Artikelen door Frank Bluiminck

Het begon deze zomer. In mijn vakantie las ik de nieuwe biografie over kunstenaar en onderzoeker Leonardo da Vinci (1452 – 1519). Als hij iets zag - een dier, een mens, een stad - wilde hij begrijpen hoe het werkt. Ik raakte gefascineerd door zijn nieuwsgierigheid. Waarom kan een vogel vliegen? Zouden mensen ook kunnen vliegen? Wat een krachtige drijfveer! En die past volgens mij ook goed bij de gehandicaptenzorg.

Hoe is het om kritiek te krijgen? Het kan je verder helpen, maar het kan ook lastig zijn. De nieuwe hoogleraar Annette van der Putten hekelt in een interview in deze Markant de term ‘ontwikkelingsleeftijd’. Eigenlijk weten we nog maar heel weinig over de ontwikkeling van mensen met ernstige meervoudige beperkingen, legt zij uit. ‘Kun je een man van 26 dan behandelen als een baby?’

Een aangrijpend verhaal in deze Markant is dat van Sanne Klomp. Zij heeft een broer met een verstandelijke beperking, die geweld tegen haar gebruikte. Ook al werkt zij zelf in de gehandicaptenzorg, toch wist zij niet goed hoe ze ermee om kon gaan: haar eigen broer! Dankzij de ogedragsdeskundige van haar broer, kon ze het contact herstellen. Maar daarna vroeg ze zich wel af: als het voor mij al zo moeilijk is, hoe is dat dan voor ‘brussen’ die niet zelf in de sector werken?

Bij de naam Machiavelli denken veel mensen aan een gewetenloos en cynisch spel om de macht. Ik vond zijn bekendste boek, De heerser, echter heel leerzaam. Het maakte vijf eeuwen geleden al duidelijk hoe macht werkt en dat je de rol ervan nooit moet onderschatten. In zijn geval gold dat voor staten, in ons geval voor organisaties in de gehandicaptenzorg.

Mijn dochter moest voor school twee dagen een snuffelstage lopen. Waar vindt je die? De trainer van haar voetbalteam wist een leuke plek voor haar. Zo gaat dat, een netwerk is voor iedereen belangrijk. Zelf ben ik slecht in klussen. Dus als er een muurtje gestuct moet worden, ben ik blij dat ik iemand kan bellen.

In een artikel over vrijheidsvergroting (het afbouwen van vrijheidsbeperking) in deze Markant staat een woord dat me erg aanspreekt: probeerruimte. De moed om iets nieuws te proberen, afwijken van gemaakte afspraken, met een frisse blik naar iemand kijken – voor vrijheidsvergroting is het een basisvoorwaarde.

De meest ongemakkelijke zin uit deze Markant staat wat mij betreft in een reportage over crisisopvang De Doorstroom van Dichterbij. ‘Tachtig procent van het gedrag van onze cliënten wordt bepaald door ons eigen gedrag’, zegt een medewerker daarin.

De gehandicaptensector is zich druk aan het heroriënteren, dat maken verschillende artikelen in deze Markant wel duidelijk. Onze maatschappelijke verantwoordelijkheid gaat verder dan het bieden van zorg en ondersteuning aan mensen met een klinkende indicatie.