Is een cao eigenlijk nog wel van deze tijd? Die stelling staat centraal in De Stellingcast, de podcast van de VGN. Bestuurders Arend Vreugdenhil van Pameijer en Andrea van Steensel van Ipse de Bruggen praten met elkaar over het onderhandelingsresultaat dat de VGN en de vakbonden eind juni bereikten. Een akkoord dat moet leiden tot een nieuwe CAO Gehandicaptenzorg. ‘Het fenomeen cao is een goed middel om collectieve afspraken te maken, maar we moeten onszelf wel echt gaan verbeteren in de manier waarop dat gebeurt.’
-
Beluister deze podcast via Spotify, Youtube of Soundcloud.
-
Liever lezen dan luisteren? Van de podcast is ook een longread gemaakt.
Vanwege de hoge inflatie - en dus koopkrachtverlies voor de medewerkers in de gehandicaptenzorg - hebben de VGN en de vakbonden besloten de lopende cao van de gehandicaptenzorg vroegtijdig open te breken. Na een periode van onderhandelen bereikten zij een onderhandelingsresultaat, over onder andere een loonontwikkeling van tien procent en een verdubbeling van de reiskostenvergoeding. Het nieuwe akkoord moet de koopkracht in de lopende cao dus repareren.
Een financieel risico, maar belangrijk voor waardering zorgpersoneel
Hoewel zorgaanbieders hun medewerkers graag passend willen waarderen, onder andere via hun loon, zorgt het nieuwe onderhandelingsresultaat voor financiële zorgen bij organisaties. Het is namelijk niet zeker dat de OVA (de compensatie die voor de loonsverhogingen door de overheid wordt gegeven), voldoende zal zijn om de loonontwikkeling te betalen. Zorgorganisaties nemen hiermee dus een financieel risico, terwijl steeds meer gehandicaptenorganisaties in financiële problemen komen. Dat is een spanningsveld, geven de bestuurders aan in de podcast.
Commerciële organisaties kunnen loonstijgingen doorbelasten in de prijzen naar klanten. Dat kan in de zorg niet
Toch, benadrukt Arend Vreugdenhil, zijn veel zorgaanbieders bereid dit risico te nemen, ondanks dat de financiële polsstok korter is. Hij legt uit dat de waardering van medewerkers een prioriteit moet zijn, ‘maar dit geeft ons als werkgevers wel een verplichting om op andere fronten ons sterk te maken om financieel op orde te blijven. En dat is zeker spannend.’ Vreugdenhil verwijst hiermee naar de verschillende factoren die tot financiële zorgen leiden, zoals vastgoed- en energieprijzen, de zorginkooptarieven en de arbeidsmarkt.
Koopkracht en inflatiepijn
De onderhandelingen waren bedoeld om de cao te ‘corrigeren’ voor de koopkracht en 'inflatiepijn’ van zorgmedewerkers. Toch gaat het al snel over andere zaken. Zo wordt de vergelijking gemaakt tussen de cao van de gehandicaptenzorg ten opzichte van andere zorgsectoren. Is dat terecht?
Met het resultaat dat nu is bereikt, hebben we een cao die zeker zo goed is als die van de ggz en de ouderenzorg
Goed werkgeverschap is meer dan salaris
Vreugdenhil is naast bestuurder, tevens de voorzitter van de cao-onderhandelingsdelegatie namens de VGN. Van Steensel zat als bestuurder aan de cao-onderhandelingstafel namens de werkgevers. Beiden zijn blij met het akkoord dat er nu ligt. Maar ze benadrukken ook dat goed werkgeverschap meer is dan een goed salaris. In de podcast vertellen ze dat de voorrangsregels bij het inroosteren van personeel in het voordeel is van medewerkers in loondienst.
Als werkgevers willen we vaste medewerkers voorrang geven op het rooster. Het is een fantastisch signaal als zoiets in de cao geregeld is
Is de cao nog wel van deze tijd?
Kunnen werkgevers niet beter zelf afspraken met hun medewerkers maken over arbeidsvoorwaarden? Oftewel - en dat is de stelling van de podcast - is de cao nog wel van deze tijd? Nee, vindt Vreugdenhil. Ja en nee, vindt Van Steensel. Collectieve afspraken helpen om landelijke verschillen te voorkomen, geven beide aan. Maar het polariserende karakter van de onderhandelingen, daar willen beide van af.
Ik ben absoluut ontevreden over die polarisatie
Meer informatie
Tijdens de hele zomer besteedt de VGN periodiek tot aan Prinsjesdag vanuit verschillende invalshoeken aandacht aan de financiële situatie in de gehandicaptenzorg en de veerkracht die de sector toont. Meer informatie over de cao is te vinden op deze overzichtspagina.
