking (LVB).

Mensen met een licht verstandelijke beperking lijken kwetsbaarder te zijn voor suïcide. 'Het onderwerp is omgeven door spanning, gevoelens van angst en soms zelfs van schuld’, zegt Teunis van den Hazel, klinisch psycholoog en psychotherapeut bij Trajectum. Zijn advies: Praat erover. ‘Het liefst meteen als cliënten binnenkomen in een organisatie. Vraag wat hun ervaringen met de dood zijn.’

De vijfenvijftig ‘complexe’ cliënten van zorgorganisatie Houvast in Tilburg wonen begeleid zelfstandig. Dat kan doordat het team zorgverleners onvoorwaardelijke steun biedt. Hoe ziet dat eruit in de dagelijkse praktijk?

De gehandicaptenzorg wil cliëntgericht zijn en ouders meer zeggenschap geven. Maar de corona-maatregelen die werden genomen staan hier haaks op, vindt zorgethicus Alistair Niemeijer. ‘Ik zou meer dan verontwaardigd zijn.’

DOOR ANNETTE WIESMAN

‘Werk relationeel en houd je aan de regels, behalve als je dat niet moet doen’, zegt Andries Baart, hoogleraar zorgethiek en de man achter de presentietheorie. Een theorie die uitgaat van relationele zorg.

Het kwaliteitskader van de VGN is een inspiratiebron voor andere sectoren, vindt Pauline Meurs, sinds kort voorzitter is van de stuurgroep Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg. Maar het moet geen routine worden. ‘Dan wordt het een hoepel om doorheen te springen.’